Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Mam "trudne" dziecko !

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 1704 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

O zaburzeniach związanych z nadruchliwością i impulsywnością dzieci mówi się już od kilkudziesięciu lat. Całkiem niedawno jednak takie zachowanie uznano za objaw choroby. ADHD - skrót pochodzący od angielskiego Attention Deficyt Hyperactivity Disorder - oznacza zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi.

Dzieci z tego typu zaburzeniami postrzegane są przez otoczenie jako "trudne". Nie są w stanie dostosować swojej aktywności do wymogów sytuacji. Potrzebują ruchu. Towarzyszy im ciągłe poczucie wewnętrznego niepokoju, mają problemy z zabraniem się do pracy, odwlekają ten moment w nieskończoność. Nie potrafią przewidzieć, ile czasu wymaga wykonanie danej czynności, nieustannie przerywają i nie kończą powierzonych zadań. Są impulsywne, ciągle wtrącają się do rozmów i nie pozwalają dokończyć innym. Działają bardzo szybko i bez zastanowienia. Niewielu ludzi wie, że ciągłe wiercenie, stukanie, bieganie i kopanie to zachowanie w dużym stopniu od dziecka niezależne! Za jej objawy odpowiadają zaburzenia procesów odbywających się w mózgu. Komórki nerwowe nie łączą się ze sobą bezpośrednio, lecz przekazują informacje za pomocą substancji zwanych neuroprzekaźnikami. Za zaburzenia ADHD odpowiadają przede wszystkim dopomina i noradrenalina. Pierwsza z nich pomaga selekcjonować i przetwarzać informacje oraz skupić się a wybranym bodźcu. Druga odpowiada za kontrolowanie naszych zachowań, umiejętność oceny zagrożenia i w razie potrzeby pobudzenia organizmu do działania - lub za jego wyhamowanie, aby do działania nie doszło. Zaburzone działanie tych neuroprzekaźników powoduje, że dziecko jest zbyt ruchliwe, działa pod wpływem impulsu i na niczym nie potrafi się skupić.

Przyczyny tego typu zaburzeń mogą być różne. Najczęstszą jest genetyka. Jeśli ktoś w rodzinie chorował na ADHD, to prawdopodobieństwo pojawienia się dysfunkcji w kolejnych pokoleniach wzrasta pięcio-, czy nawet siedmiokrotnie. Jeśli natomiast jedno z rodziców jest dotknięte nadpobudliwością, ich potomek ma 50 procent szans na podobne kłopoty. Inną przyczyną nadpobudliwości jest mikrouszkodzenie mózgu w okresie okołoporodowym. Może nią być także zatrucie ołowiem (jeżeli stężenie tej substancji w środowisku było zbyt duże) lub alkoholowy zespół płodowy. Do grupy wysokiego ryzyka należą również dzieci matek palących.

Niestety, z ADHD nie "wyrasta się". Dlatego tak ważne jest, aby w porę dostrzec kłopoty dziecka. Jeśli w młodości nie nabierze nawyku mobilizowania się i długotrwałego wysiłku, w jego mózgu nie powstaną połączenia nerwowe, które odpowiadają za te obszary działalności. W takim wypadku może dojść nawet do powikłań ADHD, które bywają mylone z agresją spowodowaną złym zachowaniem.

Rzeczywiście, dzieci z zespołem nadpobudliwości ruchowej są uciążliwymi partnerami. Na ogół towarzyskie - bardzo potrzebują akceptacji i kontaktu z innymi. Zwykle odnoszą się z entuzjazmem do napotkanych osób i choć wywierają bardzo korzystne "pierwsze wrażenie" - miłe, otwarte, spontaniczne dzieci - bliższy kontakt z nimi okazuje się niesatysfakcjonujący dla obu stron. Dlatego często pojawiają się u nich symptomy zaburzeń towarzyszących. Może to być niska samoocena, skłonność do depresji, prowadząca do podjęcia impulsywnej próby samobójczej. Taki młody człowiek od dłuższego czasu żyje z przekonaniem, że i tak mu nic nie wyjdzie, więc po co się starać?

Praca z nastolatkiem polega na pomaganiu mu w wysiłkach zmierzających do budowy uporządkowanego, konsekwentnego, czyli przewidywalnego świata. Jednak dorosły powinien być świadom pewnych trudności, które są związane pośrednio z istotą zaburzenia. Podstawowa trudność wynika z dynamiki dziecka nadpobudliwego. Działania dziecka są chaotyczne, co jest bardzo męczące dla dorosłych! Wspólne działanie dziecka i dorosłego jest warunkiem prawidłowego rozwoju społecznego dzieci. Osoby, które doświadczyły satysfakcjonującego działania z rodzicami, zwykle charakteryzują się dobrymi kompetencjami społecznymi. Rozumieją stany psychicznie własne i innych osób oraz potrafią dostosować swoje działania do wymagań sytuacji społecznej. Dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej ze względu na zaburzoną dynamikę działania mają - mimo dobrej woli ich rodziców - mało doświadczeń bycia w zsynchronizowanym kontakcie, w którym jest czas na wczucie się w emocje partnera, zastanowienie się nad motywami jego zachowania. Ponieważ działają w innym etapie niż ich otoczenie, są skazane na samotność.

Problemy dziecka z ADHD nasilają się wraz z rozpoczęciem edukacji. Rodzice często obawiają się reakcji innych dzieci i nauczycieli. Najważniejszą rolę w procesie edukacji nadpobudliwego ucznia odgrywa wychowawca i to on przede wszystkim powinien zrozumieć problem, a następnie wyjaśnić go innym uczniom. Wskazane jest również spotkanie ze szkolnym psychologiem lub pedagogiem. Dzięki tym osobom pobyt chorego w szkole nie zamieni się w koszmar. Dziecko musi czuć, że nauczyciel i klasa chcą z nim współpracować, że chcą się z nim przyjaźnić. Nie jest to łatwe, zważywszy na to, że nadpobudliwiec często łamie zasady. Próby przywołania go do porządku kwituje pogróżkami - jeśli nie będę pierwszy - odchodzę z drużyny! Dlatego tak ważna jest konsekwencja. Nie można pozwolić na manipulowanie sobą. Należałoby raczej wzmocnić poczucie własnej wartości dziecka. Bo przecież im ciągle coś nie wychodzi, są często krytykowane, nierzadko karane, mimo że bardzo starają się robić wszystko jak najlepiej. Czują się gorsze, niedocenione, traktowane niesprawiedliwie, nie mogą realizować swoich aspiracji życiowych. Wzmocnienie poczucia własnej wartości może uchronić dziecko od wielu konfliktów.

Kiedy jednak konflikty te nasilają się, a dziecko ma coraz więcej kłopotów z nauką, można porozmawiać z nauczycielem o nauczaniu indywidualnym. Należy jednak pójść do poradni psychologiczno-pedagogicznej z diagnozą i wskazaniem konieczności nauczania indywidualnego od rejonowego psychiatry. Poradnia wypisuje orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, obowiązujące władze oświatowe. Konieczne będzie również złożenia podania do dyrektora szkoły wraz z załączonymi opiniami psychiatry i poradni. Należy jednak pamiętać, że nauczanie indywidualne obejmuje podstawowe przedmioty, a uczeń, aby zdać do następnej klasy, musi uczestniczyć w minimum 50 proc. zajęć. Musi się także zachowywać w taki sposób, aby przeprowadzenie lekcji było możliwe. Nie należy jednak izolować dziecka od rówieśników, ponieważ zachowanie takie może wyrządzić mu więcej szkody niż pożytku.

Aby pomóc dziecku z ADHD należy zarówno w domu, jak i w szkole wprowadzić tzw. opcje ułatwienia, czyli zastosować metody, dzięki którym zarówno jemu, jak i nam będzie się lepiej żyło:
1. Stałe reguły gry - należy ściśle określić, co wolno, a czego nie. Warto, by zainteresowane osoby, czyli rodzic, dziecko i wychowawca usiadły razem i wspólnie wynegocjowały zasady, które będą ich obowiązywać. Jest taka prosta zasada, która ułatwia także życie z nadpobudliwcem: traktuj innych tak, jak chciałbyś być traktowany.
2. Eliminacja zbędnych bodźców - na czas pracy należy usunąć z najbliższego otoczenia wszystko, co może rozpraszać uwagę. Pozostaje tylko to, co niezbędne do wykonania zadania. Należy usiąść razem z dzieckiem i pomóc zaplanować to, co trzeba wykonać w najbliższym dniu, tygodniu, miesiącu. Ustalenia trzeba wpisać do kalendarza. Co jakiś czas przypominać o nadchodzących terminach.
3. Ścisła kontrola - jeśli chcemy, żeby nadpobudliwiec zdobył wykształcenie, musimy go nieustannie kontrolować. Codziennie sprawdzać zeszyty i prace domowe. Przyda się też zeszyt współpracy z wychowawcą. Młody człowiek zapisuje w nim, co ma do wykonania (klasówki, prace domowe), a nauczyciel sprawdza, czy niczego nie pominął.
4. Nagroda pozytywnym wzmocnieniem - zdaniem doktor Wolańczyka osoba z ADHD powinna być chwalona przynajmniej trzy razy dziennie. Jeśli sama na to nie zasłuży, to naszym zadaniem jest stworzyć jej okazję do takiego postępowania, za które moglibyśmy je nagrodzić. Trzeba pamiętać, że takie zachowanie, które w przypadku ucznia bez takich kłopotów uznamy za normę, dla nadpobudliwca jest prawdziwym wyczynem.
5. Konsekwencje - najgorsza krzywda, jaką takiemu człowiekowi możemy wyrządzić, to upokorzenie psychiczne lub kara cielesna. Od tego, jak my się zachowamy w stosunku do dziecka, będzie zależało, jak w przyszłości ono sam postąpi w podobnej sytuacji. Kary tylko upokarzają, natomiast konsekwencje uczą liczenia się z prawami świata.
6. Zamiast krzyczeć, przytul - jeśli młody człowiek szaleje i krzyczy, a my jesteśmy na niego wściekli, zaryzykujmy i spróbujmy go dla odmiany przytulić... - Te dzieci bardzo potrzebują ciepła. Przytulenie powoduje, że się wyciszają i mogą spokojnie ocenić swoje zachowanie, a zaraz potem przychodzi skrucha i "przepraszam".

W Polsce istnieje zaledwie kilka ośrodków, które służą fachową pomocą ludziom chorym na ADHD i ich bliskim. Brakuje lekarzy, psychologów, którzy potrafiliby rozpoznać chorobę we wczesnym jej stadium i odpowiednio pokierować dzieckiem. Dzięki prawidłowej diagnozie wielu chorych wyrosłoby na mądrych ludzi. Jednak pozbawieni pomocy, nie mają szans rozwoju.

Bibliografia:
1. Wolańczyk T., Kołakowski A., Skotnicka M., Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci, Lublin 1999
2. Opolska T., Potempska E., Dziecko nadpobudliwe, CMPP-P MEN, 1999
3. Święcicka M., Niespotykanie trudny partner [w:] "Psychologia w szkole", nr 1/2004
4. Nowak M., Dziecko nadpobudliwe, Kraków 1993

Ilona Bociąga-Puchała

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie