Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Szkolenie dla uczniów klas I-III L.O. - Nie pal

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 1592 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

- Mechanizm powstawania uzależnienia nie jest w pełni poznany. Wiadomo, że substancją kluczową jest dopamina – neurotransmiter (przekaźnik nerwowy). Neurotransmitery to związki umożliwiające przekazywanie sygnałów pomiędzy komórkami nerwowymi. Dopamina jest jednym z dziesiątków takich substancji. Uczestniczy ona w pobudzaniu komórek wchodzących w skład tkz. układu nagrody – czyli takiego regionu mózgu, do którego docierają bodźce odczuwane jako przyjemność. Stymulacja tych rejonów działa uzależniająco, wywołując potrzebę powtarzania takiego zachowania, które stymulację tę wywołuje.

- UZALEŻNIENIE – nieprzezwyciężona potrzeba zażywania substancji uzależniającej będąca wynikiem utraty kontroli nad jej przyjmowaniem

- Enzymem biorącym udział w metabolizmie dopaminy jest MONOAMINOOKSYDAZA – w skrócie MOA. Bierze ona udział w procesach rozkładu różnych neurotransmiterów. Występuje on w mózgu w dwóch postaciach A i B.MOA B bierze udział w degradacji dopaminy. Palenie powoduje chroniczny niedostatek enzymu, który rozkłada dopaminę. Dlatego też wzrasta ilość tego neurotransmitera istotnego dla mózgowego układu nagrody. Prawdopodobnie zjawisko to ma wpływ na zależność między paleniem a alkoholizmem i innymi uzależnieniami. To znaczy, że dym papierosowy przeciera szlak dla dalszych uzależnień. Dlatego bardzo groźne jest rozpoczynanie palenia w bardzo młodym wieku. Wtedy organizm jest przygotowany do przyjmowania innych używek i mniej odporny na uzależnienie od nich.

- Palenie tytoniu powoduje szereg chorób, szczególnie układu oddechowego, ale także narządów innych układów. Substancje rakotwórcze zawarte w dymie papierosowym przenikają do krwi w pęcherzykach płucnych i wraz z nią rozprowadzane są po całym organizmie. Dostawszy się do naczyń mózgowych drażnią receptory, które uwalniają takie hormony jak adrenalina, noradrenalina powodujące przyspieszenie akcji serca i wzrost ciśnienia tętniczego. Substancje te w efekcie długotrwałego działania powodują raka żołądka, pęcherza moczowego, macicy, przełyku, trzustki, nerek i innych.

- Oskrzela pokryte są wielowarstwowym nabłonkiem migawkowym, wśród którego komórek znajdują się komórki kubkowe wydzielające śluz, co również ma działać zabezpieczająco i obronnie. Dym tytoniowy zwalnia, hamuje i poraża ruch rzęskowy, uniemożliwiając samodzielne oczyszczanie dróg oddechowych, co sprzyja zaleganiu mas śluzowych w świetle oskrzeli, powoduje trudności w oddychaniu i jest przyczyna zmniejszania się pojemności oddechowej płuc. Nagromadzony w ten sposób w nadmiarze śluz pogłębia stany zapalne, powikłane zakażeniem różnych drobnoustrojów, które mają tu doskonałe warunki rozwoju, czemu sprzyja dodatkowo osłabienie odporności, spowodowane upośledzoną u palaczy fagocytozą, czyli zdolnością krwinek białych do pożerania bakterii.

- Palenie tytoniu jest bardziej szkodliwe dla kobiet niż dla mężczyzn, ponieważ mają one mniejszą objętość płuc, a więc panuje tam większe stężenie dymu. Dlatego kobiety mogą być bardziej narażone na rozwój astmy.

- Udowodniono także niekorzystny wpływ palenia papierosów przez kobiety ciężarne na płód. Około 30% kobiet w ciąży pali papierosy. Palenie papierosów przez te kobiety zwiększa ryzyko poronienia, porodu przedwczesnego, wad rozwojowych dziecka, urodzenia martwego dziecka, powikłań okołoporodowych związanych z opóźnionym rozwojem płuc, niewydolności oddechowej, zaburzeń kardiologicznych, niskiej masy urodzeniowej dziecka oraz zespołu nagłego zgonu niemowlęcia. Przez łożysko przenikają zarówno nikotyna, jak i tlenek węgla, a stężenie nikotyny może być nawet o 15% wyższe u poczętego dziecka niż u matki. Nikotyna i CO zmniejszają przepływ krwi przez łożysko i tym samym zmniejszają ilość tlenu dostarczanego dziecku. Pozostaje ono w stanie niedotlenienia, co powoduje zahamowanie jego rozwoju. Dziecko karmione piersią przez matkę palącą narażone jest podwójnie, ponieważ spożywa składniki tytoniu zawarte w mleku.

- Najbardziej poszukiwana prze firmy tytoniowe grupa ludzi to młodzież. Są oni potencjalnymi palaczami, którzy przez wiele lat będą zapewniać firmom tytoniowym zarobek. Poza tym młodzi ludzie bardzo szybko uzależniają się od papierosów. Nawet po upływie kilku dni do tygodnia od rozpoczęcia palenia. Palenie jest dodatkowo zgubne dla młodzieży, ponieważ tytoń jest substancją psychoaktywną inicjującą inne uzależnienia. Palacze częściej piją alkohol, palą marihuanę i używają kokainy. Około 1/3 palących nastolatków jest palaczami do końca życia.

- Bierni palacze są również narażeni na szkodliwe działanie dymu papierosowego zarówno wydychanego przez palacza jak i dymu bocznego. Dym boczny jest to dym, który uwalnia się z tlącego papierosa. Cząstki w strumieniu bocznym są mniejsze niż w dymie wydychanym, dlatego łatwiej wnikają do organizmu człowieka. Wiele toksycznych związków występuje w wielokrotnie wyższych stężeniach w strumieniu bocznym niż w strumieniu wydychanym przez palacza. Bierny, czyli przymusowy palacz jest narażony na wdychanie obu rodzajów dymów. Człowiek niepalący przebywając godzinę w zadymionym przez palaczy pomieszczeniu, przyswaja taką ilość nitrozoamin, jaka znajduje się w głównym dymie 35 papierosów z filtrem i taką ilość benzopirenu (policyklicznego węglowodoru aromatycznego, najsilniejszego kancerogenu w dymie papierosowym) jaką pochłonąłby wypalając 4 papierosy! Z 70 miligramów CO, zwanego czadem, wydzielanego podczas palenia papierosa, aż 50 mg zawartych jest w dymie bocznym, czyli czeka na palacza biernego. CO we krwi łączy się z hemoglobiną tworząc karboksyhemoglobinę, blokując w ten sposób zdolność roznoszenia tlenu przez krew. CO łączy się z hemoglobiną znacznie szybciej niż tlen i tworzy z nią związek trwały.

- Co dzieje się, gdy zaciągamy się dymem tytoniowym? Substancje zawarte w dymie papierosowym przedostają się do organizmu za pośrednictwem układu oddechowego i penetrują komórki, docierając do jądra, zawierającego DNA – nośnik informacji genetycznej. Związki zwane PWA czyli policykliczne węglowodory aromatyczne są dobrze rozpuszczalne w tłuszczach, co ułatwia im przenikanie przez błony białkowo- lipidowe. Ale są jednocześnie słabo rozpuszczalne w wodzie, co ogranicza ich oddziaływanie na struktury komórkowe. Związki te nie są zbyt aktywne chemicznie. Na nasze nieszczęście komórka posiada enzymy, które w reakcjach utleniania i hydroksylacji przekształcają te związki w wysoce reaktywne pochodne. Nasuwa się pytanie: po co komórka działa na swoją niekorzyść? Otóż tak naprawdę komórka musi w ten sposób uaktywnić kancerogeny, by móc je usunąć je z komórki, czyli przeprowadzić detoksykację. Około 80 – 90% aktywnego kancerogenu jest usuwane z komórki. Dopiero to, co zostaje w jądrze komórkowym stanowi zagrożenie, może bowiem reagować z cząsteczka DNA. Produkt taki nazywa się adduktem kancerogen : DNA. Addukt taki powoduje zaburzenia w rozplataniu DNA, w przyłączaniu enzymów, czyli może powodować mutacje.

- Każdy z nas ma inny zestaw genów, inaczej odporny na dym papierosowy. Trzy procesy, od których zależy nasze zdrowie to aktywacja kancerogenów, detoksykacja i naprawa DNA. U każdego procesy te przebiegają w inny sposób. Jedni mają sprzyjający układ genów, który zapewnia słabą aktywację, dobrą detoksykację oraz sprawną naprawę DNA. Te osoby mogą bezkarnie palić i nigdy nie zachorują na raka. Inni natomiast mają geny, które „zapewnią” nowotwór. Trudno jednak liczyć, że nam dopisze szczęście. Wybór papieros albo zdrowie należy do nas.

Co sekundę na świecie umiera ktoś z powodu palenia papierosów.

Izabela Sokół
nauczyciel biologii w ZS Nr 31 w Warszwaie

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie