Dokument zawiera propozycję, w jaki sposób można przeprowadzić akcję profilaktyczną na temat szkodliwości picia alkoholu, wśród uczniów uposledzonych umysłowo w stopniu lekkim uczęszczających do klas I-III gimnazjum oraz dla uczniów klas życia upośledzonych w stopniu umiarkowanym.
Autor: Katarzyna Józwiak - nauczyciel chemii w gimnazjum specjalnym
AKCJA PROFILAKTYCZNA DLA KLAS I-III GIMNAZJUM
„Alkohol – zły wybór!”
Klasa: I – III klasy gimnazjum.
Czas trwania: 2 jednostki lekcyjne.
Cele operacyjne:
- uczeń zna pojęcie alkoholizmu i pijaństwa, potrafi podać różnice miedzy nimi,
- zna i potrafi omówić przyczyny popadania w alkoholizm,
- wie, jaki wpływ na organizm ma alkohol,
- uczeń zna i potrafi omówić etapy popadania w alkoholizm,
- wie, jak ustrzec się przed nałogiem,
- wie, gdzie zgłosić się po poradę w razie problemów związanych z alkoholem,
- potrafi przedstawić w formie teatralnej omawiany problem,
- potrafi współpracować w grupie, rozwiązywać problemy, radzić sobie w sytuacji problemowej.
Środki dydaktyczne: rozsypanka wyrazowa na temat przyczyn popadania w alkoholizm, odbitki kserograficzne zawierające wiadomości na temat wpływu alkoholu na organizm człowieka, etapów popadania w alkoholizm, szary papier, klej, papier kolorowy, nożyczki, kolorowe pisaki, kredki.
Metody nauczania: pogadanka, pytań i odpowiedzi, praktyczna, praca w grupach.
Formy pracy: zbiorowa, grupowa, indywidualna.
PRZEBIEG LEKCJI:
I. Sprawy organizacyjne – powitanie, poinformowanie uczniów o tematyce i celu zorganizowania apelu.
II. Rozdanie zadań – każda z klas otrzymuje zadanie do wykonania w sali lekcyjnej (czas na wykonanie: jednostka lekcyjna).
III. Omówienie zadań wykonywanych przez uczniów:
1. Przedstawienie scenek obrazujących temat apelu – klasa III c i I b.
2. Przyczyny popadania w alkoholizm – rozsypanka wyrazowa (klasa I a).
DOPASOWYWANIE SIĘ DO KOLEGÓW
CHĘĆ PRZYNALEŻNOŚCI DO GRUPY
CHĘĆ POCZUCIA SIĘ DOROSŁYM
CHĘĆ BYCIA „SPOKO” I NA LUZIE
MOŻLIWOŚĆ ZAPOMNIENIA O KŁOPOTACH
POKONANIE BARIERY NIEŚMIAŁOŚCI
CHĘĆ SPRAWDZENIA JAK TO JEST
ŁAMANIE ZAKAZÓW
CHĘĆ DOBREJ ZABAWY
STRES
PROBLEMY W PRACY, SZKOLE
ŻYCIOWE PORAŻKI
ŚMIERĆ BLISKIEJ OSOBY
3. Omówienie wpływu alkoholu na organizm człowieka (zadaniem uczniów było wybrać właściwe określenia z pośród wielu podanych) – klasa II a.
ZMIANA ŚWIADOMOŚCI I NASTROJU
ZMIANA SPOSOBU MYŚLENIA, MÓWIENIA, PORUSZANIA SIĘ
PRZYSPIESZONE BICIE SERCA
ZMIANA CIŚNIENIA KRWI
USZKODZENIE WĄTROBY, NEREK, MÓZGU
ZABURZENIA PAMIĘCI, REFLEKSU, RÓWNOWAGI
POBUDLIWOŚĆ NERWOWA
CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA I UKŁADU POKARMOWEGO
SKŁONNOŚĆ DO ZMĘCZENIA
OBNIŻONE POCZUCIE SAMOKONTROLI
OBNIŻONE POCZUCIE ODPOWIEDZIALNOŚCI
USZKODZENIA WZROKU
ŚMIERĆ ORGANIZMU
4. Omówienie kolejnych etapów popadania w nałóg (zadaniem uczniów było ułożenie ich w odpowiedniej kolejności) – klasa III d.
Etap używania
Jest to moment, w którym człowiek zaczyna pić. Pierwsze doznania z reguły nie są przyjemne (nudności, wymioty, bóle brzucha). Młodzi ludzie wstydzą się, że „nie potrafią pić”. Powtarzają picie, by nauczyć się pić.
Etap nadużywania
Człowiek doskonali się w piciu. Alkohol rozlewa się po całym życiu np. idąc na spotkanie, dla dodania sobie odwagi. W tej fazie zaczyna się zatracać zdolność do porozumiewania się z innymi bez spożycia alkoholu.
Etap dominacji picia
Charakterystyczną cechą tego etapu jest picie po którym pojawia się kac, któremu towarzyszą uczucie niepokoju wewnętrznego, trzęsące się ręce, koszmarne sny. By pozbyć się tych dolegliwości sięga się po następną dawkę alkoholu, która przynosi krótkotrwałą ulgę.
Etap picia problemowego
Picie jest odpowiedzią na wstyd, że pijący zatracił umiejętność picia. Ćwiczy więc, by nadal móc pić. Usprawiedliwia szybkie upicie się tym, że np. pogoda nie taka , że zmęczenie, itp. Nie dopuszcza myśli, że skończyło się kontrolowane picie. Tłumaczy swoje picie poprzez kłopoty z żoną, dziećmi, pracą. Zatraca świadomość, że ma problemy, bo pije.
Etap picia kryzysowego
Pojawia się „myślenie kryzysowe”: alkoholik z jednej strony wie, że alkohol niszczy mu życie, z drugiej bez alkoholu nie potrafi żyć. Żyje w strachu o to co może wyniknąć z decyzji podjętej pod wpływem alkoholu. Ucieka więc w alkohol w celu rozładowania napięcia.
Etap wahadła
Alkoholik zaczyna się zastanawiać: czy przestać pić, czy nadal uciekać przed swoimi problemami? Jest to etap najlepiej nadający się do rozpoczęcia leczenia.
Etap dominacji abstynencji
Jeśli alkoholik dostrzeże korzyści z niepicia wchodzi w etap abstynencji. Alkoholik robi wszystko by przestać pić. Narasta lęk przed utratą kontroli nad sobą, lęk przed braniem alkoholu, lęk przed samotnością, przed spotkaniem ludzi, którzy piją, lęk przed znoszeniem dolegliwości na trzeźwo.
5. Omówienie sposobów ustrzeżenia się przed nałogiem (zadaniem uczniów było wypisanie kilku sposobów na to, by nie popaść w nałóg) – klasa III c.
6. Omówienie możliwości leczenia ludzi uzależnionych (zadaniem uczniów było wypisanie sposobów leczenia ludzi, którzy uzależnili się od alkoholu) – klasa III a i II b.
7. Przedstawienie i omówienie plakatów adekwatnych do tematu – klasy życia.
8. Rozdanie uczniom materiałów z adresami i telefonami instytucji, do których mogą się zgłosić w razie problemów związanych z alkoholem.
IV. Ewaluacja zajęć:
1. Integracja wiadomości.
2. Rozstrzygnięcie konkursu plastycznego.
Opracowanie: Katarzyna Józwiak
|
