1. IDENTYFIKACJA PROBLEMU
Uczniowie klasy I LO, nie tworzą w pełni zintegrowanego zespołu klasowego. Duża grupa uczniów nie akceptuje Łukasza K., ucznia o obniżonych wymaganiach programowych.
2.GENEZA ZJAWISKA
Łukasz od 1993 roku jest pod opieką Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 7 z powodu trudności w nauce spowodowanych stanem zdrowia. W tym czasie był wielokrotnie diagnozowany i opiniowany. Badania ujawniły konieczność daleko posuniętej indywidualizacji procesu nauczania u ucznia ze specyficznymi trudnościami w nauce spowodowanymi głęboką dysharmonią procesów poznawczych i emocjonalnych oraz wolnym tempem pracy umysłowej. Okresowo uczeń miał zalecone i realizowane nauczanie indywidualne. W procesie nauczania Łukasza szczególnie ważne jest dostosowanie tempa nauczania do jego możliwości percepcyjnych, jak też bazowanie na konkretach. Opisywane w opinii o dysleksji trudności powodują u Łukasza również kłopoty z nauką matematyki, fizyki, chemii. Spowodowane jest to przede wszystkim zaburzeniami w obrębie analizatora kinestetyczno-ruchowego skutkującymi myleniem stron (rozumie poprawnie, a wykonuje źle, czyli lepiej myśli niż działa). Łukasza poznałam we wrześniu 2002 roku. Był uczniem klasy I Liceum Profilowanego. Chłopiec obawiał się nowej sytuacji, w której się znalazł. Zmienił szkołę, nauczycieli, wychowawcę, a przede wszystkim kolegów i koleżanki. Tego obawiał się najbardziej: akceptacji rówieśników. Niestety klasa, do której uczęszczał (prawie sami chłopcy) nie tolerowała jego „inności”. Wszystko to wpłynęło na stan emocjonalny chłopca. Był małomówny, nieufny, zamknięty w sobie. Kontakty uczeń-nauczyciel zawężały się do koniecznego minimum. Postanowiłam postarać się o przeniesienie go do mojej klasy. Po rozmowie z panią pedagog, wychowawczynią Łukasza, mamą i po akceptacji pana Dyrektora Łukasz został przepisany do klasy I e L.O.
3. ZNACZENIE PROBLEMU
Wiele osób stara się dziś w kontaktach międzyludzkich, by osoby mniej sprawne, czy niepełnosprawne nie musiały żyć w izolacji, lecz aby ich obecność w życiu codziennym była oczywista. Fałszywa informacja na temat niepełnosprawności lub jej brak, uprzedzenia, niepewność i gnuśność utrudniają współżycie i skazują często osoby niepełnosprawne i ich rodzinę na izolację. Konieczne jest wspólne wychowywanie dzieci zdrowych i niepełnosprawnych. Obecność niepełnosprawnego dziecka w stymulującym otoczeniu ma wpływ na wzajemne wzbogacenie się członków wspólnoty. Tworzy się podstawa kontaktów społecznych w późniejszym życiu. Jednak dziecko może jedynie wówczas zbudować realny obraz siebie, gdy najbliższe mu osoby w pełni zaakceptują je takim, jakim jest. Zrozumienie i akceptacja w zespole klasowym przyczyni się do stworzenia aktywnej postawy życiowej młodzieży.
4. PROGNOZA
Brak integracji w zespole, w którym znalazł się Łukasz spowoduje, że poczuje się on odrzucony, samotny. Stymulacja taka może wywołać bunt, rezygnację wyrastającą z realistycznego widzenia nieodwracalności niepełnosprawności. Pełna akceptacja Łukasza przez rówieśników stworzy warunki do istnienia zgranego, zintegrowanego zespołu klasowego. Młoda osoba akceptowana przez innych, może nauczyć się akceptować siebie i swoją niepełnosprawność.
5. PROPOZYCJE ROZWIĄZANIA
Cele:
- Pełna akceptacja niepełnosprawności
- Integracja zespołu klasowego
Zadania:
- Indywidualizacja toku zajęć (tempo pracy)
- Zorganizowanie pomocy koleżeńskiej
- Ścisła współpraca z domem rodzinnym
- Zrozumienie problemów Łukasza, a w szczególności stworzenie życzliwej atmosfery, aby umożliwić ukończenie szkoły
- Dostosowanie wymagań edukacyjnych z języka polskiego – nie uwzględnianie błędów ortograficznych, interpunkcyjnych
- Dostosowanie wymagań z języka obcego
- Obniżenie wymagań z przedmiotów humanistycznych i ścisłych
6. WDRAŻANIE ODDZIAŁYWAŃ
Realizację zadań rozpoczęłam od przeniesienia Łukasza do klasy L.O. Uczniowie tej klasy uczestniczyli już wcześniej w lekcji wychowawczej na temat niepełnosprawności i „inności”. Nie mieli nic przeciwko, by do klasy przybył uczeń o obniżonych wymaganiach. W momencie pojawienia się u Łukasza kłopotów w nauce, zorganizowałam pomoc koleżeńską. Uczniowie bardzo chętnie zostawali dłużej w szkole lub spotykali się z Łukaszem w domu. Nie musiałam więcej interweniować w tej sprawie. Niestety z powodu dolegliwości związanych z chodzeniem mama zadecydowała, że Łukasz nie może pojechać na wycieczkę klasową do Tylicza. Jednak wycieczki jednodniowe do kina, czy na wystawę były przez niego bardzo chętnie akceptowane.
7. EFEKTY ODDZIAŁYWAŃ
Uważam, że w pełni udało mi się zintegrować zespół klasowy, w którym uczy się chłopiec o obniżonych wymaganiach. Uczniowie zaakceptowali Łukasza. Chętnie przebywają w jego towarzystwie i bez nakazywania pomagają. Nie postrzegają go jako kogoś „innego”. W takiej atmosferze chłopiec zaakceptował samego siebie. Nie czuje się wyizolowany. Sądzę, że w obecnej chwili dla uczniów mojej klasy problem akceptacji nie isnieje.
Izabela Sokół
nauczyciel biologii w ZS Nr 31 w Warszawie
