www.szkolnictwo.pl

 Scenariusz międzyklasowego turnieju z okazji Światowego Dnia Ziemi - " Zagrożenia i szanse przyrody".
Cele turnieju:

• Kształtowanie świadomości ekologicznej i idei ochrony przyrody.
• Uwrażliwienie na potrzeby ochrony przyrody.
• Wdrażanie do celowego i samodzielnego obserwowania zjawisk zachodzących w środowisku przyrodniczym
• Ukazanie pozytywnego wpływu człowieka na środowisko przyrodnicze
• Przedstawienie problemu i uświadomienie roli, jaka mogą odegrać w swoim środowisku
• Kształtowanie umiejętności planowania i organizacji pracy własnej uczniów, zbieranie i selekcjonowanie informacji, rozwiązywania problemów, pracy w grupie, podejmowania decyzji, oceniania i komunikowania się

1. Wykonanie plakatu do jednego z podanych haseł.
2. Wykonanie i prezentacja przedmiotu użytkowego wykonanego z odpadów przeznaczonych do recyklingu (surowce wtórne).
3. Rozwiązanie testu, krzyżówki o tematyce ekologicznej.
4. Zaprezentowanie piosenki ekologicznej .
5. Udział w quizie ekologicznym .

1. Czysta woda zdrowia doda
2. Powietrze takie masz - jak o nie dbasz.
3. Zdrowa gleba - matka naszego chleba.
4. Energia - siła wielka z różnego źródełka.
5. Śmieci mniej - Ziemi lżej.
6. Korzystaj ekonomicznie - będzie ekologicznie.
7. Dbając o środowisko przyrodnicze będziesz miał życie malownicze.

1. Zaznacz to działanie człowieka, które nie wpływa na zmniejszenie się liczby gatunków zwierząt;
   1. budowa zakładów przemysłowych
   2. polowania
   3. zanieczyszczenie wody
   4. zakładanie filtrów na kominach fabrycznych
   Podaj 2 przykłady źródeł zanieczyszczających środowisko w twojej okolicy
   1. .............................................................
   2. ..........................................................................
2. Wśród wymienionych zasobów przyrody podkreśl te, które są odnawialne Węgiel, sól kamienna, ropa naftowa, rośliny, woda, powietrze
3. W powstaniu kwaśnych deszczów biorą udział:
   • płyny do mycia naczyń
   • zanieczyszczenia powietrza
   • ścieki z fabryk
4. Wymień zasoby przyrody, które oszczędzasz, jeśli:
   1. dokarmiasz zima ptaki ................................................
   2. do nawożenia działki używasz kompostu ..............................................
   3. na wycieczkę rodzinna jedziecie rowerami ............................................
   4. wychodząc z pomieszczenia gasisz światło ............................................
   5. wrzucasz śmieci tylko do odpowiednich pojemników ............................
5. Podkreśl nazwy zwierząt, które zostały objęte w Polsce ochroną. Ropucha, kleszcz, perkoz, błotniarka, żubr, jaszczurka, chrabąszcz bielinek kapustnik,
6. Dopisz do przyczyny skutek: zanieczyszczenie gleby, wzrost temperatury powietrza na kuli ziemskiej, kwaśne deszcze zanieczyszczenie wody, zanieczyszczenie gleby, zwiększenie zawartości dwutlenku węgla w powietrzu
   1. zwiększenie ilości dwutlenku węgla w powietrzu ..............................................................................
   2. zwiększenie ilości gazów wydobywających się z kominów fabrycznych ..............................................................................
   3. dzikie wysypiska śmieci ..............................................................................
   4. wycinanie lasów ..............................................................................
   5. zatapianie odpadów ..............................................................................
   6. nadmierne nawożenie ..............................................................................
7. Podaj nazwy 2 form ochrony przyrody występujących w Polsce
   1. .............................................................
   2. ......................................................................
8. Podkreśl elementy charakterystyczne dla krajobrazu przemysłowego:
   Zakłady przemysłowe, wieżowce, ogrody, ulice, sady, kominy fabryczne, pola uprawne, hałdy, pastwiska
9. Wskaźnikiem czystości powietrza jest:
   1. naturalny zapach powietrza
   2. glony występujące na korze drzew
   3. porosty występujące na drzewach
   4. grzyby w lesie
10. Owadożerna roślina rosnąca na torfowiskach to:
    Tygrysówka rosiczka lwia paszcza wawrzynek wilczełyko
11. Na podstawie poniższych opisów podaj nazwy parków narodowych
    1. ...................................................... jest najstarszym parkiem narodowym w Polsce. Żyją w nim żubry, tarpany i bobry. Obejmuje najlepiej zachowaną część puszczy.
    2. ....................................................... jest parkiem nadmorskim, chroni się tam wydmy, malinę moroszkę, mikołajka nadmorskiego. Ze zwierząt spotkasz tam mewę srebrzystą, bataliona, orla przedniego i bielika.
    3. .......................................................jest parkiem górskim. Żyją w nim kozice i świstaki. Rośnie limba, kosodrzewina i szarotka alpejka.
12. Patronem ekologów i miłośników przyrody jest:
    Św. Antoni, św. Franciszek, św. Hubert, św. Marek
13. Gatunki ptaków zagrożonych w skali świata, występujące na terenie Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego, to:
    1. bielik,bocian biały ,rybołów
    2. derkacz bielik, kania ruda
    3. derkacz kukułka kania ruda

1. Wymień, co najmniej cztery zwierzęta chronione w Polsce.
2. Jaka organizacja w Polsce zajmuje się ochroną przyrody?
3. Wymień czasopisma ukazujące się w Polsce poświęcone ekologii i ochronie środowiska.
4. Ile w Polsce utworzono dotychczas parków narodowych- wymień połowę z nich.
5. Podaj przynajmniej cztery rośliny chronione w Polsce.
6. Które parki narodowe w Polsce są rezerwatami biosfery?
7. Gdzie, i w którym roku utworzono pierwszy park narodowy na świecie.
8. Wymień główne przyczyny zanieczyszczeń rzek i mórz.
9. Co to są surowce wtórne?
10. Które materiały powinno się odzyskiwać z odpadów.
11. Co to jest recykling?
12. Wymień stosowane formy ochrony przyrody
13. Co to jest efekt cieplarniany na Ziemi.
14. Podaj, 3 przyczyny, dla których ochrona lasów jest tak ważna z uwagi na przyszłość naszej planety.
15. Wymień zasoby przyrody, które są odnawialne.
16. Podaj, kto jest patronem ekologów i miłośników przyrody.
17. Które z parków narodowych znajdują się w naszym województwie tj. zachodniopomorskim?
18. Podaj, co jest osobliwością dla Słowińskiego i Świętokrzyskiego Parku Narodowego.
19. Wymień zasoby przyrody, które są nieodnawialne.
20. Podaj główne przyczyny zanieczyszczenia powietrza.

1. Żubr, kozica, bóbr, świstak, orzeł bielik, puchacz, ryś, żbik, łasica, wydra, gronostaj, niedźwiedź brunatny, wąż Eskulapa, bocian czarny, jeże, nietoperze, zając bielak, wiewiórka, susły, chomik europejski, tchórz stepowy,
2. Liga Ochrony Przyrody
3. Aura, Parki Narodowe, Eko- świat, Przyroda Polska, Zielona Arka, Poznaj Swój Kraj, Eko- Raj,
4. 23 parki
5. rosiczka, mikołajek nadmorski, szarotka, krokus, sasanki, śnieżyczka przebiśnieg, arnika, lilia złotogłów, miłek wiosenny, salwinia pływająca, długosz królewski, cis pospolity, limba, brzoza ojcowska, bluszcz pospolity, wiciokrzew pomorski, wrzosiec bagienny, wawrzynek wilczełyko, kosodrzewina, skrzyp olbrzymi, grążel żółty, grzybienie białe, len złocisty,
6. Białowieski, Babiogórski, Bieszczadzki, Karkonoski, Tatrzański, Słowiński
7. 1872 rok w USA Yellowstone.
8. ścieki komunalne, ścieki przemysłowe, ścieki pochodzące z rolnictwa(nawozy sztuczne i pestycydy wymywane z pól), opady atmosferyczne zawierające zanieczyszczenia powietrza, niebezpieczne lub źle zabezpieczone wysypiska śmieci, wycieki ropy z tankowców, podwodne próby nuklearne
9. odpady produkcyjne lub produkty nadające się do dalszego powtórnego przerobu, np. stłuczka szklana, makulatura
10. makulatura, szkło, metale, tworzywa sztuczne
11. ponowne wprowadzenie w obieg, odzyskanie z ogólnej masy odpadów tych składników, które mają szanse gospodarczego wykorzystania
12. tworzenie parków narodowych, krajobrazowych, rezerwatów, pomników przyrody, wyznaczanie obszarów chronionego krajobrazu, ochrona pojedynczych roślin i zwierząt
13. jest to podwyższenie temperatury na Ziemi, w wyniku występowania nadmiernych ilości dwutlenku węgla w atmosferze
14. produkują tlen, pochłaniają zanieczyszczenia z powietrza, tłumią hałas, zapobiegają erozji gleb, stanowią miejsce wypoczynku
15. powietrze, rośliny, zwierzęta woda, wiatr, energia słoneczna, prądy morskie, energia geotermiczna
16. św. Franciszek
17. Woliński, Drawieński
18. Słowiński - największe w środkowej Europie ruchome wydmy, z cmentarzyskami drzew Świętokrzyski- rumowiska skalne - gołoborza otoczone borem jodłowym z bzem koralowym, widłakiem jałowcowym (endemitem)
19. surowce mineralne w postaci stałej- węgiel kamienny i brunatny, rudy metali (Cu, Zn, Fe) i niemetali siarka, sól kamienna, płynnej ropa naftowa, wody mineralne, gazowej- gaz ziemny
20. elektrociepłownie, piece gospodarstw domowych, środki transportu, zakłady przemysłowe, miejskie spalarnie śmieci, próby nuklearne, awarie elektrowni atomowych