Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Wychowanie do wartości

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 24909 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Dziś, w dobie pewnej stabilizacji po burzliwym okresie przemian społeczno-gospodarczych należy zadać pytanie dla pedagogiki kluczowe: jakie wartości powinno się preferować w życiu i dlaczego? Jest to tym istotniejsze, gdy uświadomimy sobie, że to właśnie wartości są źródłem motywacji, przekonań i działań, są siłą sprawczą. Wychowanie musi prowadzić wychowanka do odkrycia i respektowania tych wartości, które prowadzą do jego rozwoju.

Wychowanie do wartości.

Coraz częściej zadajemy sobie z trwogą pytanie czy uczciwość, odwaga, odpowiedzialność, umiłowanie ojczyzny, pomoc słabszym, dobro drugiego człowieka są jeszcze wartościami dla współczesnego młodego człowieka? Coraz częściej doświadczana i obserwowana agresja, obojętność, egocentryzm zdają się temu przeczyć. Nowe realia ustrojowe stanowią dla rodziców i wychowawców nowe wyzwania. Stąd konieczność podejmowania refleksji na temat znaczenia aksjologii w procesie wychowania.
U źródeł tendencji wychowawczych leży określona koncepcja wartości i koncepcja człowieka. Filozofowie i pedagodzy podkreślają konieczność oparcia wychowania, teorii wychowania nie tylko na wiedzy o człowieku, ale także na wiedzy o wartościach. Wartości są bowiem tym w imię czego wychowawca powinien podejmować swoje działania wychowawcze jak i tym, ku czemu ta działalność ma zmierzać. We współczesnym świecie wobec konieczności rozwiązywania wielu trudności i konfliktów wzrasta znaczenie aksjologii. Obserwujemy, że często same wartości powodują konflikty i rozdarcia, z drugiej jednak strony umożliwiają ich rozwiązanie i przezwyciężanie i stanowią podstawę pełnego, godnego i twórczego życia.
Konieczne jest więc, by współczesny wychowawca rozumiał świat ludzkich wartości i kierował się nim w kształtowaniu osobowości wychowanka. Rozeznanie w świecie wartości decyduje nie tylko o doborze konkretnych treści i metod wychowawczych ale także o sprawie w wychowaniu podstawowej – celach wychowania. Teoria wartości musi więc być podstawą szkolnych i pozaszkolnych procesów wychowawczych. Konieczne jest zwłaszcza podkreślanie wartości moralnych i opartych na nich zasad. One to bowiem wiążą się ściśle z naturą człowieka i decydują o jego osobowym rozwoju. Należy więc doceniać sens i rangę wartości moralnych w budowaniu programów wychowawczych, profilaktyki czy rozwoju szkoły. Działalność wychowawcza szerokim zakresie obejmuje nie tylko wychowanie moralne ale wydaje się oczywiste, że wychowanie moralnie jest ważniejsze i bardziej podstawowe do wychowania np. estetycznego czy fizycznego. Wartości moralne mają bowiem status uniwersalny i pełnia rolę podstawową w kształtowaniu osobowości człowieka. Kiedy wiec formułuje się normy postępowania muszą one znaleźć uzasadnienie w świecie wartości.
Związek pomiędzy przyjmowaną koncepcją wartości a formułowaniem celów i doborem treści i metod wychowania można zauważyć śledząc historię wychowania. Wielu żywo w pamięci ma jeszcze pedagogikę socjalistyczną, gdzie największa wartością było dobro kolektywu a cele i treści wychowania określane były zgodnie z oczekiwaniami władz Komitetu Centralnego.
Dziś, w dobie pewnej stabilizacji po burzliwym okresie przemian społeczno-gospodarczych należy zadać pytanie dla pedagogiki kluczowe: jakie wartości powinno się preferować w życiu i dlaczego? Jest to tym istotniejsze, gdy uświadomimy sobie, że to właśnie wartości są źródłem motywacji, przekonań i działań, są siłą sprawczą. Wychowanie musi prowadzić wychowanka do odkrycia i respektowania tych wartości, które prowadzą do jego rozwoju.
W wychowaniu ważne jest nie tylko ukazywanie określonej wartości ale przede wszystkim doprowadzenie wychowanka do przyjęcia jej i kierowania się nią w życiu. Zadanie wychowawcy musi iść jeszcze głębiej, a mianowicie do kształtowania w wychowankach systemu wartości a więc pewnego ich hierarchicznego układu. Jeżeli bowiem wychowanek będzie cenił niewątpliwie ważną wartość jaka jest wolność ale bez odpowiedzialności może okazać się człowiekiem zupełnie niegodnym zaufania i nie uznającym żadnych ograniczeń . Kształtowanie systemu wartości jest niezwykle istotną kwestią w procesie wychowania dzieci i młodzieży oraz stwarzania im warunków do rozwoju. Wypracowanie i ukształtowanie właściwej i trwałej hierarchii wartości jest czynnikiem niezbędnym do świadomego życia i podejmowania odpowiedzialnych decyzji, dokonywania pewnych wyborów oraz przejawiania określonych zachowań.
Zadaniem wychowawcy jest nie tylko ukazać wychowankom świat wartości, ale i pomóc w podejmowaniu wysiłków na rzecz realizacji wartości. Rol wychowawcy jest też tworzenie warunków życia według preferowanych wartości. Obserwuje się bowiem głęboki rozłam - młodzi ludzie w deklaracjach wysoko cenią takie wartości jak miłości, przyjaźni, wolności, szczerości, ale jednocześnie nie widać efektów realizacji tych wartości w postaci troski o drugiego człowieka, pomocy słabszemu koledze, trwałych wiernych związków. Pogłębia się rozdźwięk pomiędzy deklaracją a realizacją wartości. Deklarując ważność pewnych wartości wielu żyje niejako obok nich lub wbrew nim.
We współczesnym społeczeństwie obserwujemy tendencje do tego, by podstawą życia było czerpanie doznań i przyjemności a wartości są uznawane o tyle, o ile przyczyniają się do tworzenia doznań. Konsekwencją tego jest hedonizm a także brak systemu norm moralnych czy zupełny relatywizm. W ten sposób wolność staje się anarchią a tolerancja obojętnością. Zadaniem wychowawczym jest więc budować fundamenty, wskazywać na podstawowe wartości na których muszą opierać się inne. Należy ukazywać, że podstawą wszelkiego rozwoju jednostki i społeczeństwa jest miłość, prawda i odpowiedzialność. Dzieci same z siebie nie wiedzą przecież co to są wartości, jak bronić własnych wartości, jak odróżniać wartości dobre od fałszywych. To zadaniem wychowawców – rodziców i nauczycieli - jest wskazać kierunek.
Oczywiście podstawowym miejscem przekazywania wartości jest rodzina, jednakże szkoła bez wątpienia, poza swoją podstawową funkcją dydaktyczną, pełni też funkcje opiekuńcze i wychowawcze i ma duży wpływ na kształtowanie się systemu wartości dzieci i młodzieży. Proces ten dokonuje się nie tylko poprzez zaplanowane tematycznie lekcje wychowawcze, oficjalne rozmowy, pouczenia czy tworzone przez szkołę programy. Dokonuje się to w codziennym kontakcie uczeń – nauczyciel, niemal niezauważalnie, przez zasady odnoszenia się do siebie, sposób reagowania lub niereagowania, sposoby rozwiązywania konfliktów. Wychowawca jako mistrz i autorytet – to wciąż aktualne zadanie. Wymaga to od wychowawcy nieustannego wysiłku własnego doskonalenia się by być wzorem do naśladowania.

Elżbieta Wystep
pedagog SP 15 Gliwice


Bibliografia:
Cichoń W., Wartości. Człowiek. Wychowanie, Kraków 1996
Kunowski S., Wartości w procesie wychowania, Kraków 2003
Łobocki M., Pedagogika wobec wartości, w: Kontestacje pedagogiczne red.B.Śliwierski, Kraków 1993
Ostrowska K., W poszukiwaniu szczęścia, Gdańsk 1994
Róg A, Orzechowska M., Wychowanie do wartości, w: Edukacja i Dialog 5/2004

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie