Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Biblioterapia pomocna w eliminowaniu zaburzeń rozwoju osobowości dziecka

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 2521 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 
Opis i analiza przypadku

Biblioterapia pomocna w eliminowaniu zaburzeń rozwoju osobowości dziecka.


"Książki są lekarstwem umysłu"
Demokryt

     Biblioterapia coraz bardziej fascynuje nauczycieli-bibliotekarzy, gdyż jest doskonałą formą pracy z uczniami mającymi różnego rodzaju problemy emocjonalne i w związku z tym wymagają specjalnego potraktowania i pomocy. Bibliotekarz szkolny jest niejednokrotnie powiernikiem problemów, których uczeń doświadcza. Pomoc, jakiej udziela nie wyraża się bezpośrednio w kategoriach werbalnych, lecz we wskazaniu na odpowiedni w treści utwór literacki. Chodzi tu o przemyślane doradztwo czytelnicze, na którym polega biblioterapia. Czytanie dla większości dzieci jest czynnością emocjonalną. Wraz z wiekiem następuje ewolucja rozumienia tekstu czytanego: od stanu emocjonalnego do interpretacyjnego.

Identyfikacja problemu.

     W czasie mojej wieloletniej pracy w bibliotece szkoły podstawowej zauważyłam, że istnieją uczniowie - czytelnicy potrzebujący psychicznego wsparcia. Są to uczniowie m.in.:

  • o zaburzonym zachowaniu, wynikającym z problemów emocjonalnych;
  • o niskiej hierarchii wartości;
  • którzy czują się odrzuceni w szkole, grupie rówieśniczej;
  • którzy mają kłopoty z nauką, mniej zdolni.
     Jedną z takich czytelniczek była Kasia - uczennica IV klasy. Już w trakcie jej pierwszych odwiedzin w bibliotece zaczął towarzyszyć mi pewien niepokój. Dziewczynka była wyjątkowo nieśmiała, milcząca, zalękniona, zamknięta w sobie. W poważnym stopniu utrudniało mi to z nią kontakt podczas wypożyczeń chociaż zawsze starałam się nawiązać z nią rozmowę. Na pytania potakiwała głową.
     Po każdej wizycie w bibliotece nabierałam przekonania, że powinnam podjąć działania, by odkryć i zlikwidować przyczyny takiego stanu psychicznego dziecka.

Geneza i dynamika zjawiska.
      Własna obserwacja oraz charakterystyka środowiska rodziców sporządzona po konsultacji z pedagogiem szkolnym i wychowawcą potwierdziła istnienie problemu. Uzyskałam pewien ogólny obraz osobowości dziewczynki i warunków, w których wychowywała się.
     Kasia pochodziła z ubogiej, wielodzietnej rodziny, miała troje młodszego rodzeństwa. Rodzice posiadali wykształcenie zawodowe, co m.in. wiązało się z ubogim słownictwem i niskim poziomem intelektualnym. Nie pracowali, lecz uprawiali małe gospodarstwo rolne. Dziewczynka bardzo często musiała wówczas opiekować się rodzeństwem. W domu nie było w zasadzie żadnego księgozbioru z wyjątkiem kilku książeczek dla dzieci. Do szkoły Kasia codziennie chodziła pieszo około 2 kilometrów. Dochody pozwalały na skromną egzystencję rodziny. Środowisko rodzinne dziewczynki było więc ubogie, jeśli chodzi o konstruktywne działania , mające stymulować jej rozwój.
     Na tle klasy wyniki nauczania Kasi kształtowały się przeciętnie, nie sprawiała trudności wychowawczych, poza faktem, że była nieśmiała i izolowała się od koleżanek, zamykając we własnym świecie. Dziewczynka miała niskie poczucie wartości, co wyzwalało w niej istotne problemy natury emocjonalnej. Czuła lęk przed wchodzeniem w relacje z rówieśnikami, co prowadziło do jej izolacji z otoczeniem. Skutecznie przeciwdziała takim stanom właśnie obcowanie z książką.

Znaczenie problemu

     Do rozwiązania miałam problem, który wyzwalał silną potrzebę przyjścia dziecku z pomocą. Zdawałam sobie sprawę, że brak reakcji z mojej strony spowoduje dalsze nawarstwianie się kłopotów dziecka. Problem ten wymagał ode mnie szerokiej penetracji i wniknięcia w literaturę psychologiczną i biblioterapeutyczną. Sięgnęłam wiec do licznych artykułów o tej tematyce jak również do książek Ireny Boreckiej, która biblioterapią zajmuje się od lat.
     Dokonałam również, na podstawie karty czytelnika Kasi, dokładnej analizy wypożyczeń tzn. jakie tytuły książek pożyczała, o jakiej tematyce. Były to książki tematycznie bardzo różne z niewielką ilością tekstu. Rzucała się w oczy jedna wspólna cecha : książki posiadały bogate ilustracje i obrazki właśnie ilością przeważały nad tekstem.

Prognoza

    Jeśli proces biblioterapeutyczny będzie przebiegał prawidłowo to uczennica:
  • nabierze przekonania, że w książkach można uzyskać wzorce osobowe
  • dokona wyboru lektur zgodnie z własnymi potrzebami psychicznymi
  • uświadomi sobie własne możliwości
  • wzrośnie jej poziom samooceny
  • przełamie lek i nieśmiałość
  • zdobędzie się na odwagę, by poprosić o pomoc w sytuacjach trudnych dla siebie
  • wzrośnie jej poczucie wiary we własne siły
  • stanie się otwarta na kontakty z rówieśnikami.
Realizacja działań.

     W zgromadzonej literaturze próbowałam znaleźć sposoby, które pozwoliłyby na skuteczną komunikację z Kasią i jak oddziaływać na nią, by sprzyjało to wzrostowi poczucia jej wartości.
     Pierwszym moim krokiem było zachęcenie jej do obejrzenia w czytelni wydawnictw albumowych dla dzieci "Pierwsza biblioteczka". Jako że dziewczynka nie miała w domu tego rodzaju książek bardzo ją zainteresowały ciekawostki tam zawarte. Wywnioskowałam to z obserwacji mimiki jej twarzy. Pojawiły się więc pierwsze emocje i spontaniczne reakcje podczas oglądania albumu o zwierzętach – bo jak myślę, to środowisko było jej bliskie. Nawiązałam z nią rozmowę, by przekazać informacje, że emocje nie podlegają żadnej ocenie, są spontaniczną reakcją na daną sytuację i nie wolno ich tłumić. Nie powinno się uciekać od wyrażania swych uczuć.
     Zaproponowałam Kasi książkę J. Brzechwy " Zoo", gdyż pojawiają się tam sympatyczne zwierzątka, które autor w dowcipny sposób stawia dzieciom za wzór. Przeczytałyśmy wspólnie wiersz " Niedźwiedź". Wybrałam celowo taki krótki utwór, żeby nie stresować dziecka. Przekonałam się, że nieźle czyta – z pewnością czytała w domu młodszemu rodzeństwu. Kasia chętnie wypożyczyła książkę do domu z zapewnieniem, że przeczyta ją rodzeństwu. Poprosiłam, żeby w wolnym czasie narysowała swojego ulubionego misia i przyniosła rysunek, gdyż właśnie organizowałam w bibliotece wystawę rysunków : "Miś – moja maskotka" z okazji "Światowego Dnia Pluszowego Misia".
     Tak też się stało. Już na drugi dzień Kasia przyniosła rysunek, który natychmiast umieściłam na wystawce. Pochwaliłam, że jest piękny, co dało jej świadomość własnych możliwości i osiągnięć. Dziecko promieniało radością.
     Wykorzystałam ten moment otwartości i zaprosiłam Kasię do półek z literaturą dziecięcą. Obejrzałyśmy razem kilka książek. Następnie pod pretekstem jakiegoś pilnego zajęcia powiedziałam, żeby sama sobie pooglądała co zechce. Kątem oka obserwowałam dziewczynkę i widziałam jak pomału przełamuje nieśmiałość, biorąc do ręki coraz to inną książkę. Wykazywała niezwykłe zainteresowanie całą biblioteką. Myślę, że czuła się wyróżniona i dowartościowana faktem, że pozwoliłam jej swobodnie poruszać się między regałami.
     Utwierdziło mnie to w przekonaniu, że terapia idzie w dobrym kierunku, i że mogę śmiało polecić jej do przeczytania określoną literaturę.
Zaczęłam od "Kubusia Puchatka" – sympatycznego misia o "małym rozumku" i prostej filozofii życiowej, gdzie panuje beztroska atmosfera, z której czerpie się radość życia. Następnym razem Kasia sama poprosiła o lekturę z klasy pierwszej "Przygody Plastusia". Wróciła również, pod moją namową do przeczytania "Dzieci z Bullerbyn", gdzie nie ma miejsca na nudę, a bohaterowie przezywają zabawne przygody. Po przeczytaniu tej literatury sama chętnie dzieliła się ze mną wrażeniami.
     Kolejne książki to m.in.: "Mała księżniczka", "Spotkanie nad morzem", "Tajemniczy ogród". Sylwetki rówieśników tych lektur pokazują swoim czytelnikom pewne rozwiązania i próby przezwyciężenia trudności. Pod wpływem życzliwego otoczenia i kontaktu z naturą dokonuje się przemiana charakterów dzieci.
     Kasia coraz częściej i śmielej zaglądała do biblioteki. Ja wówczas mówiłam: "Kasiu wybierz sobie sama co chcesz, bo świetnie się orientujesz w księgozbiorze".
     Któregoś dnia Kasia przyszła do biblioteki z koleżanką, żeby zalecić jej przeczytaną przez siebie książkę. Byłam już pewna, że efekty mojej pracy zaowocowały pozytywnie.

Osiągnięte efekty.

    Uczennica pod moim kierunkiem bardzo szybko zapoznała się z biblioteką i zbiorami. Umożliwiłam jej wolny dostęp do półek, z czego chętnie korzystała.
  • nieśmiałość i izolacja ustąpiły
  • otworzyła się na rozmowy ze mną
  • na pochwały wobec jej pracy i osiągnięć zaczęła reagować radością samodzielnie wybierała książkę z regałów zgodnie z aktualną potrzebą -nastąpiła tu zmiana zachowania i uświadomienie sobie własnych możliwości
  • przełamała lęk i nieśmiałość, bo poprosiła o pomoc, gdy potrzebowała wskazówek i wówczas sugerowałam jej wybór książki
  • zdobyła przyjaciół, otworzyła się na kontakty z rówieśnikami, zachęcała koleżanki do przeczytania konkretnej książki
  • pobudziłam w niej pragnienie czerpania radości i umiejętność jej wyrażania.
Ewa Rams
nauczyciel-bibliotekarz
Szkoła Podstawowa w Bliżynie

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie