Od 18 lat obserwuję kolejne pokolenia dzieci i widzę jakim podlegają przeobrażeniom. Zmieniają się mody na stroje, przybory, zabawki. Następuje bardzo szybki postęp techniczny; jeszcze kilka lat wstecz nieliczne dzieci z naszej szkoły miały kontakt z komputerem. Jedno jest niezmienne – ciekawość wobec tego, co nas otacza. Dzieci uwielbiają obserwować przyrodę, i robią to przy każdej nadarzającej się okazji. Dlatego postanowiłam stworzyć program edukacji przyrodniczo – ekologicznej pod nazwą "Klub Miłośników Przyrody".
Jego głównym celem jest uwrażliwienie dzieci na piękno otaczającej je przyrody i ukształtowanie postaw umożliwiających czynne działania na rzecz jej ochrony (zwłaszcza w najbliższym środowisku). Jest on adresowany do uczniów klas młodszych i został dostosowany do podstawy programowej zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej "Moja Szkoła".
Ponieważ szkolne koło LOP skupia uczniów klas IV-VI podjęłam działania, które zachęcą dzieci do poznawania różnorodności zjawisk przyrody, ukształtują postawy proekologiczne oraz wpłyną pozytywnie na rozwój ich zdolności poznawczych. Organizuję we współpracy z koleżankami i przy pomocy moich uczniów imprezy dla dzieci klas 0-3. Pomagają nam w tym rodzice.
Specyfika pracy na etapie edukacji wczesnoszkolnej wymaga łączenia wielu rodzajów działalności ,dlatego treści przyrodniczo-ekologiczne są realizowane podczas zajęć edukacyjnych ujętych w ramowym planie nauczania, dodatkowych (poza pensum dydaktycznym) , wycieczek szkolnych i innych sprzyjających okolicznościach.
Określając cele, metody i formy pracy wzięłam pod uwagę warunki środowiskowe, lokalowe oraz zasoby materialne. Z drugiej strony zaś starałam się dostosować je do możliwości percepcyjnych dzieci i ich doświadczeń życiowych. Na podstawie wieloletnich doświadczeń uznałam , że właściwej realizacji programu będą sprzyjały: obserwacja, pokazy, praca z tekstem (w tym z czasopismami i literackim), rozmowy i pogadanki oraz próby dyskusji, spotkania z ludźmi, których praca koncentruje się wokół działań na rzecz ochrony przyrody, hodowle i doświadczenia, zabawy i gry dydaktyczne, metody aktywizujące, spacery i wycieczki tematyczne, krajoznawcze i turystyczne. Nieocenione są warsztaty wyzwalające u uczniów swobodną ekspresję twórczą , zajęcia o charakterze praktycznym (np. przesadzanie kwiatów), inscenizacje i scenki teatralne, udział i organizowanie konkursów i akcji ekologicznych. W dobie błyskawicznego postępu techniki niezbędne jest korzystanie z dostępnych środków audiowizualnych i różnorodnych źródeł informacji ( w tym encyklopedii multimedialnej i Internetu).
Dotychczas praca moja i uczniów koncentrowała się wokół trzech głównych zagadnień:
- poznawanie przyrody i jej ochrona,
- zainteresowanie pięknem regionu świętokrzyskiego i propagowanie walorów najbliższej okolicy,
- udział w konkursach i akcjach ekologicznych.
Spośród zrealizowanych dotychczas przedsięwzięć do najciekawszych, moim zdaniem, należy zaliczyć:
- spacery i wycieczki tematyczne umożliwiające obserwacje zmian zachodzących w przyrodzie , będących wynikiem następujących po sobie pór roku,
- prezentacje multimedialne ukazujące etapy rozwoju roślin, ich budowę oraz czynniki niezbędne do prawidłowego wzrostu,
- oglądanie filmów i slajdów pokazujących różnorodność świata roślinnego i zwierzęcego (w tym ciekawostki dotyczące fauny i flory na innych kontynentach),
- zajęcia uświadamiające skutki złego oddziaływania odpadów i pokazanie sposobów ograniczania ilości śmieci i zapobiegania zanieczyszczeniom podczas wykonywania codziennych czynności,
- wycieczka do Bodzentyna – zajęcia w gospodarstwie agroturystycznym-realizacja ścieżki edukacyjnej: uprawa i obróbka lnu (tkactwo), zajęcia w kuźni, ziołolecznictwo,
- wycieczka: Gutwin- Bałtów- prelekcja w kąciku ekologicznym "Jeleniec" na Gutwinie na temat ochrony lasów – ich przyrodniczego i gospodarczego znaczenia oraz pobyt w Bałtowskim Parku Jurajskim i rezerwacie "Modrzewie",
- wyjazd do Kielc na spektakl w Teatrze Lalki i Aktora " Kubuś" pt ".Królewski jeleń"(legenda o powstaniu Kielc),
- pobyt w rezerwacie przyrody i kopalni neolitycznej krzemienia pasiastego w Krzemionkach,
- impreza integracyjna z rówieśnikami z Publicznej Szkoły Podstawowej z Miłkowa- oglądanie i zwiedzanie wiatraka holenderskiego i wąwozów szwarszowickich,
- zbieranie informacji i wykonanie albumu o miejscowości, w której znajduje się szkoła, -cykl zajęć pięciodniowych w ramach dziennej zielonej szkoły pod hasłem: "Ciekawe miejsca, ciekawi ludzie",
- udział w konkursach i akcjach ekologicznych: akcja "Sprzątanie świata", "Ratujmy kasztanowce", " Najładniejszy karmnik i strój ekologiczny", zbiórka surowców wtórnych (zużyte baterie) ,
- klasowa akcja :" Zamiast śmieci- radość dzieci" polegająca na rywalizacji w zbieraniu puszek aluminiowych; uzyskane ze sprzedaży pieniądze przeznaczamy na zakup sprzętu sportowego (skakanki, obręcze, piłki, ringo itp.) oraz nagrody dla zwycięzców w konkursach klasowych ,
- konkursy plastyczne: z okazji Światowego Dnia Ochrony Środowiska "Pomaluję cały świat", " Regionalna pocztówka dla Świętego Mikołaja", "Pomagamy zwierzętom przetrwać zimę", "Gmina Bodzechów-moja mała Ojczyzna", "Świętokrzyskie pejzaże ",plakat -"Chroń ginące rośliny-zwiastuny wiosny", plakat -"Chroń najbliższe środowisko",
- projekt warsztatów przyrodniczo- ekologicznych dla uczniów klas młodszych pod hasłem : "Wiosna" ukierunkowany na ochronę roślin –zwiastunów wiosny i połączony z akcją przeciwdziałania wypalaniu traw,
- projekt międzyprzedmiotowy:" Działanie na rzecz ochrony środowiska lokalnego" realizowany od września 2004 r. do kwietnia 2005 r. ,w ramach którego klasy młodsze przygotowały, między innymi, krótkie prezentacje artystyczne o tematyce przyrodniczo-ekologicznej, wykonały zabawki z materiałów ekologicznych, które posłużyły do stworzenia wystawki "Coś z niczego",
- impreza "Żyj z przyrodą w zgodzie" z okazji Światowego Dnia Ochrony Środowiska oraz coroczne obchody Dnia Ziemi,
- gazetka z ciekawostkami ze świata przyrody "Warto wiedzieć", którą tworzymy zgodnie z następującymi po sobie porami roku , dlatego jej kolejne tytuły to : "Jesień", " Zima", "Wiosna" i kolportujemy wśród klas I-III.
Nieocenione korzyści i pomoc w realizacji programu przyniosła współpraca z Hutniczym Kołem Łowieckim " Dudek" w Ostrowcu Św. Dzięki zaangażowaniu działających w nim pasjonatów miały miejsce ciekawe prelekcje na temat fauny najbliższej okolicy i gminy Bodzechów oraz działań Koła na rzecz ochrony ginących gatunków, ekspozycje trofeów łowieckich , zajęcia terenowe uczące rozpoznawania tropów zwierząt na śniegu oraz prawidłowego dokarmiania, a także quizy i konkursy z nagrodami ufundowanymi przez Koło.
Wszystkie przedsięwzięcia realizowane w ramach "Klubu Miłośników Przyrody" korelowały ze szkolnym programem "Cudze chwalicie – swego nie znacie" oraz działaniami szkolnego koła LOP.
Obserwując na co dzień pracę moich wychowanków , ich zapał, chęci i wytrwałość mogę z czystym sumieniem powiedzieć :"Gorąco polecam !"
Swoje doświadczenia opisała
Joanna Puchała |
