„Mamy tylko jedną Ziemię, a jej przyszłość
zależy od każdego, na pozór niewielkiego,
ludzkiego działania, zależy od każdego z nas”.
Florian Plit
Program opracowały:
Nawrocka Joanna
Jędrzejczak Danuta
Wstęp
Ziemia dba o nas - dostarcza nam pożywienia, wody i tlenu. Ziemia chroni nas przed zagrożeniami pochodzącymi z kosmosu. Daje nam wszystko, czego potrzebujemy do życia. Ziemia obdarza nas i wzrusza pięknem i bogactwem przyrody. Jej bogactwa są większe niż jesteśmy w stanie to sobie uzmysłowić. Jest ona wprost nie do zastąpienia.
Nie do zastąpienia... Ten fakt zaczynamy sobie uświadamiać coraz bardziej. Ta wzrastająca świadomość sprawia, że pragniemy i możemy czegoś dokonać. Przygnębiający jest fakt, że wszyscy wspólnie przyczyniliśmy się w skali globalnej do częściowego zniszczenia naszego środowiska naturalnego. Jako konsumenci i producenci wykorzystywaliśmy zasoby przyrody. Nie wzięliśmy jednak pod uwagę kosztów związanych z użytkowaniem czystego powietrza, czystej wody i gleby. Kierowaliśmy się jedynie własnymi krótkowzrocznymi interesami. Niestety, to co wydawało się tanie, okazało się drogie. Nie będziemy jednak mogli postępować tak w nieskończoność. Optymistyczne jest jednak to, że chociaż my sami jesteśmy przyczyną ekologicznego problemu, my sami możemy ten problem rozwiązać.
Dzieci nie patrzą perspektywicznie na swoją przyszłość i z reguły tylko sporadycznie zdają sobie sprawę z konsekwencji swojego postępowania. W tej sytuacji ani szkoła, ani rodzina, czy też społeczność lokalna nie powinna ignorować, bądź też traktować powierzchownie problematyki edukacji ekologicznej.
Doświadczenia dydaktyczne z ubiegłych lat przekonały mnie, że uczniowie interesują się problemami ekologicznymi najbliższego środowiska i chętnie uczestniczą w zajęciach na rzecz jego ochrony. Dzieci nie mają jeszcze ukształtowanych stereotypów, dlatego stosując odpowiednie formy i metody pracy można skutecznie i efektywnie kształtować ich postawę zgodną z etyką ekologiczną. Edukacja ekologiczna – to konkretne działanie w środowisku i dla środowiska. To stwarzanie dzieciom takich sytuacji, aby samodzielnie dochodziły do określonych prawd i zasad, aby same umiały wyciągać odpowiednie wnioski.
W szkole na zajęciach jest wiele okazji do rozbudzania wrażliwości ekologicznej. Obejmuje ona zaznajamianie dzieci ze światem roślin i zwierząt,
z przyrodą nieożywioną a także nauczenie ich dostrzegania i przeżywania piękna przyrody oraz obcowania z nią.
Inspiracją do napisania programu jest nasza wrażliwość na piękno otaczającej nas przyrody oraz na zagrożenia, jakie spotykają naszą planetę.
Cele programu:
- rozbudzenie wrażliwości i potrzeby kontaktu z przyrodą
- wyrabianie szacunku do praw przyrody,
- dostarczanie dzieciom wiadomości na temat przyczyn zanieczyszczania wody, powietrza, gleby i lasów oraz sposobów zapobiegania tym zanieczyszczeniom,
- stwarzanie okazji do bezpośrednich kontaktów z przyrodą i obserwacji zjawisk przyrodniczych,
- kształtowanie przyjaznego stosunku do świata roślin i zwierząt,
- kształtowanie podstawowych zasad ochrony przyrody,
- wytworzenie nawyku ładu i porządku oszczędnego korzystania z materiałów, segregowania odpadów i rozsądnego gospodarowania zasobami naturalnymi,
- poznanie podstawowych pojęć ekologicznych,
- projektowanie i przeprowadzanie różnych badań i doświadczeń,
- zrozumienie zależności pomiędzy stanem naturalnego środowiska a zdrowiem i samopoczuciem własnym i innych ludzi obecnie oraz w przyszłości,
- rozwijanie wartości właściwego reagowania na niszczenie środowiska przez rówieśników i dorosłych,
- rozwijanie aktywnych form wypoczynku.
np. Śmieci mniej - Ziemi lżej
Tematyka spotkań:
1.Recykling szansą na ratowanie środowiska
2.Czy możesz włączyć się w zbiórkę surowców wtórnych?
3.Nasze rady na odpady
4.Co to znaczy prowadzić oszczędny dom?
Przewidywane osiągnięcia ucznia:
Uczeń potrafi:
- wyjaśnić, co to jest recykling,
- zorganizować zbiórkę surowców wtórnych w szkole,
- zaproponować sposób kompostowania odpadów organicznych w swoim gospodarstwie domowym,
- zaproponować własny model wysypiska śmieci,
- uzasadnić konieczność oszczędzania energii, wody, gazu w domu i w szkole,
- wykazać udział gospodarstw domowych w zanieczyszczaniu środowiska. Procedury osiągnięcia celów:
Dzieci wykonują z tektury pojemniki do segregacji śmieci, zbierają też makulaturę i puszki aluminiowe. Po podziale na zespoły zapisują stan liczników wodnych, elektrycznych, gazowych we własnych domach. Przeliczają zużycie na jedną osobę w domu i zastanawiają się jak mogą oszczędzać wodę czy prąd elektryczny. Takie zajęcia przygotowują dzieci do dorosłego życia, angażują członków ich rodzin do oszczędzania.
Warunki realizacji:
1. Formy pracy:
praca z tekstem literackim, rozwiązywanie zagadek, krzyżówek, rebusów, układanie rozsypanek wyrazowych i zdaniowych
nauka wierszy, piosenek i opowiadań o tematyce ekologicznej oraz przygotowanie inscenizacji o tej tematyce
zorganizowanie w sali różnych kącików tematycznych przy udziale uczniów
wykonanie gier planszowych o tematyce ekologicznej
apele o tematyce ekologicznej - propagowanie wśród społeczności uczniowskiej wiedzy i umiejętności z zakresu tej edukacji
zorganizowanie na terenie szkoły konkursów i olimpiad pozwalających na utrwalanie wiedzy o ekologii
wspólnie z rodzicami i dziećmi organizowanie imprez, np. wycieczki, spacery, gry i zabawy terenowe z elementami ćwiczeń niezbędnych do prawidłowego wykorzystania otaczającego środowiska
współpraca z leśniczym
współpraca z specjalistą d/s edukacji z Zakładu Utylizacji Sp. z o o.
w Gdańsku
wprowadzenie różnorodnych sposobów kontroli i oceny osiągnięć uczniów
w zakresie edukacji ekologicznej.
2. Metody pracy:
metody asymilacji wiedzy oparte na aktywności poznawczej o charakterze reproduktywnym (pogadanka, praca z książką)
metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy oparte na aktywności poznawczej, związanej z rozwiązywaniem problemów (metoda sytuacyjna, problemowa, burza mózgów, gry dydaktyczne)
metody waloryzacyjne (eksponujące) cechujące się przewagą aktywności emocjonalnej i artystycznej (metody impresyjne i ekspresyjne)
metody praktyczne oparte na aktywności praktyczno technicznej (eksperyment)
3. Ewaluacja po cyklicznych zajęciach.
4. Dla każdego dziecka dyplom „Jestem przyjacielem przyrody”.
Program opracowany w oparciu o:
1.Grażyna Kutyłowska, „Ekologia w przedszkolu” wyd. Didasko
2.„Przyroda w pracy przedszkola” – PZWS, Warszawa 1963.
3.„Edukacja w naturze” - Sebastian Stec „Spotkania dzieci z naturą”
4.ABC… Program wychowania przedszkolnego XXI wieku
5.DKW – 4014 – 267/99 Program Wczesnoszkolnej Zintegrowanej Edukacji XXI Wieku – Jadwiga Hanisz
6.Witek Stefan, Przedszkolne wycieczki przyrodnicze, Kalisz ODM 1986
7.Edukacja Ekologiczna, wyd. Polski Klub Ekologiczny
8.Podręcznik Ekozespołu, wyd. Plan Globalnego Działania na rzecz Ziemi – GAP Polska
9.Gutowska H., Środowisko społeczno – przyrodnicze w klasach
I – III, Warszawa 1982
10.Umiński T., Ekologia, środowisko, przyroda. WSiP, Warszawa 1995
11.Vademecum młodego ekologa
12.Projekt edukacyjny „Europejczyk – segreguje”
13.Program edukacji ekologicznej „Krąg” – zbiór scenariuszy
14.Nasze środowisko – Jak w nim żyć!
|
