Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Fenomenologia edukacji

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 3994 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Na początku swojej pracy chciałabym dokładnie wyjaśnić i przybliżyć, co oznacza słowo – fenomenologia. Jest to dość istotne, według mnie by mieć pełną świadomość znaczenia tego zagadnienia.  Encyklopedia PWN podaje trzy znaczenia fenomenologii: 1. u Kanta- nauka o zjawiskach jako dostępnych poznaniu aspektach rzeczywistości. 2. u Hegla- nauka o fazach rozwoju świadomości (ducha) od poznania z bezpośrednich danych do wiedzy absolutnej.1 3. Fenomenologia jako kierunek filozoficzny. To trzecie znaczenie jest jednym z ważniejszych dla zrozumienia istoty tematu. Kierunek zwany filozofią fenomenologiczną powstał w Niemczech mniej więcej w tym samym czasie, co pragmatyzm w Ameryce, czy bergsonizm we Francji. Kierunek ten bronił wiedzy apriorycznej i przedmiotów idealnych wbrew empiryzmowi i naturalizmowi. Inicjatorem jego był Husserl, który rozwinął fenomenologiczna teorie poznania i bytu; kontynuatorem zaś, który rozbudował fenomenologiczną psychologię, etykę i filozofię religii był Scheler.

Edmunt Husserl (1859- 1938) urodził się na Morawach. Na uniwersytecie studiował matematykę dopiero później przeszedł do filozofii. Jego druga praca pt. „Logische Untersuchungen” (1900- 1901) zawierała program fenomenologii i pierwsze analizy fenomenologiczne oraz ostrą krytykę psychologizmu. Nawiązywał do dawnych, obcych myśli, potem już snuł własne, które ulegały ciągłym przekształceniom.
Max Scheler (1874- 1928) już jako człowiek dojrzały poznał około 1908r. poglądy Husserla. W Monachium, gdzie mieszkał, utworzył ośrodek fenomenologiczny. Również jego poglądy rozwijały się nieustannie, były płynne, tymczasowe, nieraz odwoływane.2
Założeniem fenomenologii jest to, że jest ona przeciwko metafizyce w nauce i odwołuje się do doświadczenia zmysłowo- rzeczowego. Husserl: „wracamy do rzeczy samej”, doświadczenie jest przeżyciem całościowym, obejmuje zmysły i rozum, uczucia i wolę. W tak pojmowanym doświadczeniu przedmioty fizyki są tylko schematami. Badanie powinno ująć istotę rzeczy, wydobywać sens jej prezentacji, zarówno fizyczność, jak i sens i wartość. Celem nie jest zbieranie faktów, ale dążenie do fenomenu, czyli rzeczy, jaka jawi się w doświadczeniu całościowym.
W tekście, który omawiam powiedziane jest, że do procesu edukacji, jego opisania i wydobycia jego podstawowych znaczeń to propozycja podejścia fenomenologicznego. „Fenomenologia to studia nad esencją, a wszystkie problemy z jej punktu widzenia sprowadzają się do określenia esencji. Ale fenomenologia to także filozofia, która umieszcza esencje w egzystencji i uważa, że nie możne rozumieć człowieka i świata inaczej niż wychodząc od ich << sztuczności >>.”
Jest to cytat, który, według mnie budzi najwięcej kontrowersji i emocji z nimi związanymi. Większość ludzi po usłyszeniu go prawdopodobnie zareagowałoby oburzeniem. Jest to zrozumiałe, gdyż wynika to z tego, iż większość wolałoby zamianę słowa „sztuczność” na „oryginalność”. Nikt z nas nie lubi być nazywany osobą sztuczną, kojarzy nam się to z plastikową lalką grającą odpowiednią rolę. Przywodzi to na myśl założenia teatru Mundii, gdzie powiedziane jest, że człowiek to właśnie taka kukiełka, która gra z góry wyznaczoną mu rolę, czyli znajduje się w sytuacji beznadziejnej, gdyż wszystko jest już zaplanowane, przeznaczone i nie da się tego zmienić. Niewielu jest w stanie pogodzić się z takim stanem rzeczy, wielu uważa, że bycie oryginalnym (a nie sztucznym) daje szanse bycia panami samych siebie, czyli jakby kowalami swojego losu. Właśnie z tego, wydaje mi się, że wywodzi się rozróżnienie na „pedagogikę esencji” i „pedagogikę egzystencji”, gdzie termin pedagogika rozumiany jest jako edukacja filozoficzna. Są tu dwie zasady rozróżniania tych rodzaji. 1. Filozofia wychodzi od egzystencji relacji przeżywanej między wychowankiem a wychowawcą i w samym procesie rozwojowym poszukuje się definicji esencji edukacji (co pozwala wychowankowi na rozwój w warunkach „oryginalności”). 2.Filozof z góry definiuje przede wszystkim esencje człowieka (np. zakłada, że jest on rozumny i powinien „stać się, kim jest”, czyli tym rozumem, co stwarza warunki „sztuczności”). W tym założeniu proces edukacji byłby określany a priori jako realizacja tej esencji. Inaczej mówiąc jednostka poprzez proces edukacji wychowywana by była do z góry określonych celów. Czyli staranie się zrobienia człowieka takim, jakim być powinien.
Właśnie przez te dwie zasady pojawia się nam pytanie jak jest naprawdę. Według opracowywanego przeze mnie tekstu wybór w pedagogice oraz filozofii dokonywany jest na rzecz egzystencji, czyli „oryginalności” danej jednostki. Jednak wielu się z tym nie zgadza, twierdząc, że już samo narzucanie przedmiotów, jakie powinna umieć jednostka jest dowodem na kierowanie jej na z góry przeznaczoną jej ścieżkę. Z drugiej jednak strony, wielość, a co za tym idzie, także różnorodność przedmiotów nauczanych w szkołach stwarza możliwość wyboru właściwej dla siebie ścieżki czy drogi dalszej edukacji, lub zaprzestania uczestnictwa w kolejnych etapach szkolnego rozwoju.
Jest to moim zdaniem dość złożony problem, nad którym dyskusje będą toczyć się jeszcze długo i prawdopodobnie nigdy nie uzyska się jednoznacznej odpowiedzi jak jest naprawdę. Wynika to bardziej z tego, że zawsze w odpowiedzi na dane stanowisko powstaje drugie, kompletnie różne od powstałych założeń. Jest to jednak dowód na to, że nie jesteśmy jednostkami sztucznymi, gdyż potrafimy tworzyć nowe poglądy i dążyć do uzyskania odpowiedzi, chociaż z drugiej strony jest to dążenie, o którym wiadomo, że jest skazane na niepowodzenie.

Sylwia Rezmer








Opracowane na podstawie tekstu „O fenomenologię edukacji” znajdującego się w książce pt. „ Rozprawy o wychowaniu 1- filozoficzne, psychologiczne i socjologiczne aspekty wychowania”, pod red. Maurice’a Debesse’a i Gastona Mialareta, Warszawa 1988, PWN



Bibliografia:
1. Rozprawy o wychowaniu- filozoficzne, psychologiczne i socjologiczne aspekty wychowania, pod red. Maurice’a Debesse’a i Gastona Mialareta, Warszawa 1988, PWN
2. Encyklopedia powszechna, Warszawa 1973, PWN, tom 1
3. Historia filozofii, Władysław Tatarkiewicz, Warszawa 2002, PWN, tom 3
4. Encyklopedia powszechna, Warszawa 1973, PWN, tom 1, s.754
5. Historia filozofii, Władysław Tatarkiewicz, Warszawa 2002, PWN, tom 3, s.214

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie