W roku szkolnym 2003/2004 uczyłam matematyki w klasie IV.
Uczniów tej klasy wcześniej nie znałam. Zauważyłam, że nie tworzą oni zintegrowanego zespołu klasowego. Dwóch chłopców wyraźnie dominuje nad pozostałymi uczniami, stara się ich sobie podporządkować, stosując niejednokrotnie przemoc fizyczną. Ponadto, chłopcy ci rywalizują między sobą o oceny oraz ilość negatywnych uwag. Pozostali uczniowie nie wyróżniają się niczym na tle klasy (dzieci nieśmiałe, osiągające przeciętne i słabe wyniki w nauce, brak więzi koleżeńskich).
Analizując poczynione obserwacje oraz informacje, jakie uzyskałam od pozostałych nauczycieli (w tym wychowawczyni tej grupy w klasach I-III oraz obecnej wychowawczyni klasy) stwierdziłam , że przyczyny zaistniałego stanu rzeczy tkwią w:
- Dużych wymaganiach stawianych dzieciom przez rodziców, niejednokrotnie przewyższających ich możliwości;
- Braku stałych, jednolitych oddziaływań wychowawczych szkoły i domu, co spowodowało brak integracji w zespole klasowym oraz słabe uspołecznienie uczniów;
- Zbyt dużym obciążeniu psychicznym uczniów związanym z przejściem do kolejnego etapu kształcenia (zmiana wychowawcy, bezpośredni kontakt z większą grupą nauczycieli, zmiana systemu oceniania).
Ponieważ sytuacja ta uniemożliwiała mi osiągnięcie dobrych wyników nauczania i utrudniała pracę postanowiłam:
1. Umożliwić każdemu uczniowi osiągnięcie sukcesu;
2. Zainteresować uczniów wspólną nauką i zmobilizować ich do współpracy;
3. Nadmierną energię obu chłopców wykorzystać do osiągnięcia przez całą klasę poprawy wyników w nauce matematyki.
W tym celu starałam się stosować wobec każdego ucznia jak najwięcej pochwał i wyróżnień (np. zobaczcie, jak Kasia ładnie prowadzi zeszyt, Marcin ma zawsze zatemperowane ołówki, Dorotka bardzo starannie wykonuje wszystkie rysunki, Arek świetnie liczy w pamięci itp.) uwagi te pozwoliły dzieciom uwierzyć we własne możliwości oraz podnosiły ich wartość w oczach kolegów.
Na lekcjach często stosowałam pracę w małych 2-4 osobowych grupach oraz zachęcałam uczniów do wspólnej nauki w domu.
Chłopców sprawiających najwięcej problemów wychowawczych mianowałam swoimi asystentami przedmiotowymi. Do ich obowiązków należało przygotowanie potrzebnych pomocy, pomoc w nauce uczniom słabszym, sporządzanie notatek z lekcji dla uczniów nieobecnych w szkole, udzielanie kolegom dodatkowych wyjaśnień podczas pracy indywidualnej i grupowej. Zmusiło to ich do maksymalnej koncentracji uwagi na lekcjach. Poczuli się jednocześnie ważni i potrzebni innym.
Współpracująca ze mną wychowawczyni klasy znaczną część uczniów zachęciła do udziału w zajęciach koła teatralnego. Praca w kole dała dzieciom możliwość pokazania się na tle szkoły i środowiska. Umocniło to wiarę dzieci we własne siły i poczucie własnej wartości.
Podjęte działania wyzwoliły u uczniów większą aktywność na wszystkich lekcjach, zmobilizowały do nauki, rozbudziły poczucie współodpowiedzialności za wyniki pracy całej klasy oraz spowodowały nawiązanie kontaktów koleżenskich.
Małgorzata Galanciak
|
