Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Potrzeby psychiczne dziecka

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 4918 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

W literaturze przedmiotu spotyka się wiele opracowań dotyczących potrzeb. Jedni autorzy utożsamiają je z brakiem czegoś, inni ujmują potrzeby w kategoriach relacji między środowiskiem a człowiekiem. Spotyka się również teorie traktujące potrzeby jako czynnik determinujący postępowanie człowieka. Niezależnie od definicji lub koncepcji, potrzeba dotyczy czegoś bardzo ważnego, bez czego człowiek nie może efektywnie funkcjonować.

W literaturze psychologiczno -pedagogicznej spotyka się wiele opracowań dotyczących potrzeb. Reykowski utożsamia je ze „stanem braku, którego uzupełnienie stanowi niezbędny warunek egzystencji i rozwoju”. Autor wyróżnia dwie grupy potrzeb: – potrzeby odnoszące się do biologicznej struktury organizmu, – potrzeby odnoszące się do psychologicznej struktury osobowości. Szewczuk ujmuje potrzeby w kategoriach relacji między środowiskiem a człowiekiem. Wyróżnia on dwa rodzaje potrzeb: wrodzone (biologiczne) i nabyte (społeczne). Autor pojmuje potrzeby biologiczne i społeczne jako podstawowe, gdyż jego zdaniem powstają i realizują się u wszystkich ludzi, we wszystkich warunkach historycznych. Innej klasyfikacji potrzeb dokonuje Maslow.
     Według autora, potrzeba jest czynnikiem determinującym postępowanie człowieka. Dzieli on potrzeby na: fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności i miłości, prestiżu i uznania oraz samoaktualizacji. Potrzeby poznawcze i estetyczne Maslow traktuje jako narzędzia w zaspakajaniu potrzeb podstawowych. Jego zdaniem, potrzeby pozostają ze sobą w ścisłej relacji – zaspokojenie jednej z nich prowadzi do powstania kolejnej. Zaspokojenie potrzeb fizjologicznych pozwala na pojawienie się potrzeb bezpieczeństwa. Potrzeba przynależności i miłości ma miejsce, gdy zaspokojone są już potrzeby fizjologiczne i bezpieczeństwa. Z kolei Obuchowski uważa potrzeby za „… pewne swoiste siły popychające do działania określonego rodzaju”. Wyróżnia on potrzeby związane z zachowaniem osobnika oraz te, które wpływają na zachowanie gatunku. Do pierwszej grupy autor zalicza potrzeby fizjologiczne i orientacyjne, które stanowią grupę potrzeb naturalnych.
     Z przytoczonych definicji i koncepcji potrzeb wynika, iż potrzeba dotyczy czegoś bardzo ważnego, bez względu na to, czy związane jest to z brakiem czegoś, czy występuje jako siła motywująca lub też jest wynikiem interakcji człowieka ze środowiskiem, zawsze związana jest z czymś, bez czego człowiek nie może efektywnie funkcjonować. Uświadomienie sobie potrzeby równoznaczne jest z negatywną oceną sytuacji istniejącej i wyzwala dążenie do zmiany. Dlatego też, potrzeby zalicza się do podstawowych mechanizmów aktywizujących ludzkie działanie. Mając na uwadze fakt, że potrzeby są różnie nazywane przez różnych autorów, można ogólnie przyjąć, że istnieją trzy wielkie kategorie potrzeb: potrzeby biologiczne, psychiczne i kulturalne .
     Potrzeby psychiczne stanowią bardzo ważny mechanizm ludzkiego działania, mechanizm nabywany i kształtowany w toku całego życia. W okresie dzieciństwa w zachowaniu dziecka przejawia się wiele różnych potrzeb, zwłaszcza biologicznych i psychicznych. Prawidłowe ich zaspokajanie jest bardzo ważne, decyduje bowiem nie tylko o rozwoju fizycznym, ale i o kształcie osobowości dziecka. Izdebska podaje grupę tak zwanych potrzeb podstawowych, bezpośrednio wpływających na rozwój osobowości. Autorka wymienia tu: potrzebę bezpieczeństwa, kontaktów z innymi ludźmi, sensu życia i potrzeby poznawcze. Potrzeba bezpieczeństwa jest jedną z elementarnych psychicznych potrzeb dziecka, której zaspokojenie jest konieczne dla prawidłowego rozwoju życia uczuciowego. Potrzeba bezpieczeństwa zaspokajana jest przez kontakt, czyli bliskość fizyczną i wzajemną czułość.
     Istotą tego kontaktu jest więc porozumienie emocjonalne, zapewniające pewność, stałość, ochronę przed lękiem. Izdebska wyróżnia następujące czynniki życia rodzinnego, które zapewniają potrzebę bezpieczeństwa: – świadomość więzi uczuciowej z rodzicami, – system wychowawczy jasno określający sytuację dziecka w zakresie oczekiwań i wymagań wobec niego, – układ stosunków pomiędzy dorosłymi członkami rodziny wolny od lęku związanego z utratą kogoś bliskiego, – sprzyjająca atmosfera w domu, – przekonanie, że jest się potrzebnym dorosłym, że można coś dla nich zrobić. Z potrzebą bezpieczeństwa ściśle związany jest problem lęków występujących u dzieci. Małe dziecko szczególnie silnie przeżywa lęk przed opuszczeniem, dlatego bardzo źle znosi rozłąkę z matką. Pragnienie przebywania z matką, stanowi również przejaw potrzeby kontaktu. Potrzeba kontaktu jest jedną z najważniejszych potrzeb psychicznych dziecka. W pierwszych latach życia dziecko manifestuje potrzebę bliskiego kontaktu, przede wszystkim z dorosłymi, zwłaszcza zaś z matką. Wraz z rozwojem dziecka pojawia się potrzeba kontaktu emocjonalnego z innymi członkami rodziny. Z potrzebą kontaktu ściśle związana jest potrzeba przynależności.
     Pierwsza grupą społeczną, do której przynależy dziecko jest rodzina. Filipczuk podkreśla, że poczucia przynależności do rodziców występuje bardzo silnie u małego dziecka. Równie ważna jest potrzeba uznania. Uznanie bowiem, wiąże się z akceptacją, aprobatą, pozytywną oceną, dostrzeganiem osiągnięć, zauważaniem dobrej woli dziecka. W rodzinie dziecko jest akceptowane między innymi poprzez kierowanie do niego pozytywnych wzmocnień. Pozytywne oceny osiągnięć dziecka, jego działania, tworzą w jego świadomości poczucie własnej wartości. Niezaspokojenie potrzeby akceptacji i uznania powoduje napięcie psychiczne, pod wpływem którego rezygnuje z wysiłku lub zachowuje się agresywnie. Długotrwałe niezaspokajanie potrzeb i powtarzające się stany frustracji mogą wywrzeć negatywny wpływ na rozwój osobowości dziecka. Garczyński wskazując na przyczyny niezaspokojenia potrzeb, podaje między innymi okoliczności uniemożliwiające zaspokojenie potrzeb, brak wiary w sens własnego działania, brak środków finansowych, trudności lokalowe, brak czasu, niezgodność potrzeb dziecka z potrzebami otoczenia, nieśmiałość, negatywne doświadczenia wywołujące rezerwę i skrytość. Reakcja dziecka na niezaspokojenie potrzeb zależy od tego, która z jego potrzeb nie jest zaspokojona i jak dalece potrzeba ta jest ważna dla niego. Według Filipczuk, uzależniona jest również od umiejętności znoszenia obciążeń psychicznych, wieku dziecka, poziomu rozwoju emocjonalnego.

Opracowała Joanna Szymura.

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie