Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Klub "Piecyk" czyli jak realizuję program profilaktyczno - edukacyjno - wychowawczy

 

1. OD AUTORKI
Środowisko lokalne, w którym funkcjonuje Zespół Szkół nr 3 w Poznaniu nie jest środowiskiem, w którym występuje na masową skalę zjawisko demoralizacji wśród dzieci: przestępczości, prostytucji dziecięcej, narkomanii czy alkoholizmu. Dyrekcja szkoły i nauczyciele nie muszą się na co dzień zmagać z problemami wychowawczymi, które zakłócałyby w znaczący sposób przebieg procesów dydaktycznych, przypadki dzieci z zaburzeniami uspołecznienia, niedostosowanych, występują jednak systematycznie.
Od dwudziestu lat jestem nauczycielem w tej szkole, a od jedenastu pracuję na stanowisku kierownika świetlicy szkolnej. Z moich wieloletnich obserwacji wynika, że demoralizacją zagrożone są przede wszystkim dzieci z dwóch środowisk: rodzin mieszkających w barakach, w bardzo skromnych warunkach, w dość dużym oddaleniu od szkoły oraz mieszkańców dwóch hoteli pracowniczych znajdujących się w pobliżu szkoły.
Prawie wszystkie "barakowe" rodziny, to rodziny patologiczne lub zagrożone patologią od wielu lat: o niskim statusie społecznym i materialnym, dotknięte bezrobociem, nieradzące sobie z problemami dnia codziennego, niewydolne wychowawczo, często wielodzietne. "Od zawsze" dzieci z tych rodzin sprawiają kłopoty wychowawcze i nie radzą sobie z obowiązkami szkolnymi. Rodzice, w większości przypadków nie podejmują żadnej współpracy ze szkołą, często wręcz unikają kontaktów z nauczycielami.
Rodziny "hotelowe" to z kolei ogromna ciasnota mieszkaniowa, ciągłe poczucie tymczasowości, brak stabilizacji, brak anonimowości, konflikty między sąsiadami, zła atmosfera, zmianowość pracy matek i ojców, a często także brak nadziei na lepsze życie. Wszystko to sprawia, że uczniowie wywodzący się z tego środowiska, są często dziećmi również bardzo trudnymi i przysparzającymi kłopotów sobie samym i innym.
Ubóstwo materialne i duchowe rodziców, występujący często rozpad rodziny, niska świadomość, alkoholizm, brak wystarczającej opieki rodzicielskiej, czasem wręcz zupełna obojętność rodziców na los i sprawy dzieci oraz złe wzorce rodzinne powodują, że niektóre dzieci przychodzące w wieku lat siedmiu do szkoły są w dużym stopniu zaniedbane, zagrożone demoralizacją lub nawet już zdemoralizowane. Posiadają braki rozwojowe i dydaktyczne, wykazują chłód emocjonalny, obojętność na drugiego człowieka, agresję fizyczną i słowną, są zagrożone uzależnieniami. W szkole i poza nią dokonują wymuszeń i kradzieży, w późniejszych latach wagarują, zdarzają się ucieczki z domu.
Uważam, że dzieci takie potrzebują systematycznej pomocy i wsparcia. Objęcie uczniów z rodzin patologicznych i zagrożonych patologią proponowanym programem profilaktyczno - edukacyjno - wychowawczym, zastosowanie profilaktyki uzależnień, okazanie dzieciom serca i zainteresowania, a wreszcie odciągnięcie ich po prostu od złych wpływów środowiska rodzinnego i rówieśniczego, może okazać się dla tych dzieci zbawienne.

2. ADRESACI PROGRAMU
Adresatem programu są uczniowie szkoły podstawowej w wieku 7-12 lat, wykazujący deficyty wychowawcze i rozwojowe, a pochodzący z rodzin patologicznych lub zagrożonych patologią społeczną. Program ma pomóc dzieciom w prawidłowym rozwoju i jednocześnie wesprzeć rodziny w sprawowaniu funkcji wychowawczych. Programem objętych jest na stałe 18 uczniów, lecz w ciągu roku szkolnego w rzeczywistości otaczamy opieką większą liczbę dzieci (35-36), gdyż jest pewna rotacja: niektóre dzieci przychodzą na krótko lub w określone dni. Każde z tych dzieci ma skomplikowaną sytuację rodzinną. Prawie każde z nich wykazuje nieharmonijny rozwój i choć spowodowany jest on przez inne czynniki, powoduje u dziecka różnego rodzaju trudności z prawidłową adaptacją do szkoły. Większość dzieci charakteryzuje nadmierna ruchliwość lub nadpobudliwość psychoruchowa, brak koncentracji uwagi, zachowania agresywne powodujące ciągłe konflikty z otoczeniem; z kolei niektóre z nich są zahamowane, lękliwe, zamknięte w sobie, z trudem nawiązujące kontakty z rówieśnikami, wykazujące zaniżoną samoocenę. Rekrutacji podopiecznych dokonują, po interdyscyplinarnej diagnozie, stanowiącej punkt wyjścia do opracowania pomocy terapeutycznej, pedagog szkolny i psycholog oraz kierownik świetlicy szkolnej we współpracy z wychowawcami klas. Dzieci przyjmowane są do placówki dobrowolnie i za zgodą rodziców.
Projekt programu profilaktyczno - edukacyjno - wychowawczego opracowałam w maju 2002r. Pedagog i psycholog szkolny prowadzą zajęcia według swoich programów. Mojego autorstwa jest program codziennych zajęć ogólnorozwojowych oraz wprowadzone w r.szk.2003/2004 dwa programy: zajęć czytelniczych i edukacji ekologicznej.
Na bazie świetlicy szkolnej zorganizowałam po prostu drugą świetlicę, nazwaną później przez uczniów Klubem "Piecyk", gdzie miała panować miła atmosfera, ale gdzie również przestrzega się pewnych reguł...
Zajęcia prowadzone są od dwóch lat, ale pierwsze miesiące były dla mnie bardzo trudne. Rezultat zgromadzenia około dwudziestu "trudnych" dzieci w jednym pomieszczeniu przeszedł moje najśmielsze wyobrażenia, a nawet możliwości fizyczne i psychiczne. Mimo ponad dwudziestoletniego stażu pracy, i jak mi się wydawało, wystarczającej wiedzy, cierpliwości i doświadczenia, z trudem opanowywałam tę grupę. Szokowała mnie niewyobrażalna agresja słowna i werbalna, która była często jedynym sposobem kontaktowania się dzieci, brak jakiegokolwiek zainteresowania zajęciami, hałas, niechęć do odrabiania lekcji, brak dystansu wobec mojej osoby. Wszystko to sprawiło, że chwilami poważnie myślałam o zaprzestaniu realizacji programu, ale upływał dzień za dniem, a ja od nowa podejmowałam trud wychowawczy. Nie zauważyłam nawet, w którym momencie prawie wszystkie dzieci stały się zdyscyplinowane, sympatyczne i chętne do konstruktywnego działania...

3. CELE PROGRAMU
Przystępując do realizacji programu sformułowałam następujące cele:

Cel ogólny:
Kształtowanie u dziecka z rodziny patologicznej lub zagrożonej patologią, tych cech osobowości i charakteru oraz tych dyspozycji i funkcji psychofizycznych, dzięki którym możliwe jest osiągnięcie przez nie optymalnego dla siebie rozwoju osobowości, maksymalnie satysfakcjonującego i społecznie akceptowanego funkcjonowania oraz odnalezienie swojego miejsca w życiu.
Służyć temu ma rozwój:
-pozytywnego obrazu samego siebie,
-umiejętności porozumiewania się,
-zdolności rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji.

Cele szczegółowe:
1. Eliminowanie braków dydaktycznych.
2. Profilaktyka uzależnień.
3. Korygowanie nieprawidłowości w przebiegu procesów i funkcji psychicznych.
4. Kompensowanie niedoborów rozwojowych.
5. Przewartościowanie postaw wobec napotykanych trudności i niepowodzeń szkolnych.
6. Usuwanie przeszkód adaptacyjnych.
7. Kształtowanie kultury osobistej.
8. Kształtowanie kultury współżycia.
9. Rozwijanie zainteresowań intelektualnych.
10.Rozwijanie zainteresowań artystycznych.
11.Wypracowanie modelu wartościowego spędzania wolnego czasu.
12.Rozwijanie samorządności
13. Rozwijanie edukacji ekologicznej.
14. Rozwijanie zainteresowań czytelniczych.
Cele szczegółowe programu są jednocześnie zadaniami wychowawczymi.

4. OSOBY REALIZUJĄCE PROGRAM
Kierownik świetlicy szkolnej, pedagog:
- prowadzi zajęcia ogólnorozwojowe poszerzające zakres wiedzy ogólnej,
- pomaga dzieciom w eliminowaniu braków dydaktycznych,
- prowadzi zajęcia plastyczne, muzyczne, teatralne,
- prowadzi edukację ekologiczną.
Wychowawca, pedagog:
- prowadzi zajęcia ogólnorozwojowe poszerzające wiedzę ogólną,
- pomaga dzieciom w eliminowaniu braków dydaktycznych,
- prowadzi zajęcia plastyczne, muzyczne, teatralne,
Pedagog szkolny:
- prowadzi program prozdrowotny uwzględniający profilaktykę uzależnień,
- prowadzi zajęcia z dziećmi dyslektycznymi, dysgraficznymi, dysortograficznymi, dyskalkulicznymi.
Psycholog szkolny:
- dokonuje diagnozy trudności dziecka i opracowuje pomoc terapeutyczną,
- prowadzi grupowe zajęcia terapeutyczne,
- prowadzi zajęcia korekcyjno - kompensacyjne z dziećmi ujawniającymi parcjalne deficyty rozwojowe w zakresie funkcji percepcyjnych,
- prowadzi zajęcia stymulujące rozwój funkcji werbalnych,
- prowadzi prewencję antynikotynową,

5. ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Zajęcia odbywają się przez cały rok szkolny, codziennie w godz.15.00-17.30.
Dzienny rozkład zajęć:
15.00 - 16.00 - odrabianie zadań domowych (sala lekcyjna),
16.00 - 16.30 - wspólny podwieczorek (świetlica szkolna),
16.30 - 17.30 - zajęcia ogólnorozwojowe, profilaktyczne, terapeutyczne (świetlica szkolna, gabinet psychologa, boisko szkolne, ogród działkowy).

6. FORMY I METODY PRACY
W pracy wychowawczej stosowane są następujące formy pracy: praca z całą grupą, praca z małą grupą, indywidualna praca z dzieckiem.
W zajęciach wykorzystujemy następujące metody:
1. rozwijające umiejętności manualne: zabawy konstrukcyjne, układanki, malowanie farbami, rysowanie, kolorowanie, wycinanie, wydzieranie, sklejanie,
2. ćwiczące umiejętności samodzielnego czytania i słuchania tekstu czytanego przez nauczyciela oraz rozbudzającego zainteresowania czytelnicze: czytanie bajek, baśni, opowiadań, wierszy,
3. wzbogacające posiadane wiadomości, zaspokajające ciekawość świata: czytanie książek, korzystanie z encyklopedii, oglądanie filmów edukacyjnych, rozmowy i pogadanki z dziećmi, zabawy tematyczne, gry dydaktyczne i edukacyjne,
4. kształtujące umiejętności wypowiadania się na zadany i dowolny temat, formułowanie pytań i odpowiedzi na pytania: zabawy typu: "dokończ zdanie", "opowiedz, co było dalej",
5. kształtujące umiejętność wykorzystywania zdobytej wiedzy: konkursy, quizy, rozwiązywanie i układanie krzyżówek, zagadek, odrabianie zadań domowych,
6. ćwiczące umiejętność zapamiętywania fragmentów tekstu wiersza, piosenki: programy artystyczne, inscenizacje, zajęcia muzyczne,
7. wyzwalające ekspresję twórczą: pisanie bajek, opowiadań, prace plastyczne, zabawy z zastosowaniem dramy, programy artystyczne,
8. kształtujące ekspresję ruchową: zabawy taneczne, zabawy ruchowe i zajęcia rytmiczne z elementami tańca towarzyskiego przy muzyce,
9. zwiększające sprawność fizyczną, poprawiające koordynację ruchową: konkursy sprawnościowe w sali i na powietrzu,
10. relaksujące, wyciszające: zabawy wyciszające i relaksujące, dowolne zabawy dzieci według zainteresowań, oglądanie bajek, spacery.

Wszystkie ważniejsze wydarzenia w Klubie "Piecyk" są dokumentowane zdjęciami i przedstawiane w założonej na początku r.szk. 2002/2003 kronice.

System nagród i kar:
W pracy wychowawczej stosowane są następujące nagrody:
- ustna pochwała przed dziećmi,
- ustna pochwała przed rodzicami,
- pisemna pochwała w dzienniczku,
- "zielone buźki" zbierane przez dzieci za dobre sprawowanie każdego dnia, uwieńczone słodkim upominkiem pod koniec tygodnia,
oraz kary:
- ustne upomnienie,
- wyeliminowanie na jakiś czas ze wspólnej zabawy,
- brak zielonej "buźki",
- ustna informacja przekazana rodzicom,
- pisemna informacja przekazana rodzicom.

7. REALIZACJA PLANOWANYCH CELÓW
Większość dzieci przyjmowanych do naszego Klubu "Piecyk" nie radzi sobie w zadowalający sposób z obowiązkami szkolnymi, z różnych powodów ma trudności w nauce. W zdecydowanej większości są to dzieci bardzo słabo rozwinięte intelektualnie, często postrzegane jako "najsłabsze" w klasie i choć jedną z zasad podczas prowadzenia zajęć jest rozwijanie zainteresowań intelektualnych dzieci, przy jednoczesnym odwoływaniu się do ich wiedzy szkolnej lub ogólnej, to w przypadku tej grupy jest to często bardzo trudne lub prawie niemożliwe. Ścisła współpraca z nauczycielkami i z psychologiem szkolnym, pozwala rozpoznać rodzaj i stopień tych trudności u każdego z uczniów. Całoroczny, szczegółowy program zajęć, uwzględniający aspekt edukacyjny, w dużej mierze pomaga nam także wspomóc rozwój intelektualny dzieci. Codziennie, w czasie do tego przeznaczonym, wychowawczyni świetlicy odrabia z wszystkimi uczniami zadania domowe. Sukcesem jest to, że w kilku przypadkach przebiegiem nauki dziecka udało się zainteresować również rodziców do tej pory obojętnych na problemy, z którymi się ono borykało. Dzięki systematycznym kontaktom, uzgodnieniu wspólnych działań, kierowaniu uczniów na zajęcia wyrównawcze, udaje się doprowadzać do uzupełnienia zaległości w zeszytach i kartach pracy, dzieci pracują na bieżąco, przestają rażąco odbiegać poziomem od reszty uczniów w klasie. Zdarza się, że zaczynają odnosić pewne sukcesy: otrzymują dobre oceny i pochwały. Niektórzy uczniowie już niejednokrotnie umiejętnie wykorzystali na lekcjach zdobyte podczas zajęć w świetlicy wiadomości i osiągnęli osobisty sukces, co jest jednym z naszych celów, zamierzeń i marzeń. Mam nadzieję na jeszcze większe zainteresowanie uczniów treściami przez nas przekazywanymi i na rozwój ich potrzeb intelektualnych.

Kadra wychowawcza stara się poznać także przyczyny trudności adaptacyjnych do szkoły u poszczególnych uczniów i czyni starania, aby stworzyć warunki do indywidualnego rozwoju każdego z nich. Cel, jakim jest usuwanie przeszkód adaptacyjnych, udaje nam się już częściowo osiągnąć. W przypadku dzieci zahamowanych odnosimy od samego początku zauważalne sukcesy (świadczą o tym sygnały napływające od nauczycielek, rodziców i opiekunów): dzieci nabierają większej pewności siebie, nie są już tak bardzo nieśmiałe, nawiązują kontakty z rówieśnikami, biorą aktywny udział w zajęciach świetlicowych i lekcyjnych (co nie miało przedtem miejsca), nie krępują się głośno wypowiadać. Coraz częściej są uśmiechnięte, naturalne.
Cel, jakim jest kształtowanie kultury osobistej udało się osiągnąć, moim zdaniem, w wysokim stopniu: dzieci mają lepsze maniery, stosują zwroty grzecznościowe. Zadziwia to wręcz czasem otoczenie: nauczycielki i rodziców.
Uczniowie, którzy systematycznie uczestniczą w zajęciach, nauczyli się również współdziałać w grupie. W zauważalnym już stopniu, udało się poprawić również poziom kultury współżycia dzieci w grupie rówieśniczej. Udało się też poprawić trochę poziom empatii u dzieci, nie występuje już, tak bardzo nas niepokojące a często szokujące, zobojętnienie na krzywdę, ból fizyczny i psychiczny drugiego człowieka.
Niestety jeszcze nie zadowala to nas, wychowawców, w pełni. Nie wszystkie bowiem dzieci zachowują się zgodnie z zasadami przyjętymi w szkole, akceptowanymi w społeczeństwie. Nadal bywa obecne wysoce agresywne (fizyczne i werbalne) zachowanie dzieci względem siebie; jest jeszcze nierzadko jedynym sposobem rozwiązywania konfliktów, a nawet czasem u poszczególnych dzieci sposobem porozumiewania się z rówieśnikami.

Rozwijanie zainteresowań artystycznych dzieci jest jednym z tych głównych naszych celów, który udaje się osiągać z ogromnym powodzeniem, choć część uczniów ujawniała na początku duże trudności manualne lub z zapamiętaniem tekstu. Twórcza działalność uczniów, szczególnie plastyczna pozwala im na swobodniejsze wypowiadanie samych siebie, uruchomienie wyobraźni, a nam, wychowawcom, stwarza możliwość dania dziecku szansy na osiągnięcie przez nie sukcesu. Wykorzystujemy tę szansę i stwarzamy dzieciom możliwości zaistnienia w dziedzinach artystycznych. Okazało się, że niektóre dzieci posiadają duży potencjał artystyczny, są wręcz utalentowane plastycznie, muzycznie, aktorsko. Powstało wiele pięknych prac plastycznych; wszystkie są przechowywane, eksponowane. Z wielu z nich powstały obszerne albumy obrazujące naszą całoroczną pracę.
Odbyły się również dwa przedstawienia teatralne: "Na straganie" J. Brzechwy i "Białe marzenie" oparte na wierszach L.J.Kerna. Widzami, którzy tłumnie przybyli na przedstawienia, byli bliscy naszych wychowanków: rodzice, babcie i rodzeństwo oraz nauczycielki, pedagog i psycholog.
Aby stworzyć dobrą atmosferę, w grudniu organizujemy dla wszystkich wychowanków wigilię. Zapraszamy na nią również zaprzyjaźnione mamy i rodzeństwo wychowanków. Jest poczęstunek, wspólnie śpiewane kolędy i paczki ze słodyczami.
W karnawale odbywają się zabawy i zajęcia taneczne, podczas których dzieci mogą z kolei zaprezentować swoje umiejętności taneczne, poszaleć przy muzyce. Parę dzieci wykazało duże umiejętności w tej dziedzinie.
Mój program uwzględnia także wprowadzanie zasad samorządności, jako aspektu wychowawczego. Pewne jej elementy są z powodzeniem realizowane w świetlicy. Dzieci decydują o niektórych przedsięwzięciach, czasem przegłosowują zamierzenia.
W roku szk. 2003/2004 do zajęć ogólnorozwojowych został również włączony przeze mnie program zajęć czytelniczych: jeden dzień w tygodniu to dzień z książką. To zamierzenie jest bardzo trudne w realizacji ze względu na ogólnie niski poziom intelektualny większości dzieci oraz na często występującą u nich nadruchliwość i brak koncentracji uwagi, lecz mam nadzieję, że stopniowo uda mi się chociaż trochę zainteresować wychowanków czytelnictwem.
Program edukacji ekologicznej, który jest realizowany na terenie ogrodu działkowego, jest natomiast bardzo dobrze przez uczniów przyjmowany. Dzieci chętnie biorą udział w zajęciach, dopytują się o następne, a w ogrodzie zachowują się bez zarzutu. Myślę, że program jest atrakcyjny ze względu na bardzo urozmaicone formy: dzieci nie nudzą się, są w ruchu, mają ciągle nowe doznania, a moim celem jest zainteresowanie dzieci przyrodą i ukształtowanie u nich aktywnej, ochronnej postawy wobec niej.

Uważam, że realizując program profilaktyczno - edukacyjno - wychowawczy rzeczywiście wspieramy rodziców w pełnieniu funkcji wychowawczych, a otoczenie uczniów opieką pozwoliło już w ciągu tych dwóch lat wiele dla nich zrobić. Myślę, że program zajęć ogólnorozwojowych, zajęcia terapeutyczne i zajęcia profilaktyczne tworzą całość, dzięki której można w sposób pozytywny kształtować osobowość dzieci. Stworzenie uczniom ze szkoły podstawowej możliwości przebywania w godzinach popołudniowych na terenie szkoły, odizolowanie ich od złych wpływów otoczenia i próba wskazania, jak w sposób wartościowy można spędzić czas po lekcjach, to bardzo dużo. Niebagatelną sprawą są również jedzone wspólnie podwieczorki, które cieszą niezmiennym powodzeniem. Tygodniowe cykle zajęć ogólnorozwojowych, przeplatanie zajęć poważniejszych, lżejszymi również się sprawdziły: nawet uczniowie wykazujący nadpobudliwość psychoruchową mają szansę utrwalić sobie przekazywane przez nas treści, a jednocześnie nie zdążą się znudzić, czy zmęczyć monotonią, tym bardziej, że temat zajęć jest codziennie inny.

Zadowolenie sprawia fakt, że uczniowie lubią przychodzić do naszego Klubu "Piecyk", utożsamiają się z miejscem, uważają je za swoje. Często obserwuję, że w różnych okolicznościach okazują dumę przed kolegami z klasy lub świetlicy szkolnej, że mogą tu przebywać; zapraszają również kolegów spoza niej, aby uczestniczyli choć przez chwilę w zajęciach.
Dzieci nazwały świetlicę Klubem "Piecyk", gdyż jak twierdzą, kojarzy im się z czymś ciepłym, przytulnym; rzeczywiście Klub "Piecyk" otacza w szkole miła atmosfera.

Dzień po dniu kadra wychowawcza stara się przedstawiać dzieciom wartościowy sposób spędzania wolnego od zajęć szkolnych czasu. Zajęcia wydają się być urozmaicone, stymulujące rozwój dziecka w młodszym wieku szkolnym. Jest to propozycja nauczycieli dla uczniów. Czy uda się zaszczepić taki model spędzania przez dziecko wolnego czasu, tego nie wiem. Naszym marzeniem jest, aby przyjęło model jako własny, aby był antidotum na nudę i okazał się na tyle atrakcyjną ofertą, aby dziecko nie sięgnęło po środki zastępcze zabijające tę nudę: papieros, narkotyk, alkohol, aby rozwinęło w sobie inne potrzeby, aby nie ulegało złym wpływom rówieśników oraz często niestety, domu rodzinnego.

Literatura:
1. Gaś Z. B., Profilaktyka uzależnień, Warszawa 1993, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
2. Jundziłł I., Dziecko-ofiara przemocy, Warszawa 1993, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
3. Łobocki M., Trudności wychowawcze w szkole (zapobieganie i przeciwdziałanie), Warszawa 1989, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
4. Łopatkowa M., Jak pracować z dzieckiem i rodziną zagrożoną, Warszawa 1980, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
5. Pietkiewicz M. (red.), Świetlica szkolna szansą do wykorzystania, Warszawa 1988, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
6. Robinson B. E., Rhoden J. L., Pomoc psychologiczna dla dzieci alkoholików, Warszawa 2000, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Krystyna Drewnicka
Zespół Szkół nr 3 w Poznaniu

Jeżeli zauważyłeś jakieś nadużycia w prezentacji napisz o tym poniżej i wyślij je do nas:
INFORMACJE O PREZENTACJI

Ostatnią zmianę prezentacji wykonał: Szkolnictwo.pl.
IP autora: 83.21.195.174
Data utworzenia: 2008-09-01 23:44:06
Edycja: Edytuj prezentację.

HISTORIA PREZENTACJI

Szkolnictwo.pl (83.21.195.174) - Prezentacja (2008-09-01 23:44:06) - Edytuj prezentację.





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie