Subkultury młodzieżowe zawsze były przedmiotem badań psychologów, socjologów opinii publicznej. Nie jest to zjawisko problem nowy, gdyż przejawy szokującego czasem zachowanie grup młodzieżowych występowały już w latach 90.
Zainteresowanie tym problemem narasta. Nowe ruchy wyrażają swoje autentyczne poglądy, potrzeby zmodyfikowane w dobie dzisiejszych współczesnych warunków społecznych, politycznych i ekonomicznych.
Trudno jest określić, zdefiniować "subkulturę młodzieżową", gdyż ta nie posiada jednolitych kryteriów jej określenia. Według R. Dyonizioka o działalności i istnieniu subkultury mówimy wówczas "gdy wiele jednostek ma podobne problemy i gdy na gruncie wspólnych zainteresowań i dążeń powstają dość trwałe więzi miedzy rówieśnikami, którzy tworzą im tylko odpowiadające i ich obowiązujące normy, wartości, wzory"(1).
Według Encyklopedii Popularnej PWN Warszawa 1892:
Subkultura- podkultura zawieraj wzory, normy obowiązujące w grupie społecznej stanowiącej część naszej zbiorowości, odmienne od obowiązującej i obejmującej społeczeństwa.
Subkultura przestępcza określa zasady, styl, przyjęte i obowiązujące w zbiorowości, która weszła w konflikt z prawem.
F. Ułasiuk definiuje subkulturę jako "cześć kultury społeczeństwa odnoszącej się do określonych grup, a funkcjonującej jako względna jedność norm, wartości, a także zachowań ludzkich
Według Nowej Encyklopedii powszechnej tom ^ PWN str. 97 "subkultura (jez. Łaciński) zespół symboli i aksjologicznych odniesień określających odrębność danej grupy względem innych grup społecznych (4)".
Mówiąc zatem o subkulturach ma się na myśli występujące w danej społeczności w danym środowisku; nieformalne grupy, ich sposób zachwiań, komunikacji, styl na życie, który jest akceptowany przez określoną grupę.
Kultura młodzieżowa ukształtowana po II wojnie światowej, zasymilowała aktywność młodych ludzi dla których ważniejsze i bardziej dostępne od instytucji stały się nieformalne grupy rówieśnicze, czyli subkultury.
Zastanawiając się nad mechanizmami powstania subkultur młodzieżowych można wyróżnić trzy podejścia do analizy subkultur:
- podejście konfliktowe
- podejście strukturalne
- podejście funkcjonalne
Ad a) W podejściu konfliktowym jak sama nazwa wskazuje, są to subkultury młodzieżowe w kategoriach sprzeczności z prawem, pokoleniem, polityką. Będą to najbardziej radykalne ruchy młodzieżowe wręcz ugrupowania polityczno-terrorystyczne.
Ad b) Podejście strukturalne opiera się na założeniach, że subkultury młodzieżowe stanowią naturalny wytwór restrukturyzacji i modyfikacji systemu kulturalnego
Ad c) Podejście funkcjonalne wyjaśnia powstanie subkultur przez przyjęcie kategorii funkcji w odniesieniu do roli określonych elementów kultury
Dynamiczny rozwój subkultur młodzieżowych był spowodowany tym, że stawały się one materiałem dla kultury popularnej upowszechniającej ich wzory za pośrednictwem środków masowego przekazu.
Subkultury młodzieżowe, sprzyjające warunki rozwoju znajdują w społeczeństwie demokratycznym, szczególnie w okresie transformacji ekonomicznej i społecznej Moim zdaniem przystąpienie do którejś z subkultur nie zależy od buntu, nasilenia konfliktu z prawem, społeczeństwa, ale w dużej mierze od dostępności danej subkultury oraz naturalnych potrzeb związanych z wiekiem młodego człowieka.
Żywiołowy bunt i skłonności do izolacji występują często w obrębie subkultur z podstawami poszukującymi. Są wyrazem zmiany w kulturze, mogą być też wyrazem wewnętrznego zróżnicowania wzoru kultury.
Literatura:
- R. Dyoniziak: Młodzieżowa "podkultura" Warszawa 1965 s. 11
- F. Ułasiuk: Subkultury młodzieżowe
- Encyklopedii Popularna PWN Warszawa 1982 s. 596-597
- Nowa Encyklopedia Powszechna PWN 1997 s. 97
- Cz. Czapow; S. Manturzewski "Niebezpieczne ulice" Warszawa 1960r
- T. Paleczny: Grupy subkultury młodzieżowej, próba analizy – propozycje teoretyczne "Kultura i społeczeństwo"
mgr. Halina Raczkowska |
