Mgr Lidia Wójcik
SP 25 Wrocław
ZDROWOTNE FUNKCJE ĆWICZEŃ ŚRÓDLEKCYJNYCH
(między zajęciami )
Ruch jest jedną z najważniejszych potrzeb biologicznych człowieka , a jednocześnie jest środkiem , dzięki któremu może dać wyraz aktywnego stosunku do otaczającego go świata .PRZEMOŻNA TENDENCJA do ruchu jest szczególnie silna u dzieci w okresie wczesnoszkolnym , tj. w wieku 7 – 11 lat , gdy wyrażnie zaznacza się przewaga procesów pobudzania nad hamowaniem .
Długotrwała praca powoduje często u ucznia objawy zmęczenia i znużenia , w wyniku czego bardzo poważnie obniża się sprawność układu nerwowego i mięśniowego oraz następuje osłabienie funkcji wegetatywnych . Zmęczeniu ulegają także narządy zmysłów , a mianowicie oczy i uszy czynnie zaangażowane w pracy lekcyjnej . Dochodzi jeszcze do tego obciążenie ręki przy czynnościach pisania , rysowania itp. Należy brać pod uwagę również momenty emocjonalne towarzyszące lekcji , obawa przed wywołaniem do odpowiedzi , stan napięcia na lekcji o żywej treści lub nudę na zajęciach mało interesujących .
Istotną formą przeciwdziałania tym negatywnym zjawiskom jest stosowanie podczas zajęć kilkuminutowych przerw przeznaczonych na przeprowadzenie ćwiczeń śródlekcyjnych . Chwilowe skierowanie uwagi na inne tory jest czynnym wypoczynkiem dla umysłu dziecka , co znacznie ułatwia proces przyswajania wiedzy .
Zatem ćwiczenia te powinny spełniać następujące funkcje :
1) funkcję relaksacyjną
2) funkcję stymulującą
3) funkcję korekcyjną
4) funkcję dydaktyczną
Prowadzenie ćwiczeń śródlekcyjnych oparte musi być na następującym toku :
1. Ćwiczenia szyi
2. Ćwiczenia ramion
3. Ćwiczenia tułowia
4. Ćwiczenia nóg
5. Ćwiczenia oddechowe lub śpiew
Dla każdej wymienionej grupy ćwiczeń charakterystyczne są pewne formy ruchu :
Ad .1 .
Skłony głowy w przód , w tył i w bok , skręty i krążenia głowy
Ad . 2 .
Skurcze pionowe i poziome ramion , wymachy , rzuty , wyprosty , krążenia jedno i oburącz , wznosy .
Ad . 3 .
Płaszczyzna strzałkowa : skłony tułowia w przód i w tył
Płaszczyzna czołowa : skłony tułowia w bok
Płaszczyzna poprzeczna : skręty tułowia
Płaszczyzna kombinowana : skręty i krążenia tułowia
Ad . 4 .
Chód , biegi ,podskoki jednonóż i obunóż , wymachy nóg , zeskoki , przechodzenie nad przeszkodami , elementy tańców i specjalne ćwiczenia przeciw płaskostopiu
Ad . 5 .
Ćwiczenia z głębokimi wdechami i wydechami , wdech nosem i wydech ustami , marsz ze śpiewem .
PRZYKŁADOWY ZESTAW ĆWICZEŃ „ŚRÓDLEKCYJNYCH” dla uczniów klas młodszych
1. „Piłka skacze” – dzieci w postawie stojąc podskakują w miejscu.
2. „Rozwieszanie bielizny” – dzieci stojąc w rozkroku unoszą ramiona w górę.
3. „Chodzenie po schodach” – podnoszenie i opuszczanie kolan w postawie stojącej.
4. „Drzewa na wietrze” – skłony tułowia z ramionami trzymanymi w górze w płaszczyźnie czołowej.
5. „Wróbelki pijące wodę” – skłony tułowia w przód w pozycji siedzącej.
6. „Latające ptaszki” – ruchy ramion naśladujące wzbijającego się ptaka.
7. „Rozwijaj się kwiatek” – dzieci naśladują cykl wzrostu roślinki przechodząc od pozycji siedzącej do pozycji stojącej z wyciągniętymi ramionami w górze.
8. Ćwiczenia oddechowe z piórkiem lub watką. Dzieci starają się jak najdłużej utrzymać piórko w powietrzu, dmuchając w nie od dołu.
Opracowała Lidia Wójcik |
