Przedstawiam Panstwu konspekt lekcji historii w klasie czwartej, który zrealizowała w tym roku. Konspekt dotyczy bliższego poznania małej ojczyzny. Rozpoczyna też cykl lekcji poswięconych własnemu regionowi. Lekcja bardzo podobała sie uczniom i spotkała się z dużym zainteresowaniem.
Temat: W mojej małej ojczyźnie. Konspekt lekcji historii i społeczeństwa w klasie czwartej.
Cele lekcji:
Po zakończeniu lekcji uczeń potrafi:
- wyjaśnić pojęcie „moja ojczyzna”,
- wyjaśnić pochodzenie nazwy Mazowsze,
- wyjaśnić pojęcie region,
- wymienić charakterystyczne elementy krajobrazu Mazowsza,
- wskazać na mapie swój region regiony z nim sąsiadujące,
- wskazać główne miasta i rzeki regionu,
- wskazać swoją miejscowość.
Podczas lekcji uczeń będzie doskonalił umiejętności pracy z mapą , materiałem ilustracyjnym, tekstem pisanym.
Metody pracy:
- praca z mapą, materiałem ilustracyjnym, tekstem pisanym, pogadanka.
Pomoce:
- Mapa fizyczna Polski.
- Mapa – Polska. Dziedzictwo regionalne. Wydawnictwo Demart.
- Ilustracje przedstawiające Mazowsze.
- Mapa konturowa Polski dla każdego ucznia.
- Kredki.
- Tekst z lukami dla każdego ucznia.
- *Janusz Kuźnieców, Zdzisław Skrok: W mojej małej ojczyźnie. Mazowsze i Podlasie. Edukacja regionalna – dziedzictwo kulturowe w regionie. Klasa IV. Wydawnictwo Demart 2003.
- **Joanna Angiel, Maria Podlasiecka: Mój region Mazowsze. Zeszyt edukacji regionalnej, Warszawa 2000.
-
Przebieg lekcji:
1. Powitanie klasy.
2. Zapoznanie uczniów z tematem i celami lekcji (nauczyciel zapisuje temat na tablicy, a uczniowie w zeszytach).
3. Wprowadzenie nowej lekcji:
A. Praca z wierszem. Na podstawie fragmentu wiersza Jana Sabiniarza „Mała Ojczyzna” odpowiedz na zamieszczone poniżej pytania:
Mała ojczyzna jest jak rzeka,
U której brzegów wznosi się do, nasz dom.
Rzeka, która jest bliska domowi,
Staje się jego częścią,
Jej piękno – jego pięknem.
Nie przeszkadza nam myśl,
Że schowane za drzewami,
Rozsiane są przy niej inne domy
A ich mieszkańcom, tak samo jak nam
Wydaje się, że serce rzeki bije jedynie dla nich.
Nurt rzeki łączy wszystkie domy w wędrówce ku ujściu.
Oby pozostała wolna, żywa, czysta.
- Co to znaczy moja mała ojczyzna?
- Gdzie znajduje się moja mała ojczyzna?
B. Praca z mapą
- Wskazanie na mapie małej ojczyzny (mianowicie miejsce naszego zamieszkania - Łowicz)
- Następnie nauczyciel uświadamia, iż mając na myśli małą ojczyznę chodzi o region, w którym mieszkamy, czyli Mazowsze. Wyjaśnienie pojęcia region.
- Wskazanie na mapie Mazowsza.
- Z jakimi regionami graniczy Mazowsze? Przypomnienie kierunków świata na mapie.
- Jakie rzeki przepływają przez Mazowsze?
- Wymień największe rzeki Mazowsza.
- Praca z mapka konturową Polski: zamaluj kredkami Mazowsze oraz regiony graniczące, podpisz największe miasta Mazowsza, podkreśl miasto, w który mieszkasz, podpisz rzeki Mazowsza, oznacz kierunki świata.
C. Praca z ilustracjami.
Na podstawie przedstawionych ilustracji w podręczniku (W mojej małej ojczyźnie – strona 3*) wymień elementy charakterystyczne dla regionu Mazowsza (krajobraz równinny, leniwie płynące rzeki, rozlewiska rzek, piaszczyste łachy, wierzby wzdłuż dróg, niezbyt wysokie wzniesienia, podmokłe tereny, obszary piaszczyste, tereny rolnicze).
G. Praca z tekstem Na podstawie tekstu z podręcznika (W mojej małej ojczyźnie – strona 2*), wyjaśnij pochodzenie słowa Mazowsze.
4. Utrwalenie poznanego materiału
Uzupełnij tekst z lukami
Moja mała ojczyzna to miejsce mojego zamieszkania wraz z najbliższą okolicą. Moją małą ojczyzną jest Mazowsze. Nazwa Mazowsze pochodzi od słów „-wsze”, czyli wszyscy ludzie. Natomiast „Maz-„ od zwyczaju malowania gliną ścian drewnianych chałup lub legendarnego plemienia Amazonek, ponoć zamieszkujących około 1300 lat temu właśnie na Mazowszu. Głównymi rzekami Mazowsza są leniwie płynące Wisła, Bug i Bzura. Mazowsze to tereny nizinne , często podmokłe.
5. Praca domowa
Na podstawie wiersza Hanny Januszewskiej „ Z Mazowsza?”, zamieszczonego w zeszycie edukacji regionalnej**, namaluj mazowiecki krajobraz.
Dwie olszyny,
Dwie łoziny,
Między nimi steczka.
Dwie topole.
Dalej pole,
Gaik, łąka, rzeczka...
(Wyjaśnienie: łoziny – rodzaj wierzby, steczka – dróżka, ścieżka, gaik – lasek)
6. Ocena pracy ucznia
mgr Elżbieta Karwat
SP 2 Łowicz
|
