Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Dysleksja - choroba XXI wieku?

 

DYSLEKSJA - CHOROBA XXI WIEKU?

Zanim przejdę do meritum, chciałabym przytoczyć wypowiedzi kilku dorosłych osób na temat ich doświadczeń, a zwłaszcza postrzegania ich osiągnąć w szkole:

Informatyk: Uważano mnie za "osła patentowanego", lenia, ale skończyłem dwa fakultety na politechnice”.

Dziennikarz: Ciągle pracuję nad ortografią, wręcz "pochłaniam" książki, ale na przykład słowo "który" piszę za każdym razem inaczej.

Anestezjolog: Mówiono, że niby taki inteligentny, ale dobrze czytać i pisać nie potrafi się nauczyć.

     Powyższe komentarze można by odnieść do wielu osób, w tym bardzo znanych, piastujących publiczne funkcje, np. Jacek Kuroń, Albert Einstein czy Jan Christian Andersen. Każdy z nich obciążony był "tajemną przypadłością", jaką jest dysleksja. Z reguły zawężamy jej istnienie do lat nauki w szkole, potem się z niej "wyrasta". Niestety, nie jest to choroba wieku dziecięcego, ale rzeczywiście, wczesne rozpoznanie daje lepsze rokowania. Osoba dorosła ciągle ma kłopoty z czytaniem, jednak nauczyła się kompensować sobie tę trudność i np. zdobywa informacje od osób trzecich, z środków masowego przekazu. Taka osoba woli mówić niż pisać, a jeżeli już musi, to korzysta z komputera, odwołuje się do pomocy innych osób. Duże problemy w pracy stwarza właśnie planowanie, organizacja i zarządzanie czasem, materiałami oraz zadaniami, toteż osoby obciążone dysleksją często piastują stanowiska poniżej swoich możliwości intelektualnych. Ponieważ kilkanaście lat temu dysleksja nie była tak szeroko diagnozowana, chciałam zaproponować chętnym wypełnienie kwestionariusza autorstwa Michaela Vinegrada, adaptowanego przez Martę Bogdanowicz, wskazującego na ewentualną dysleksję w przypadku powyżej 9 odpowiedzi pozytywnych, zwłaszcza na pytania 1, 4, 7, 10, 11, 14, 16, 17, 18, 19, 20.

Tak
Nie

  1. Czy masz trudności z odróżnianiem strony prawej od lewej?
  2. Czy masz kłopoty czytaniem mapy lub orientowaniem się w nieznanym terenie?
  3. Czy czujesz niechęć do głośnego czytania?
  4. Czy przeczytanie jednej strony w książce zabiera ci więcej czasu niż innym osobom?
  5. Czy masz kłopoty z zapamiętywaniem sensu tego, co przeczytałeś?
  6. Czy niechętnie czytasz długie teksty i grube książki?
  7. Czy robisz błędy ortograficzne?
  8. Czy twoje odręczne pismo zawsze było trudne do odczytania?
  9. Czy masz trudności z formułowaniem wypowiedzi słownych, co nasila się w sytuacjach stresowych, na przykład podczas wystąpień publicznych?
  10. Czy sprawia ci trudność zapamiętanie i dokładne przekazanie informacji odebranych przez telefon?
  11. Czy zdarza ci się przekręcać długie słowa?
  12. Czy trudno ci dodawać w pamięci, bez pomocy palców czy kartki papieru?
  13. Czy myli ci się kolejność cyfr przy wykręcaniu numeru telefonicznego?
  14. Czy sprawia ci trudność płynne wymienienie wszystkich nazw miesięcy w prawidłowej kolejności?
  15. Czy sprawiłoby ci trudność wymienienie kolejnych nazw miesięcy, od początku do końca?
  16. Czy mylą ci się daty i godziny, przez co zdarza ci się przegapić jakieś spotkanie?
  17. Czy uważasz, że często robisz błędy, wypełniając czek lub przekaz?
  18. Czy formularze wydają ci się niejasne i trudne do wypełnienia?
  19. Czy zdarza ci się mylić numery (np. autobusów), takie jak 95 i 59, 6 i 9?
  20. Czy miałeś w szkole trudności z nauczeniem się tabliczki mnożenia?

Mam nadzieję, że osoby, które stwierdziły u siebie symptomy dysleksji, inaczej spojrzą teraz na swoje "dolegliwości". Niestety, w Polsce nie prowadzi się zajęć terapeutycznych dla dorosłych, z reguły też symptomy dysleksji ulegają spłyceniu.
Skąd się bierze swego rodzaju moda na rozpoznawanie dysleksji wśród młodego pokolenia, skoro dawniej tego nie stwierdzano? Dziś przeciętnie 10-14% uczniów w klasie ma rozpoznaną dysleksję rozwojową, z tego 4% - ciężką. Oczywiście wzrasta świadomość społeczna i coraz więcej dzieci jest odpowiednio wcześnie diagnozowanych, ale ogromne znaczenie mają przyczyny powstawania dysleksji. Bezpośrednie to zaburzenia czynności układu nerwowego przejawiające się np. w postaci zaburzeń funkcji wzrokowo-przestrzennych czy koordynacji wzrokowo-ruchowej. Pośrednie to:
  • dziedziczenie (patogenne geny stwierdza się u około 50% dzieci, których rodzic miał stwierdzoną dysleksję),
  • mikro-uszkodzenia mózgu w okresie okołoporodowym, np. niedotlenienie, wylewy śródczaszkowe, nadprodukcja testosteronu podczas ciąży (stąd 3-4 razy częściej stwierdza się dysleksję u chłopców).
Coraz więcej rodzi się i przeżywa dzieci z ciąż zagrożonych oraz wcześniaków.

Kolejnym przykładem jest brak właściwej stymulacji dzieci, u których występują drobne dysharmonie rozwojowe. Kto z dzieckiem teraz wspólnie wycina, wykleja, szyje ubranka dla lalek czy uczy na pamięć wierszyków? Czy takim razie może przejawiać się dysleksja? Co prawda chciałabym się skupić głównie na przejawach jej u młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych, ale nie sposób nie odwołać się do jej symptomów występujących już u dzieci w wieku przedszkolnym (można wtedy mówić o ryzyku dysleksji) oraz wczesnoszkolnym.
Jeżeli wykluczymy przyczyny spowodowane np. zaniedbaniem środowiskowym czy choćby opóźnieniem rozwoju umysłowego, to na dysleksję rozwojową będą wskazywać następujące objawy:
  1. Motoryka:
    • dziecko słabo biega, skacze, ma trudności z nauką jazdy na rowerze, hulajnodze,
    • niechętnie uczestniczy w zabawach ruchowych, ma trudności np. w staniu na jednej nodze, ćwiczeniach równoważnych, powtarzaniu układów gimnastycznych,
    • ma trudności ze sprawnym ubieraniem się (zapinanie guzików, sznurowanie), jedzeniem (używanie noża i widelca),
    • ma małą sprawność manualną (np. używanie nożyczek).
  2. Koordynacja wzrokowo-ruchowa:
    • dziecko ma trudności z rzucaniem do celu, chwytaniem,
    • nieprawidłowo trzyma długopis, zbyt mocno przyciska,
    • z trudem rysuje szlaczki, odtwarza figury geometryczne.
  3. Funkcje wzrokowo-przestrzenne:
    • dziecko ma trudności z wyróżnianiem elementów całości i na odwrót (np. układanie puzzli, mozaiki), z rozpoznawaniem różnic między obrazkami
    • z trudem rozróżnia podobne kształty, w tym litery, np. m-n, p-g, b-d.
  4. Funkcje słuchowo-językowe:
    • dziecko ma wadliwą wymowę
    • przekręca wyrazy, przestawia głoski i sylaby,
    • z trudem rozpoznaje rymy,
    • niepoprawnie używa przyimków, np.. nad, pod, za, przed,
    • ma trudności z różnicowaniem głosek, np. z-s, k-g, co powoduje mylenie wyrazów,
  5. Pamięć:
    • dziecko z trudem zapamiętuje sekwencje nazw, cyfr, np. dni tygodnia,
    • ma trudności z zapamiętywaniem wierszy, piosenek, więcej niż jednego polecenia,
    • ma trudności z zapamiętywaniem tabliczki mnożenia,
  6. Orientacja w czasie i przestrzeni:
    • ma trudności z określeniem pory roku, dnia, czasu na zegarze,
    • ma trudności z określeniem i odróżnieniem prawej i lewej ręki, strony ciała czy określeniem położenia przedmiotów względem siebie,
    • pisze litery i cyfry zwierciadlanie,
    • myli wyrazy: od i do, litery: b-p, d-g, m-w, n-u,
  7. Lateralizacja:
    U dziecka utrzymuje się oburęczność lub słaba przewaga jednej z rąk. W klasach starszych następuje rozszerzanie się zakresu trudności oraz nawarstwianie się zaburzeń, przede wszystkim funkcji emocjonalno-motywacyjnych oraz nieprawidłowy rozwój osobowości. Oczywiście, w zależności od typu dysharmonii rozwojowej uczniowie będą mieli odmienne objawy zaburzeń i inne problemy szkolne. Jakie więc trudności możemy zaobserwować u uczniów szkół ponadpodstawowych?
  1. Język polski:
    • wolne tempo czytanie, trudności ze zrozumieniem i zapamiętaniem czytanego tekstu,
    • b. niechęć do czytania długich tekstów i grubych książek,
    • nieprawidłowa pisownia – dominują błędy ortograficzne, mimo znajomości zasad pisowni,
    • trudności z organizacją tekstu (pisanie wypracowań),
    • trudne do odczytania pismo
  2. Języki obce:
    • trudności z poprawnym pisaniem, mimo dobrych wypowiedzi ustnych,
    • trudności z zapamiętaniem słówek,
    • trudności z odróżnieniem podobnych wyrazów,
    • nieprawidłowa wymowa,
    • trudności ze zrozumieniem i zapamiętaniem tekstu mówionego lub nagranego.
  3. Matematyka:
    • błędne zapisywanie i odczytywanie liczb wielocyfrowych,
    • przestawianie cyfr, znaków nierówności,
    • trudności z dodawaniem w pamięci,
    • nieprawidłowe przekształcanie wzorów, wykonywanie wykresów funkcji,
    • niski poziom graficzny wykresów i rysunków,
    • trudności z zadaniami angażującymi wyobraźnię przestrzenną.
  4. Biologia i chemia:
    • trudności z opanowaniem terminologii,
    • problemy z organizacją przestrzenną schematów i rysunków,
    • problemy z zapisem i zapamiętaniem łańcuchów reakcji,
    • trudności z zapamiętaniem danych zorganizowanych przestrzennie, np. tablica Mendelejewa.
  5. Geografia:
    • trudności z czytaniem i rysowaniem map,
    • trudności z orientacją w czasie i przestrzeni (określani kierunków, stref czasowych, położenia geograficznego),
    • trudności z zapamiętywaniem nazw.
Oczywiście trudności o podobnym charakterze pojawiać się będą również na innych przedmiotach, jak i w pozaszkolnych obszarach aktywności, co znacznie utrudnia życie młodym ludziom będącym w trudnym etapie dojrzewania. W związku z tym, do nas, nauczycieli, należy szybkie zauważenie powyższych trudności oraz prawidłowa reakcja – skłonienie ucznia do podjęcia terapii, a przede wszystkim do zdiagnozowania się. Od wczesnego podjęcia pracy nad specyficznymi trudnościami zależy jego sukces w dorosłym życiu.

Anna Szelążek

Jeżeli zauważyłeś jakieś nadużycia w prezentacji napisz o tym poniżej i wyślij je do nas:
INFORMACJE O PREZENTACJI

Ostatnią zmianę prezentacji wykonał: Szkolnictwo.pl.
IP autora: 83.21.195.174
Data utworzenia: 2008-09-01 22:44:23
Edycja: Edytuj prezentację.

HISTORIA PREZENTACJI

Szkolnictwo.pl (83.21.195.174) - Prezentacja (2008-09-01 22:44:23) - Edytuj prezentację.





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie