Pragnę podzielić się doświadczeniem zdobytym w trakcie prowadzenia kółka muzycznego z dziećmi w wieku przedszkolnym. Pomysł realizacji kółka wynikał z innowacji przedszkolnej: Gdy Przedszkole pustoszeje...
Kółko muzyczne to forma pracy z dziećmi poza zaplanowanymi zajęciami dydaktyczno – wychowawczymi jakie odbywają się w przedszkolu. Głównym celem wszelkich kółek zainteresowań jest rozwijanie uzdolnień dzieci oraz zapewnienie im spędzanie czasu opartego na ciekawym działaniu, rozwijającym pomysłowość i twórczość dzieci.
Kółko muzyczne to forma pracy z dziećmi poza zaplanowanymi zajęciami dydaktyczno – wychowawczymi jakie odbywają się w przedszkolu. Głównym celem wszelkich kółek zainteresowań jest rozwijanie uzdolnień dzieci oraz zapewnienie im spędzanie czasu opartego na ciekawym działaniu, rozwijającym pomysłowość i twórczość dzieci. Opracowując plan działania kółka muzycznego na uwadze miałam istotę rozwoju dziecka : „Świat dziecka- to świat zabawy, kraina, w której urzeczywistnia ono swoje marzenia”.
Wchodząc w świat dziecka nie można o jej istnieniu zapomnieć myślę, że wiele trzeba zachować w sobie dziecka aby nie zmarnować czasu, który przeznaczony jest na realizację obranego planu z wytyczonymi celami.
Kółko muzyczne jak sama nazwa wskazuje to działania rozwijające uzdolnienia rytmiczno- muzyczne, taneczne, artystyczne. Wzbogacone zostało o zabawy terapeutyczne typu „terapia tańcem” - pomysł zaczerpnięty z warsztatów Danuty Krzywoń .
Udział w tych warsztatach zrobił na mnie ogromne wrażenie - prowadząca potrafiła wytworzyć między sobą a uczestnikami „więź”. Pisałam o tym spostrzeżeniu w artykule „Organizowanie i prowadzenie imprez artystycznych”. „Więź” jaka tworzy się między prowadzącym a uczestnikami daje nam odczuć, że jesteśmy całością, integrujemy się w tym co robimy. To spotkanie warsztatowe pozwoliło mi obrać drogę w moim działaniu. Wytworzyłam „więź” w grupie aby uzyskać efekt „uczymy się i bawimy”.
Dobierając zabawy aby stworzyć całość zamierzonego działania miałam na uwadze również swoje własne zainteresowania. Moim zdaniem nauczyciel posiadający pasję, entuzjazm w tym co robi posiada ogromną szanse spontanicznego podzielenia się z dziećmi tym co kocha i uważa za przyjemne. Zabawy miały różnorodny charakter nie były tylko zabawami typowo muzycznymi. Angażowały procesy emocjonalne u dzieci, działalność praktyczną , ułatwiały poznawanie rzeczywistości , stawały się sposobem społecznego i uczciwego współżycia z innymi.
Celem tych zabaw był przede wszystkim rozwój umiejętności tanecznych, umiejętności aktorskich, które mogły być wykazane w końcowym przedstawieniu „Ptasie wesele”. Doświadczenia jakie zbierały dzieci w czasie działań w atmosferze akceptacji, spontaniczności, pozytywnego nastawienia do tego co robimy i mojego osobistego zaangażowania przyniosły duże efekty mające na celu obraz ogólnego rozwoju dziecka. Przytoczę teraz zdarzenie jakie miało miejsce w końcowym etapie działalności kółka muzycznego, które wpłynęło na moją własną opinię i podjęte kroki dotyczące ewaluacji planu działania kółka na kolejny rok szkolny.
Na miesiąc maj zaplanowałam przedstawienie na podstawie bajki muzycznej „PTASIE WESELE” opracowanej wg własnego pomysłu. Celem bajki było ukazanie poczucia bezpieczeństwa, miłości - jaką czerpiemy żyjąc w rodzinie oraz silnego związku nas wszystkich z naturą, z przyrodą.
Mottem przedstawienia było: „dzieci kwiaty, dzieci ptaki”. Cała grupa wysłuchała bajki, zrobiła ona na dzieciach duże wrażenie. Pomysł wystawienia tej bajki na podstawie melodii indyjskich, z podziałem na role, z odpowiednimi strojami i dekoracją bardzo się dzieciom spodobał.
Przygotowałam zaproszenia dla rodziców z treścią bajki i symboliką przedstawienia, wszyscy rodzice podjęli się współpracy w przygotowaniu strojów.
„Pomysł – ten obłoczek nad głową, który już mnie nie opuszcza domagał się realizacji” ( artykuł „Organizowanie i prowadzenie imprez artystycznych”) Ja osobiście bardzo cieszyłam się, patrząc na uśmiechnięte twarze dzieci, które z wielkim entuzjazmem oczekiwały przygotowań do bajki.
Jednakże pojawiły się same przeszkody, dzień wyznaczony na kółko muzyczne zajęty był innymi wydarzeniami przedszkolnymi równie ważnymi. Pojawiła mi się myśl, że z przyczyn okolicznościowych przedstawienie nie będzie mogło być zrealizowane.
I tu zaobserwowałam postawę dzieci - one tak nie myślały. Przy każdym spotkaniu ze mną pytały: kiedy będziemy ćwiczyć? Moja analiza (przecież mówiliśmy o systematyczności, powtarzaniu ćwiczeń, elementów tanecznych). Podskakiwały z radości opowiadając o stroju, który mama szykuje- ( radość z tego co robimy, emocjonalne przeżywanie). Powiedziałam dzieciom, że są trudności z wystawieniem przedstawienia, bo czasu jest coraz mniej.
Dzieci wyszły z propozycją, że zamiast pobytu na podwórku chcą ćwiczyć, ( odpowiedzialność za planowanie, podjęte decyzje) już wiedziałam to przedstawienie to nasze wspólne marzenie. „Więź” wytworzona w grupie przyniosła rezultaty. Ile humoru, zabawy, wynikło w czasie ćwiczeń tego nie ujęłam w planie. Bo nie wszystko możemy przewidzieć - wszelkie doświadczenia, które zbieramy po drodze naszej pracy z dziećmi stale przynoszą nam korzyści. Na przedstawienie przybyli goście, rodzice, personel przedszkola, dzieci z pozostałych grup. W odświętnej atmosferze dzieci rozpoczęły „taniec weselny”.
Obserwując ich doszłam do wniosku, że cierpliwość tych dzieci jest dla mnie nagrodą za wysiłek jaki wkładam w pracę z nimi. Mogłam dostrzec jak w różnym stopniu osiągnęli umiejętności taneczne. Grupa dobierana była nie tylko pod względem zdolności, wpis niektórych dzieci odbył się ze względu na zainteresowanie rodziców innowacją przedszkolną. Już w czasie przedstawienia podjęłam decyzję, że zdolności i umiejętności dzieci są podstawą do tworzenia w kółkach zainteresowań.
Wszystkie dzieci a było ich w grupie 12 - podniosły swój poziom odwagi, gotowości do występów. Czworo dzieci wykazało zdolności taneczne i ogromny dar umiejętności tanecznych. Cała grupa w interakcjach miedzy sobą pokazała życzliwość, zrozumienie, akceptację. Jako osoba prowadząca stale przypominałam sobie, że my dorośli mamy umieć bawić się z dziećmi, wkładać w tą zabawę serce, wnosić w nią ożywienie i sprawiać żeby fantazja dzieci płynęła bez przeszkód.
Współpraca z rodzicami, dzieci z kółka muzycznego odbywała się w formie:
- rozmów indywidualnych
- rozmów okolicznościowych tuż po występie dzieci
- ankiet sporządzonych w etapie końcowym
- opinii pisemnej rodziców na karcie
Największy efekt przyniosły moim zdaniem rozmowy indywidualne i okolicznościowe . Rodzice wykazali duże zainteresowanie zajęciami pokazowymi, byli pomocni w przygotowaniu strojów : karnawałowych i na ptasie wesele. Pomysłowość i staranie w przygotowaniu strojów miło mnie zaskoczyło.
Podkreślić należy fakt, że rodzice z ochotą brali udział w zabawach integracyjnych oraz jako goście odtańczyli „taniec weselny” na „Ptasim weselu”. Udział rodziców we wspólnej zabawie to zwyczaj jaki przyjęłam w pracy już z poprzedniego przedszkola zbliża on dorosłych do wychowawczej praktyki, uczy akceptacji i zrozumienia dzieci, dla których podstawową formą uczenia się jest zabawa. Zajęcia pokazowe dla rodziców odznaczały się spontanicznością w zachowaniu dzieci, potwierdzali to również rodzice na karcie opinii. Jest to bardzo ważne aby w tym co robimy dla przyjemności wyzbywać się lęku.
Zajęcia pokazowe stanowią ważną formę umożliwiającą rodzicom obserwowanie swojego dziecka w czasie zabaw i zajęć w gronie rówieśników. Spotkanie nauczyciela z rodzicami, wspólna zabawa, rozmowy - wytwarzają atmosferę partnerstwa dają szanse prawidłowego przebiegu procesu wychowawczego dzieci.
Oceniając współpracę w formie pisemnej zauważyłam, że nie jest to jeszcze swobodna forma w jakiej by się rodzice dobrze czuli. Ankiety w 100% rozdane nie wracają w tym samym procencie . O pisemnej karcie opinii należy stale, niektórym rodzicom przypominać - prosić o wpis.
Jednakże podsumowując współpracę z rodzicami, podkreślając owocne rozmowy i spotkania oceniam ją bardzo pozytywnie. Podejmując się prowadzenia kółka muzycznego w roku 2005-06 wzbogaciłam swoje doświadczenia o nowe poglądy, utwierdziłam się w tym, co istotne i do czego jestem przekonana.
Taniec sam w sobie jest terapią , odnosiłam to zawsze do siebie. Zamierzone działania, obserwowanie dzieci utwierdziły mnie, że oddziaływanie jest obszerniejsze.
Wiek przedszkolny charakteryzuje się dużą plastycznością psychiki dziecka. Małe dziecko jest bardzo wrażliwe, przejawia dużą skłonność do naśladowania.
Kształtując postawę dzieci, wyrabiając estetyczny ruch w tańcu, wyzwalając u dzieci radość tworzenia, spontanicznego ruchu na tle muzyki mam szanse na podzielenie się swoimi umiejętnościami, które stale doskonale. Do sukcesu jakim jest radosne, wspólne przebywanie z dziećmi na zajęciach tanecznych prowadzi jedna droga: to zachowanie pasji, swojego wewnętrznego entuzjazmu. Podstawowym zadaniem nauczyciela jest stała refleksja metodyczna, na którą składa się ciągła obserwacja dzieci i analiza ich zachowania – co pomaga nam dokonać ewaluacji w planie na kolejny rok szkolny.
Z całą pewnością dodam, że nie tylko mamy obserwować dzieci należy obserwować siebie. Bo to my w rękach mamy plan działania i tylko nauczyciel refleksyjny, życzliwy, gotowy na zmiany przyczyni się do harmonijnego rozwoju każdego z podopiecznych.
Dokonując wyboru dzieci do kółka muzycznego na kolejny rok 2006-07 za podstawę wezmę uzdolnienia dzieci – myślę, że ułatwi mi to pracę. Kółka zainteresowań tworzone są w szczególności dla dzieci uzdolnionych w danym zakresie. Pozostawię zabawy typu terapia tańcem - na skutek zaobserwowania pozytywnego wpływu tych zabaw na „budowanie systemu poczucia wartości u dzieci”. W planie zaistnieje różna forma ekspresji – taniec, ruch, muzykowanie, drama, pantomima, zabawy pędzlem i kolorami świata ( mandala)
Motto mojego nowego planu to: „Tęcza , tęcza cha, cha, cha”- jako most miedzy niebem a ziemią” Zdając sobie sprawę z powagi zadania bo to ja mam plan w rękach i moja wiedza, poglądy, zachowanie, postawa, wpłyną na kształtowanie małego człowieka a przeżycia będące moim udziałem pozostaną w jego pamięci - będę stosować się do stwierdzenia „To, co robisz, mówi do mnie głośniej niż to co mówisz!”
Opracowała :
nauczyciel Elżbieta Rochowska
Materiały źródłowe:
- „Znaczenie rodziny w rozwoju i wychowaniu małego dziecka” - H. CUDAK
- „Rośnij z Didasko” - R. Folejewska
- „Organizowanie i prowadzenie imprez artystycznych” - własny artykuł
