Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Wpływ aktywności ruchowej na zdrowie i profilaktykę chorób cywilizacyjnych

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 3467 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Dynamiczny rozwój nauki i techniki przełomu wieku XX i XXI stał się dla ludzi motorem wszelkiego postępu. Ludzie pochłonięci troską o wygodę życia, zapominają o swojej biologicznej egzystencji. Szybki rozwój cywilizacji kojarzy się coraz częściej z niepewnością i zagrożeniem. Zagrożenie to tkwi w eliminowaniu z ludzkiego życia ruchu i pracy fizycznej, a także w dewastacji i zanieczyszczeniu środowiska naturalnego.

Wpływ aktywności ruchowej na zdrowie i profilaktykę chorób cywilizacyjnych.




Dynamiczny rozwój nauki i techniki przełomu wieku XX i XXI stał się dla ludzi motorem wszelkiego postępu. Ludzie pochłonięci troską o wygodę życia, zapominają o swojej biologicznej egzystencji. Szybki rozwój cywilizacji kojarzy się coraz częściej z niepewnością i zagrożeniem. Zagrożenie to tkwi w eliminowaniu z ludzkiego życia ruchu i pracy fizycznej, a także w dewastacji i zanieczyszczeniu środowiska naturalnego.
Główne przyczyny spadku aktywności ruchowej ludzi to:
- udogodnienia cywilizacyjne, środki komunikacji, automatyzacja (różnego rodzaju maszyny)
- środki masowego przekazu (zabierają coraz więcej wolnego czasu i zmuszają do biernego trybu życia).
Rozwój zaburzeń i chorób, którym sprzyja współczesna cywilizacja, dokonuje się powoli. Choroby te ujawniają się często dopiero w wieku dojrzałym w postaci ciężkich i groźnych dla życia objawów jak: zawał, wylew krwi do mózgu, choroby wieńcowe serca, zarostowych zmian w tętnicach kończyn dolnych, miażdżycy, cukrzycy itp.
Większość tzw. chorób cywilizacyjnych zaczyna się dość wcześnie, ale pozostają one przez pewien czas w stanie utajenia, aż do momentu ujawnienia się choroby w postaci dotkliwych objawów klinicznych. Z tego względu problem profilaktyki chorób cywilizacyjnych za pomocą wzmożonej aktywności ruchowej jest dziś szeroko dyskutowany. Dochodzimy do wniosku, że wzmożona i systematyczna aktywność ruchowa człowieka może łagodzić bądź usuwać występowanie wielu czynników chorobotwórczych. Koniecznością więc staje się przywrócenie pracy fizycznej, uprawianie sportu i turystyki, rekreacja fizyczna, zintensyfikowane wychowanie fizyczne, a także wszelka aktywność ruchowa.
Należy więc zadać sobie pytanie, czy jestem całkowicie zdany na uzależnienia cywilizacyjne, czy też mogę w jakiś sposób się im przeciwstawić. Z dotychczasowych rozważań wynika, że człowiek jest „kowalem swojego losu” i to w dużej mierze od niego zależy czy do późnej starości będzie się cieszył dobrym zdrowiem. Rene Dubos pisał: „Na to, aby żyć zdrowym, trzeba nauczyć się mądrzej żyć”. Sami musimy sobie dać szansę długiego i zdrowego życia, a o tym decydują cztery czynniki:
- hipokinezja – brak dostatecznej aktywności fizycznej
- niewłaściwe odżywianie się
- uzależnienia
- stres
W dalszych rozważaniach na temat profilaktyki chorób cywilizacyjnych chciałbym skoncentrować się na potrzebie wzmożonej aktywności ruchowej.
Aby mówić o aktywności ruchowej należy zrozumieć pojęcie motoryczności człowieka. Pod pojęciem tym kryje się całokształt możliwości ruchowych człowieka zarówno w znaczeniu ilościowym jak i jakościowym. Jest to więc wszystko, co dotyczy poruszania się człowieka w przestrzeni na skutek zmian położenia ciała lub jego poszczególnych części. Ruch jest więc nierozerwalnie związany z życiem człowieka. Służy on pracy, sportowi, lokomocji, twórczości artystycznej itp. Wzmożona aktywność ruchowa to nic innego jak działanie zmierzające do rozwoju poszczególnych cech motorycznych takich jak: siła, szybkość, moc, zwinność, zręczność, wytrzymałość i gibkość. Brak lub uboga aktywność ruchowa może być przyczyną upośledzonej motoryczności i wydolności fizycznej dziecka badania wykazały, że wytrzymałość współczesnych dzieci jest cechą szczególnie zaniedbywaną, co w konsekwencji odbija się niekorzystnie na funkcjonowaniu układu sercowo-naczyniowego. Pod wpływem wysiłku fizycznego zachodzą określone zmiany morfologiczne we krwi. Zmiany te dotyczą krwinek, elektrolitów i innych składników krwi.
Uboga aktywność ruchowa powoduje zmniejszenie ilości krwi krążącej i zmniejszeniu liczby czerwonych krwinek (erytrocytów). Konsekwencją tego jest ograniczona wielkość pułapu tlenowego, co powoduje obniżenie wydolności fizycznej i upośledzenie organizmu człowieka.
Optymalna aktywność ruchowa przyczynia się do zwiększenia liczby erytrocytów i podwyższenie pułapu tlenowego, a w rezultacie zwiększenia ilości hemoglobiny w krwinkach.
Pod wpływem wysiłku zachodzą także zmiany w układzie sercowo-naczyniowym i są określane jako zmiany przystosowawcze do pracy fizycznej. Zmiany te mogą działać zapobiegawczo wobec wielu schorzeń, a szczególnie takich jak:
- chorobie wieńcowej serca i jej powikłaniom,
- chorobie nadciśnieniowej,
- powikłaniom naczyniowym w miażdżycy,
- zmianom zarostowo-zakrzepowym w naczyniach mózgowych,
- powikłaniom naczyniowym w cukrzycy,
- żylakom kończyn dolnych,
- chorobie Bürgera,
- niedokrwistości pokrwotocznej i zaburzeniom z niedoboru żelaza.
Ćwiczenia o charakterze dynamicznym wpływają usprawniająco na krążenie obwodowe.
Ruch ma również zbawienne znaczenie dla innego naszego układu, jakim jest układ oddechowy. Optymalne wysiłki zwiększają wszystkie parametry oddechowe np.: zwiększają pułap tlenowy, zwiększają zdolność wiązania tlenu przez tkanki, polepszają wentylację płuc.
Intensywne zajęcia wychowania fizycznego, oraz trening sportowy o optymalnym obciążeniu mają korzystny wpływ na budowę i czynności przysadki mózgowej, odgrywając w ten sposób rolę czynnika intensyfikującego rozwój fizyczny, a w późniejszym wieku także zajęcia sportowo-rekreacyjne mogą zapobiegać przedwczesnemu starzeniu się.
Kiedy przedni płat przysadki mózgowej zwiększa ilość wydzielanych hormonów odbija się to natychmiast na czynnościach innych gruczołów wydzielania wewnętrznego tj. kory nadnerczy, tarczycy i gonad. Systematyczna praca fizyczna i aktywność ruchowa wpływa pozytywnie na przyrost masy mięśniowej, a w konsekwencji zapobiega otyłości.
Nie bez znaczenia pozostaje aktywność ruchowa na nasz układ mięśniowy. Ruch, ćwiczenia siłowe, oraz sposób odżywiania się są najważniejszymi czynnikami modelującymi budowę i czynności mięśni. Najwłaściwsze w ćwiczeniach mają wysiłki o charakterze dynamicznym i wytrzymałościowym. Powodują one bowiem zwiększenie intensywności metabolizmu tłuszczowego, obniżenia poziomu cholesterolu, lepsze ukrwienie mięśni szkieletowych, zwiększenie pojemności mięśniowych rezerwuarów tlenu, przez zwiększenie mioglobiny w tkance mięśniowej.
Systematyczne uprawianie ćwiczeń fizycznych usprawnia czynności układu nerwowego, pozytywnie wpływa na nasze analizatory, pozwala na lepszą orientację i zachowanie się człowieka w środowisku zewnętrznym.
Na podstawie dotychczasowych rozważań możemy stwierdzić, że optymalna aktywność ruchowa wpływa korzystnie na:
- metabolizm lipidów i węglowodanów,
- procesy krzepnięcia krwi,
- przemiany biochemiczne mięśnia sercowego i ścian naczyń krwionośnych,
- układ hormonalny,
- układ nerwowy, przywracając równowagę psychiczną,
- bezpośrednio na układ krążenia, usprawniając jego funkcje,
- układ oddechowy, zwiększając jego wydolność,
- układ ruchowy, doskonaląc jego budowę i funkcje.
Za pozytywny symptom należy uznać fakt, że zabawy i gry ruchowe, ćwiczenia fizyczne, oraz inne formy aktywności ruchowej są środkiem wyżycia się dzieci i młodzieży. Dają okazję do wyładowania nagromadzonej energii. Dostarczają wielu przeżyć emocjonalnych, rozwijają psychikę uczniów, kształtują charakter i cechy społeczne. Rozbudzają zainteresowanie i wyrabiają umiejętności ruchowe. Pozostaje tutaj tylko problem, jak pozytywnie stymulować to z punktu widzenia nauczyciela wychowania fizycznego, aby korzyści z potrzeby ruchu były jak najkorzystniejsze dla organizmu dziecka.
Należy jednak pamiętać, że zmiany, jakie powoduje aktywność fizyczna są odwracalne. Ich efekty zanikają po zaniechaniu aktywnego stylu życia. Niektóre zmiany cofają się szybko, niektóre zaś po miesiącach i latach.
Myślę, że trafnym zakończeniem rozważań na temat profilaktyki chorób cywilizacyjnych będzie przytoczenie „Dekalogu zdrowego stylu życia”, czyli co czynić by żyć długo i zdrowo?
1. WIEZA O SAMYM SOBIE – wiedza o podstawowych zasadach funkcjonowania organizmu.
2. UTRZYMANIE SIL OBRONNYCH ORGANIZMU W STAŁEJ GOTOWOŚCI – niedopuszczenie do zachowań obniżających bariery immunologiczne; właściwe postępowanie podczas chorób i dolegliwości; umiejętne wykorzystanie sił psychicznych.
3. NIE NADUŻYWANIE LEKÓW – usuwanie przyczyn choroby, a nie jej objawów.
4. PODTRZYMYWANIE WYSOKIEGO POZIOMU WSZECH -STRONNEJ AKTYWNOŚCI RUCHOWEJ – optymalna aktywność przez całe życie.
5. PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE SIĘ – należy spożywać tyle ile się zużywa. Zachowanie bilansu energetycznego; wyeliminowanie w pożywieniu tłuszczów zwierzęcych i produktów wysokoprzetwo- rzonych; spożywanie dużej ilości warzyw i owoców; ograniczenie spożywania potraw o wysokiej zawartości cholesterolu.
6. HARTOWANIE SIĘ – uodpornić się na ekstremalne bodźce; przygotować się do sytuacji trudnych.
7. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI WALKI ZE STRESEM – świadome i planowe sterowanie swoimi reakcjami; ograniczenie i eliminowanie wpływu bodźców negatywnych.
8. WYELIMINOWANIE NAŁOGÓW – pozbycie się uzależnień i trwałych przyzwyczajeń obniżających poziom zdrowia.
9. ŻYCZLIWOŚĆ DLA INNYCH – zdrowym społecznie jest ten, kto czyni dobro, jest życzliwy dla innych, zna wartość pojęć – tolerancja i kompromis i posługuje się nimi w życiu codziennym.
10. ZACHOWANIE POSTAWY DOPINGOWEJ (RADZENIA SOBIE W RÓŻNYCH SYTUACJACH ŻYCIOWYCH) – tworzenie o sobie pozytywnego obrazu, demonstrowanie optymistycznej postawy.
Zgodnie z dewizą „MEDICE SANA TE IPSUM”, czyli lekarzu ulecz się sam, jesteśmy zobowiązani sami dbać o swoje zdrowie i kondycję fizyczną. Stosując się do zaleceń wyżej wymienionego dekalogu możemy stymulować własny rozwój tak, aby żyć długo, zdrowo i szczęśliwie.


Opracował
ZACIERA ANDRZEJ







LITERATURA:
1. J. Bielski – „Życie jest ruchem”; Warszawa 1996.
2. Z. Cendrowski – „Żyć sto lat”; Warszawa 1988.
3. Z. Cendrowski – „To ja”.
4. K. Wlażnik – „Wychowanie fizyczne w klasach I-III”; Łódź 1994.

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie