Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Funkcjonowanie dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w szkolnictwie ogólnodostępnym

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 6045 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

Zagadnienie włączania osób nie w pełni sprawnych do życia społecznego, jest cały czas aktualne, lecz niestety nie rozwiązane w stopniu zadowalającym. Wiąże się to nie tylko z barierami organizacyjnymi, architektonicznymi i materialnymi, ale także, a może przede wszystkim: z psychologicznymi. Gdy w rodzinie pojawia się dziecko, nikt nie spodziewa się, że będzie niepełnosprawne. Nawet jeżeli istnieją obawy z powodu występujących w rodzinie chorób genetycznych, starszego wieku rodziców, czy ich złego stanu zdrowia, przyszli rodzice i tak wierzą, że urodzi się dziecko spełniające ich marzenia o ślicznym, zdrowym noworodku.

Bardzo mało wad rozwojowych jest wykrywalnych i widocznych już w momencie urodzenia dziecka. Przedwczesny poród i nieprawidłowa ciąża tworzą zagrożenie dla rozwoju, ale, tak jak niski wynik w skali Apgar, nigdy nie są równoznaczne ze złą prognozą. Ewentualne wady i zaburzenia takie jak: wady anatomiczne, przepukliny, zaburzenia krążenia, oddychania, niektóre wrodzone wady metabolizmu i wiele innych, mogą pojawić się znacznie później w toku dalszego rozwoju dziecka.

Wszystkie dzieci zarówno te zdrowe, jak i niepełnosprawne, w pewnym okresie ich życia, zostają objęte tzw. "obowiązkiem szkolnym". Problem wybrania odpowiedniej szkoły dla dziecka spoczywa w tym momencie na rodzicach. Stosunkowo "korzystna" jest sytuacja rodzin, w których dzieci ujawniają wady rozwojowe, uwzględniane przez system szkolny. Dla dzieci głuchych i niedosłyszących, niewidomych i niedowidzących, upośledzonych w stopniu lekkim i umiarkowanym oraz porażonych ruchowo istnieją szkoły i przedszkola o profilu dostosowanym do rodzaju ich niepełnosprawności. Ich wadą jest jednak to, iż specjalne ośrodki szkolno - wychowawcze przeważnie są oddalone od miejsca zamieszkania i wymagają od dzieci niepełnosprawnych życia w internacie, który nie jest w stanie zaspokoić wszystkich, a zwłaszcza psychologicznych potrzeb dzieci. W dużo gorszej sytuacji były do tej pory dzieci, które należą do grupy obejmującej wiele wariantów nieprawidłowego rozwoju, różnego rodzaju sprzężeń defektów i deficytów, a także mocnych stron funkcjonowania, których nie uwzględnia szkolnictwo specjalne. A są to na przykład: dzieci autystyczne czy psychotyczne; dzieci o normalnym ilorazie inteligencji, ale bardzo infantylne emocjonalnie; dzieci rozumiejące mowę, ale nie posługujące się nią czynnie; dzieci nadpobudliwe, które nie wytrzymują siedzenia w ławce przez sześć godzin dziennie itp. Bardzo wielu rodziców, przez lata boryka się z problemem znalezienia dla swojej pociechy właściwego miejsca kształcenia, a przecież są to dzieci specjalnej troski i o specjalnych potrzebach edukacyjnych, dla których edukacja dostosowana do ich możliwości odgrywa podstawową rolę w rozwoju. Dzieci te, nie zawsze są w stanie sprostać wymaganiom programu lub się po prostu nudzą, stają się przedmiotem negatywnej oceny wywołującej w psychice skutki w postaci zniechęcenia, poczucia niskiej wartości, lęków i depresji.

Największym jednak problemem w celu przeprowadzenia badań nad funkcjonowaniem w szkołach masowych dzieci ze specjalnymi problemami edukacyjnymi było dotarcie do klas, w których te dzieci uczą się. Nauczyciele i dyrektorzy szkół, często nie wyrażają zgody na prowadzenie badań, nie są zainteresowani ich wynikami, twierdzą, że w ich placówkach ten problem nie występuje. Wydaje mi się, że zachowania te wynikają z wielu przyczyn. Między innymi: w dobie reformy systemu edukacji, nie życzą sobie obecności osób trzecich w szkołach, a wyniki badań nad efektywnością są bardzo ryzykowne, natomiast rodzice, z obawy przed trudnościami wynikającymi z umieszczenia dziecka w szkole masowej, często nie informują nauczycieli o niepełnosprawności ich dziecka, aby nie narażać się na kpiące spojrzenia lub niedelikatne pytania.

Przeprowadzone badania obejmowały: poziom osiągnięć szkolnych z zakresu matematyki i języka polskiego, samoocenę umiejętności szkolnych, poziom lęku szkolnego oraz socjometrię. Analiza powyższych badań pozwoliła na sformułowanie wniosków dotyczących stopnia psychospołecznej integracji dzieci ze specyficznymi trudnościami edukacyjnymi uczącymi się w klasach ogólnodostępnych.

  • Wychowawcy klas oceniają znacznie wyżej częstość i jakość kontaktów społecznych w klasach, niż czynią to uczniowie, a dzieci o specyficznych potrzebach edukacyjnych rzadko podejmują kontakty z rówieśnikami. Najczęściej są izolowane bądź odrzucane oraz spychane na margines życia klasy. Towarzyszy im obojętność i wrogie nastawienie ze strony kolegów.
  • Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi znajdują się w sytuacji nie sprzyjającej rozwojowi z uwagi na wysoki bądź bliski górnej granicy średni poziom lęku szkolnego. Może to wynikać z zaniżonej samooceny, obawy przed niepowodzeniami i nadmierną krytyką.
  • Dzieci niepełnosprawne charakteryzujące się dość wysokim poziomem lęku szkolnego i nieakceptowane w grupie mają bardzo niski poziom samooceny własnych umiejętności szkolnych, w związku z czym z własnej inicjatywy nie podejmują się wykonywania trudnych zadań, pomimo posiadania indywidualnych możliwości.
  • Badanie poziom osiągnięć szkolnych w klasach realizujących ten sam program przez wszystkich uczniów pod koniec pierwszego etapu edukacji, pozwoliło stwierdzić, że mimo pojedynczych istotnych różnic statystycznych w poszczególnych zadaniach nie wpływają one na całokształt procesu nauczania i mają charakter marginalny.
  • Stosunki koleżeńskie, poziom leku szkolnego, poziom własnych umiejętności szkolnych, a także poziom osiągnięć szkolnych zależy od rodzaju, stopnia i nasilenia zaburzenia u dziecka.
  • Na funkcjonowanie ucznia niepełnosprawnego nie ma wpływu fakt do jakiej klasy uczęszcza, jeżeli nie ma programu i warunków dostosowanych do indywidualnych możliwości, zainteresowań oraz umiejętności.

    Warunki konieczne do spełnienia, aby możliwe było efektywne nauczanie i wychowanie ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w klasach masowych:
    - zapewnienie harmonijnego stanu w zakresie funkcjonowania dzieci w klasie, rozbudzanie zainteresowań uczniów, stworzenie sprzyjającej i nie stresującej atmosfery;
    - stwarzanie sytuacji pozwalających na: samopoznanie i samoakceptację, poznanie i akceptację innych, doskonalenie relacji z rówieśnikami i nauczycielami, kształtowanie umiejętności interpersonalnych, wyrażanie własnych uczuć i opinii, uczenia radzenia sobie w sytuacjach trudnych, budowanie poczucia własnej wartości, wyrabianie gotowości pomocy innym oraz chęci poznania innych i odkrywania w nich rzeczy nowych, wyciągania ręki ku słabszym, przeżywania radości i zadowolenia z siebie i współpracy z rówieśnikami;
    - modyfikacja indywidualnych programów nauczania i kryteriów sprawdzania oraz oceniania osiągnięć uczniów;
    - zmiana stylu nauczania.

    Umieszczenie dziecka niepełnosprawnego w klasie masowej bez spełnienia wyżej wymienionych warunków przyniesie efekt tzw. integracji pozornej, w której nie jest możliwe osiągnięcie w pełni pozytywnych zmian we wzajemnych relacjach między uczniami. Sytuacja społeczna dzieci niepełnosprawnych w grupach rówieśniczych będzie bardziej uwarunkowana dyspozycjami osobistymi tych dzieci, niż celowymi czynnościami wychowawczymi nauczycieli. Stosunkowo dobrze w społeczeństwie rówieśników będą radziły sobie tylko dzieci nie obciążone wysokim stopniem niepełnosprawności, czy zaawansowaną postacią choroby, nie mające zaburzeń emocjonalnych i obniżonej sprawności umysłowej. Jednak takich dzieci wśród niepełnosprawnych jest bardzo niewiele. Każda choroba, czy upośledzenie pracy jakiegoś organu nawet w stopniu lekkim stwarza dziecku trudności w rozwoju i nauce, narusza jego sferę emocjonalną i powoduje negatywne relacje z rówieśnikami.

    Przeprowadzone badania wskazują na niedostatek pracy wychowawczej w zakresie wspierania społecznej integracji dzieci niepełnosprawnych, a nauczyciele kładą nacisk głównie na efekty dydaktyczne uczniów sprowadzając czynności wychowawcze tylko do dyscyplinowania i motywowania. Tradycyjny sposób motywowania i oceniania uczniów wymusza rywalizację między uczniami i nie sprzyja pozytywnym relacjom interpersonalnym. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (mniej zdolni, mało odporni emocjonalnie, słabi psychosomatycznie, z różnego rodzaju dysfunkcjami) nie mają możliwości zdobycia korzystnej pozycji w klasowej klasyfikacji. W związku z czym wątpliwości i obawy budzi umieszczanie dzieci niepełnosprawnych w społeczności uczniów szkoły masowej. Nie jest możliwe bowiem osiąganie społecznej integracji tych dzieci bez radykalnego wzbogacania procesu wychowania w szkole oraz udzielania tym uczniom specjalnej pomocy w ramach kompleksowej ich rewalidacji.

    Ilona Jankowska
    Przedszkole nr 110 w Warszawie

  • Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

    X


    Zarejestruj się lub zaloguj,
    aby mieć pełny dostęp
    do serwisu edukacyjnego.




    www.szkolnictwo.pl

    e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
    - największy w Polsce katalog szkół
    - ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




    Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

    Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




    Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie