Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Linie rozwojowe współczesnej katechezy polskiej - katecheza spotkania międzyosobowego

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 1674 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

Już w Adhortacji o katechizacji "Catechesi tradendae" (5), "atechizmie Kościoła Katolickiego" (426) czy w soborowym "Dekrecie o misyjności Kościoła" (14) nakreślony zostaje chrystocentryczny cel wszelkiej posługi słowa, ale szczególnie podkreśla to dyrektorium, stwierdzając że "ostatecznym celem katechezy jest doprowadzić kogoś nie tylko do spotkania, ale do zjednoczenia z Jezusem, a nawet głębokiej z Nim zażyłości". W całej więc posłudze należy dążyć do budzenia coraz większej świadomości tajemnicy chrztu św. i tego co się dokonało przy jego przyjęciu. "Całe działanie ewangelizacyjne jest nastawione na rozwijanie komunii z Jezusem Chrystusem" i w konsekwencji ma prowadzić do dojrzałości we wierze. Komunia z Jezusem Chrystusem kieruje równocześnie ucznia do zjednoczenia z wszystkimi, z którymi Jezus był zjednoczony, czyli z Bogiem, Duchem Świętym, Kościołem i ludźmi. Może się ona dokonać przez początkowe nawrócenie prowadzące do dojrzałego czyli "do żywego bezpośredniego i czynnego wyznania wiary". Dyrektorium akcentuje też eklezjalny charakter wiary: "wierzę i wierzymy" wzajemnie się zakładają i wspierają. Wiara jest przeżywana we wspólnocie chrześcijańskiej, tzn. wiara dzielona z innymi i głoszona innym.

Katechezę ewangelizacyjną Paweł VI określił procesem złożonym z wielu elementów, jak: odnowa ludzkości, dawanie świadectwa, otwarte przepowiadanie, przylgnięcie duchowe, wejście we wspólnotę, przyjęcie znaków i dzieła apostolskie, czyli wielostronnie oddziaływujące posługiwanie pastoralne. Ewangelizacji nie wolno traktować jako tylko jednej czynności Kościoła. Do tej formy posługi światu powołani są wszyscy, którzy przez chrzest zanurzyli się w Chrystusa i przejmując się Dobrą Nowiną proponują nowe modele życia, kształtują ewangeliczną mentalność, ustawiają hierarchię wartości w odniesieniu do wieczności, oraz uczą oceny życia i działania w świetle planu zbawczego Boga. Ostatecznym celem katechezy ewangelizacyjnej jest zespolenie, przenikanie oraz przemiana środowisk i kultury współczesnego świata pod wpływem Ewangelii. Cała działalność Kościoła jako wspólnoty winna mieć charakter ewangelizacyjny.

W Konstytucji Lumen Gentium, podejmując problem ewangelizacji, Ojcowie soborowi identyfikują tę misję z realizacją posłannictwa Kościoła do świata dla rozszerzenia dziś Królestwa Bożego. Szczególne zadanie w tym dziele stoi przed katolikami świeckimi, którzy prowadząc życie w świecie, pełniąc swój zawód równocześnie ewangelizują świat. Niezbywalną wprost rolę upatrują dla rodziców, którzy tworząc w rodzinie autentyczną szkołę ewangelizacji są pierwszymi katechetami swoich dzieci, a przykładnym pełnieniem życiowego powołania dają świadectwo autentyczności nauki ewangelicznej. Poszerza to później Jan Paweł II w adhortacji Familiaris consortio. Nie mniej inspiratorami i formatorami zaangażowanymi w dzieło ewangelizacji muszą być duchowni, którzy z racji święceń partycypują w zbawiennym posłannictwie Chrystusa.

Wydając posynodalną adhortację Evangelii nuntiandi Paweł VI kreślił całą panoramę zagadnień związanych z ewangelizacją. Utożsamia ją z niesieniem Dobrej Nowiny do całego świata i do każdego człowieka, by przenikając ich swoją mocą (...) od wewnątrz, tworzyła z nich nową ludzkość. Jest to czynność par excellans eklezjalna, gdyż Kościół jako głosiciel Ewangelii rozpoczyna dzieło przepowiadania orędzia zbawczego od samego siebie, aby mógł zachować (...) swą świeżość, gorliwość i moc w głoszeniu Ewangelii, a następnie podejmuje zadanie zwołania, wtajemniczania permanentnego wychowania wiary. Przypomina to później Jan Paweł II na sympozjum biskupów europejskich na temat Młodzież a wiara i w wielu enuncjacjach, zwłaszcza skierowanych do młodych.

W serii "zbawczych" encyklik, zagadnieniom ewangelizacji Jan Paweł II poświęca szczególnie encyklikę Redemptoris missio. Wśród sytuacji, w których we współczesnym świecie rodzi się potrzeba ewangelizacji, wymienia kraje, gdzie całe grupy ochrzczonych utraciły żywy sens wiary albo wprost nie uważają się już za członków Kościoła prowadząc życie dalekie od Chrystusa i Jego Ewangelii. W tym wypadku-konkluduje papież-zachodzi potrzeba "nowej ewangelizacji" albo "re-ewangelizacji". Nawiązując zaś do ewangelizacji Pawła na Aeropagu, Jan Paweł II wylicza współczesne "aeropagi" - ośrodki kultury często spoganiałej, a nadal odgrywające wielką rolę we współczesnym świecie, szczególnie intelektualistów. Kościół winien ewangelizować: świat środków przekazu, które posługują się nowym językiem (inkonosfera), nowymi technikami i nowymi postawami objawiając cały dramat rozdźwięku kultury z Ewangelią, zaangażowanie na rzecz pokoju, praw człowieka, ludów i narodów, mniejszości, ochrony dzieci i kobiet, a także całe spektrum prac badawczych, stosunków międzynarodowych.

Specyficzną rolę w posłudze ewangelizacyjnej widzi Jan Paweł II dla filozofii, którą nazywa "zwierciadłem kultury". W  realizacji nowej ewangelizacji filozofia ma nieustannie zgłębiać dobro, prawdę i piękno, otwierające się na słowo Boże, by w ten sposób obudzić świadomość wartości, jakie tkwią w chrześcijaństwie.
Analizując proces ewangelizacji stwierdzić można, że dokonuje się on na trzech etapach:
- Paweł VI w adhortacji posynodalnej Evangelii nuntiandi, nawiązując do dokumentów soborowych, na pierwszym miejscu w procesie ewangelizacyjnym stawia "działanie misyjne" wobec niewierzących, a Jan Paweł II dodaje: ale też obojętnych religijnie,
- w następnej kolejności ewangelizacja dokonuje się przez działanie "katechetyczno-wtajemniczające" wobec tych, którzy wybierają i opowiadają się za Ewangelią, oraz tych, którzy odczuwają potrzebę uzupełnienia względnie odnowienia swojego wtajemniczenia,
- ale do ewangelizacji należą też "działania duszpasterskie" wobec dojrzałych w wierze chrześcijan w łonie wspólnoty chrześcijańskiej.

Katecheza jest więc podstawową formą działalności ewangelizacyjnej. Należy podkreślić, że postulatem Dyrektorium jest więc katecheza ewangelizacyjna, która ma pobudzić i karmić wiarę oraz prowadzić do owocnego świadectwa życia. Celem jej jest wychowanie chrześcijan świadomych, że są: ludźmi ochrzczonymi zdającymi sobie sprawę z tego faktu i jego skutków, ludźmi dojrzale wierzącymi i członkami Kościoła.
Dla osiągnięcia tych celów w Dyrektorium z roku 1997 - katecheza ewangelizacyjna winna: przypominać podstawowe elementy wiary (kerygmat), inspirować do rzeczywistego procesu nawrócenia, pogłębiać przekonanie o prawdzie i wartości orędzia chrześcijańskiego wobec kwestionowania go przez współczesny świat, pomagać w dokonaniu wyboru i przeżywaniu Ewangelii w życiu codziennym, uzdalniać do uzasadniania chrześcijańskiej nadziei, dodawać odwagi do realizacji powołania misyjnego.
Sekularyzacja współczesnego świata domaga się, by katecheza wiązała się z ewangelizacją, nową ewangelizacją czy re-ewangelizacją. Winna uświadomić uczniom ich ludzkie sytuacje, przeżywane przez nich problemy, pomóc określić ich sens i doprowadzić do odkrywania ich religijnego wymiaru. W sytuacji pluralizmu i całej współczesnej złożoności staje się więc dziś nieodzowne, by katecheza była (...) nasycona sokiem ewangelicznym i sporządzona w języku przystosowanym do czasu i osób.
Jan Paweł II w adhortacji Catechesi tradendae poszerza pojęcie katechezy i utożsamia ją z ewangelizacją, a wręcz umieszcza ją w procesie ewangelizacyjnym. Można dostrzec, że papież rozumie, iż w ramach samej katechizacji winna mieć miejsce ewangelizacja, szczególnie wyrażająca się w korzystaniu z odpowiedniego języka oraz metody bliskiej i zrozumiałej przez młodych.
Wydane w dwadzieścia pięć lat później Dyrektorium ogólne o katechizacji posuwa się krok dalej. Kreśląc obraz współczesnej sytuacji religijno-moralnej świata, w którym jak na rozległe pole pada ziarno słowa Ewangelii, nawołuje do czytania znaków czasu, które są wyzwaniem dla współczesnej katechezy, a mianowicie: katecheza winna stać się służbą na rzecz ewangelizacji, kierować się do wszystkich adresatów (dzieci, młodzieży i dorosłych), budować całą osobowość wierzącego kształtując w nim doświadczenie trynitarnego życia w Chrystusie, pamiętając jednak, że pierwszorzędnym jej zadaniem jest formowanie katechetów o głębokiej i pełnej dynamizmu wierze.
Ewangelizacja jest procesem pastoralnym, w którym Kościół, inspirowany przez Ducha Świętego, rozgłasza Dobrą Nowinę na całym świecie, jak polecił Boski Założyciel. Proces ten realizowany jest przez słowa i czyny, słowo Boże i sakrament, katechezę i wtajemniczenie tych, którzy nawrócili się i pragną iść za Chrystusem. Może on mieć charakter świadectwa wiary i głoszenia Ewangelii Chrystusa, nauczając a zarazem angażując w życie wspólnoty.
Możemy więc stwierdzić, że ewangelizacja obejmuje całość posłannictwa Kościoła, a wręcz, że Kościół jest dla ewangelizacji.
Dyrektorium ogólne o katechizacji w wizji współczesnej katechezy, jako wzorzec modelu katechetycznego stawia "katechumenat" będący dziełem łaski udzielonej wspólnocie Kościoła . Będąc inspiracją dla współczesnej katechezy katechumenat domaga się od ewangelizacji chrystocentryzmu (przeniknięcia przez Misterium paschalne duchem Chrystusa - DOK 91), permanentnego odkrywania bogactwa chrztu i jego owoców (nawrócenie opiera się na przyjętym chrzcie, którego oddziaływanie powinno się rozwinąć - DOK 90), właściwego usytuowania wśród zadań katechezy realizacji funkcji wtajemniczającej (wtajemniczenie chrześcijańskie ma żywotne znaczenie dla każdego Kościoła partykularnego - DOK 91).

Kultura współczesna, zwłaszcza Zachodu, o korzeniach przecież chrześcijańskich została poważnie zraniona i wykrzywiona. W tej sytuacji Synod Biskupów na Zgromadzeniu specjalnym dla Europy stwierdza: "Europa nie tylko powinna dzisiaj odwoływać się do swojego chrześcijańskiego dziedzictwa: trzeba by znowu była w stanie decydować o swojej przyszłości w spotkaniu z Osobą i orędziem Chrystusa". Autorzy więc nawołują do katechezy o charakterze ewangelizacyjnym, która może przywrócić świadomość budowania królestwa Bożego. Winna ona "na nowo przynieść ludziom wyzwalające przesłanie Ewangelii, (...) że Bóg cię kocha, Chrystus przyszedł dla ciebie". I to przesłanie, jak określa Synod powołując się na Christifideles laici, stanowi jądro nowej ewangelizacji.
Kościół poruszony przez Ducha Świętego przekazuje objawienie za pośrednictwem ewangelizacji. Proces ten dokonuje się przez: świadectwo chrześcijańskie, dialog i obecność miłości, głoszenie Ewangelii i wezwanie do nawrócenia , przez prowadzenie katechumenatu i procesu wtajemniczenia oraz formowania wspólnoty za pośrednictwem sakramentów i posług . Posługa słowa Bożego, która jest podstawowym elementem ewangelizacji, prowadzona jest w różnych formach, wśród których dyrektorium wymienia: zwołanie i powołanie do wiary, wtajemniczenie, stałe wychowanie wiary, inicjację w liturgię i teologiczne zgłębianie słowa.
Realizacja tych form jest uzależniona, od tego czy przekazuje katechizowanym wiadomości religijne, czy też wespół z nimi odkrywa związki między katechizowanym a poznaną treścią - osobą Chrystusa i Jego misterium. W procesie formacji wiary właśnie ta "komunikacja interpersonalna (...) znajduje się w centralnym miejscu. Wobec przesunięcia akcentu w katechizacji z przekazu rzeczowego na wzajemne świadectwo osobowe wydaje się być wyzwaniem czasu i znaczącą zasadą katechetyczną".

LITERATURA:
1. Ks. A. Hajduk SI (red.) "Katecheza Kościoła w świetle Dyrektorium ogólnego o katechizacji" WAM Kraków 1999, s. 79-92 (A. Offmański, Pojęcie i natura katechezy).
2. Por. A. Offmański, Katecheza jako ewangelizacja; Ewangelizacyjna funkcja katechezy - "Horyzont Wiary" 3/1996, s.11.
3. Ks. A. Offmański, Katecheza jako ewangelizacja WAM Kraków 1999.

Beata Chlewicka
Rumia

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie