Scenariusz akademii na Dzień Niepodległości .
SCENARIUSZ AKADEMII –DZIEŃ NIEPODLEGŁOŚCI
KTO TY JESTEŚ ?
Władysław Bełza: „Katechizm polskiego dziecka”.
Narrator I
Obchodzimy jutro niezwykłą uroczystość. 11 listopada 1918 roku, po 123 latach niewoli, Polska odzyskała niepodległość. Przez ponad wiek kraj nasz nie istniał na mapach, rozdarty przez trzech zaborców: Rosję, Prusy i Austrię.
Daty rozbiorów -1772, 1793 i 1795 rozpoczynają nieustanne zmagania Polaków w walce o niepodległość, o wolność. Raz po raz zrywają się do boju. W 1794 pod wodzą Tadeusza Kościuszko Polacy próbują nie dopuścić do ostatniego rozbioru.
Recytator I
Nasz Kościuszko chwat nad chwaty
Z braćmi Krakusami
Stłukł Moskali
Wziął armaty pod Racławicami.
Wielbi wodza kochanego
Każdy polski chłopak
Trwa do dzisiaj pamięć jego
I Kościuszki kopiec.
Pieśń„ Bartoszu, Bartoszu”( Marceli Skałkowski „Krakowiak Kościuszki”)
Narrator II
Próba uratowania Polski przez Tadeusza Kościuszko była daremna. Państwo niegdyś wielkie i dumne – przestało istnieć.
Recytator II
Narodzie!
Niegdyś wielki, dziś w smutnej kolei
Wyzuty z sił, bogactwa, sławy i nadziei,
Co niegdyś mocą miecza i nauk wyborem
Postronnych byłeś dziwem, pogromem i wzorem!
Dziś pod jarzmem zhańbienia , klęsków i niewoli
Dumnym jesteś igrzyskiem
I pastwą swawoli!
Recytator III
Ojczyzno moja!
Na końcuś upadła!
Zamożna kiedyś i w sławę i siłę!
Ta, co od morza aż do morza władała
Kawałka ziemi nie ma na mogiłę.
Pieśń „Ojczyzno ma”
Narrator I
Polacy nie ugięli się jednak. W 1797 r. We Włoszech Henryk Dąbrowski tworzy Legiony Polskie . Józef Wybicki pisze dla niego pieśń:
„ Jeszcze Polska nie umarła, kiedy my żyjemy
Co nam obca moc wydarła szablą odbijemy.
Marsz, marsz Dąbrowski...”.
Pieśń ta stała się naszym hymnem państwowym.
Recytator IV
Generał Dąbrowski
Bohater wielbiony
Wiódł do Polski
Z ziemi Włoskiej
Waleczne legiony.
Wiekopomna chwała
Nad wodzem płonęła
I piosenka nad nim brzmiała;
„ Jeszcze nie zginęła”.
Narrator II
Nadszedł pamiętny rok 1830. 30 listopada młodzi żołnierze ze Szkoły Podchorążych w Warszawie pod wodzą Piotra Wysockiego chwycili za broń i ruszyli przeciwko wojskom rosyjskim, rozpoczynając powstanie listopadowe.
Recytator V
Grzmią pod Stoczkiem armaty
Błyszczą białe rabaty
A Dwernicki na przedzie
Na Moskala sam jedzie.
Chodźwa trzepać Moskala,
Bo dziś Polska powstała!
Niech nam Polski nie kala!
Hej, zabierzwa mu działa!
Narrator II
Powstanie upadło. Rozpoczęły się aresztowania. Tysiące pognano na Sybir, tysiące opuściło kraj. Jednak myśl o wolności nie zgasła.
Recytator VI
O Panie, skrusz ten miecz , co siecze kraj,
Do wolnej Polski nam powrócić daj,
By stał się twierdzą nowej siły
Nasz dom, nasz kraj.
Wołamy z wszystkich stron do Ciebie
O polski kraj! O polską broń!
Pieśń „Modlitwa obozowa”
Narrator I
Nadzieja na odzyskanie niepodległości znów ożyła w 1848 r. , kiedy całą Europę ogarnęło wrzenie rewolucyjne.
Wiosna Ludów.
W kraju przywódca powstania był Ludwik Mirosławski. Ważniejsze walki rozegrały się pod Sokołowem koło Wrześni i pod Miłosławskiem.
Recytator VII
Prosta droga do Sokołowa
Tam pod Wrześnią wieś
Tam się bili bracia mili
Za tę polską cześć.
Grzmiały działa, grały kosy
Wielka chmura kul
Nasi strzelcy niby osy
Bili wroga z pól.
Narrator II
Jeszcze raz w styczniu 1863 r. Polacy poderwali się do walki. Wybuchło powstanie styczniowe.
Narrator I
Kolejna próba i kolejna klęska, tym bardziej bolesna, że wzmagają się presje ze strony zaborców. Kraj był silnie rusyfikowany i germanizowany. Nawet religii nauczano w języku niemieckim. Z faktem tym nie mogły pogodzić się nawet dzieci. Znamy historię dziecięcego strajku we Wrześni w 1901 r. Była to walka najmłodszych Polaków z zaborcą .
Pieśń „Rota” Marii Konopnickiej
Narrator II
I zabrzmiał „złoty róg”! W 1914 r. Wybuchła I wojna światowa, od dawna oczekiwana przez Polaków.
Pięć wielkich mocarstw europejskich gotowało swój oręż do walki a wśród nich zaborcy naszego kraju. Ci, którzy wspólnie pilnowali głazu nad grobem Polski, stanęli teraz po przeciwnych stronach. 6 sierpnia 1914 r. ruszyły do walki Legiony Piłsudskiego. Rozpoczął się ostatni etap walki o niepodległość.
Pieśń „Pierwsza Brygada” ( „Legiony” )
Narrator I
Rok 1918 – wielka radość. Koniec wojny.
11 listopada Polska odzyskuje niepodległość.
Recytator VIII
Polsko, nie jesteś Ty już niewolnicą!
Łańcuch Twych kajdan
Stał się tym łańcuchem,
Na którym z lochu,
Co był Twą stolicą
Lat sto, swym własnym
Dźwignęłaś się duchem.
Recytator IX
Bez tej miłości można żyć.
Mieć serce suche jak orzeszek,
malutki los naparstkiem pić
z dala od zgryzot i pocieszeń,
na własną miarę znać nadzieję,
w mroku kryjówkę sobie uwić,
o blasku próchna mówić „dnieje”,
o blasku słońca nic nie mówić.
(...)
Ziemio ojczysta, ziemio jasna,
nie będę powalonym drzewem.
Codziennie mocniej w ciebie wrastam
radością, smutkiem, dumą, gniewem.
Nie będę jak zerwana nić.
Odrzucam pustobrzmiące słowa.
Można nie kochać cię – i żyć ,
ale nie można owocować.
Recytator X
Ziemio ojczysta, najmilsza w świecie
Piastowska, biało – czerwona,
Majowy barwny śpiewny bukiecie
Z orłem, na którym korona.
Ziemio ojczysta, niemała żyzna,
Gdzie brzmi skowronek, przepiórka,
W pięknie pór roku – każdy to przyzna
Przy dźwiękach Twego „Mazurka”...
Recytator XI
Ziemio ojczysta, z historia dziejów
Znaczonych i męka i krwią ,
Wciąż powstająca z wiara, nadzieją,
Choć z niedoskonałością swą.
Ziemio ojczysta, jak serce polskie,
Gdzie tyle cieni i złud,
Rozbudź w nas mądrość, miłość i troskę ,
I święty dla ciebie trud.
Władysław Bełza: „Katechizm polskiego dziecka”
W programie wykorzystane zostały teksty:
J. Jasiński: „Do narodu”
F. Karpiński: „Żale sarmaty”
W. Pol: „Mazur Dwernickiego”
Tarnowski: „Prosta droga do Sokołowa”
A. Kowalski: „Modlitwa obozowa”
M. Konopnicka: „Rota”
L. Staff; „Polsko, nie jesteś...”
W. Szymborska: „Gawęda o miłości ziemi ojczystej”
Z. E. Szczęsna: „Ziemio ojczysta”
Piosenki:
M. Skałkowski : „Krakowiak Kościuszki”
„Ojczyzno ma”
A. Kowalski:”Modlitwa obozowa”
M. Konopnicka, F. Nowowiejski: „Rota”
„My, Pierwsza Brygada”
W. Bełza: „Katechizm polskiego dziecka”
Najważniejszymi celami było:
- zainteresować scenariuszem wykonawców, aby oni – angażując się w występ – zainteresowali widza;
- podać treść w miarę przystępnie i krótko, zmieniając jej formę
a) narracja
b) piosenka
c) wiersz
d) wystawa starych dokumentów, zdjęć, map, pieniędzy z lat niewoli
e) albumy zrobione przez uczniów
f) mapa „Rozbiory Polski”
g) gra na instrumentach ( flet – zespół )
- kształtować przywiązanie do tradycji, wzbudzić poszanowanie dla wartości, o jakie walczyli nasi dziadkowie i pradziadkowie.
- kształtować dumę narodową,
- wyzwalać inicjatywę,
- uczyć solidnego wykonywania podjętych zobowiązań,
Jolanta Legięcka – Stan
|
