AGRESJA I PRZEMOC W SZKOLE.
Agresja wśród młodzieży szkolnej jest niewątpliwie zjawiskiem znanym od dawna. Agresywne zachowywanie się młodzieży przyjmuje postać bójek i kłótni z rówieśnikami,
nieuzasadnionego skarżenia, złośliwych plotek czy mściwości przejawianej w stosunku do kolegów.
Przyczyny występowania zachowań agresywnych są różnorodne i złożone. Należy dopatrywać się ich w:
a) rodzinie,
b) szkole
c) samym dziecku.
Ad. a).
Rodzina musi w taki sposób zorganizować swoje życie, aby móc od początku dobrze pokierować dzieckiem. Rodzice zawsze powinni pamiętać, że małe dziecko , to przyszły dorosły człowiek, którego charakter trzeba kształtować od najmłodszych lat. Rodzina jest tym miejscem , w którym dziecko uczy się współżyć z innymi ludźmi. Kontakty z rodzicami i osobami bliskimi stają się wzorem obcowania z rówieśnikami i dorosłymi poza rodziną. Wzajemne poszanowanie, świadczenie grzeczności, kultura języka są to bardzo wartościowe wzory, które dziecko przyjmuje w sposób naturalny. W rodzinie o niskiej kulturze osobistej, w której nieporozumienia rozstrzyga się krzykiem i wyzwiskami , dziecko uczy się niewłaściwego odnoszenia do innych , nie wyłączając rodziców. Często mamy do czynienia z
agresją przeniesioną , która występuje wtedy, gdy dziecko jest bite przez rodzica i nie mogąc odreagować w domu, bije kolegów, rekompensując w ten sposób swoje krzywdy.
Poważne trudności mogą powstać, gdy rodzina izoluje się od środowiska , nie utrzymuje kontaktów towarzyskich, nie pozwala dzieciom na zabawy z rówieśnikami poza terenem przedszkola lub szkoły. Dzieci zbyt długo chronione nie uczą się rozumienia innych, są zwykle niezaradne i mogą mieć poważne kłopoty z pozyskaniem przyjaciół. Są często wyśmiewane i to właśnie one częściej są ofiarami agresji.
W dzisiejszym świecie ogromny wpływ na młodzież wywierają gry komputerowe i filmy przepełnione agresją. Często dzieci żyją w świecie wirtualnym , zatracając granice między rzeczywistością a fikcją.
Ad. b)
Z danych wynika, że to chłopcy częściej niż dziewczęta znęcają się nad innymi .Agresja fizyczna jest znacznie rzadsza wśród dziewcząt , jednak stosują one bardziej subtelne i pośrednie sposoby nękania: oszustwo, plotki , celowe wykluczanie kogoś z grupy, oraz manipulowanie związkami przyjaźni. Najczęściej jednak na agresję szkolną narażeni są uczniowie młodsi i słabsi, kiedy to agresorami w znacznej mierze są starsi uczniowie.
Bywa też tak, ze niektórzy uczniowie wzbudzają większą popularność wśród swych rówieśników. Czasami są to tak silne indywidualności , że nie jest w stanie oprzeć się im cała klasa. Nadają oni ton i atmosferę, narzucają swoiste formy zachowania, imponując pozostałym. Są to tak zwani przywódcy. Funkcja takiego przywódcy jest istotna w okresie dorastania, kiedy to u młodych ludzi kształtują się poglądy, przekonania i postawy.
Młodzież łączy się w grupy. Jest to związane z silną potrzebą uczestnictwa w zespole. Często w ten sposób powstają grupy chuligańskie. Charakteryzują się one unikaniem działań wymagających długotrwałego wysiłku i podejmowaniem jedynie takich, które nie wymagają większego nakładu sił i środków. Członkowie tych to osoby :
- labilne uczuciowo (chwiejność niestałość )
- agresywne,
- mało wrażliwe na bodźce uczuciowe.
Bardzo często przejawiają one zachowania agresywne w stosunku do osób spoza ich kręgu.
Ad. c)
Prawidłowe funkcjonowanie każdego człowieka zależy od harmonijnego ukształtowania się wszystkich organów i funkcji psychofizycznych. W przypadku zachwiania równowagi łatwo powstają różnorodne trudności wychowawcze. Mogą je też powodować organiczne zmiany mózgu czy anatomiczne w CUN.
Należy też zwrócić uwagę na to, że trudne zachowania u dzieci mają często swoje tło psychiczne. Towarzyszą im zwykle przykre emocje jak lęk, poczucie winy, niepokój, poczucie krzywdy, gniew, złość, osamotnienie, oraz określone sądy poznawcze na temat własnej osoby. Mogą być one wynikiem doświadczonej przemocy ze strony dorosłych , odtrącenia emocjonalnego przez rodziców, braku oparcia w rodzinie. Dzieci te zbierają zupełnie odmienne doświadczenia emocjonalne niż ich rówieśnicy. Ich przeżycia ujawniają się w relacjach :
- dziecko-dorośli ,
- dziecko-rówieśnicy,
- dziecko-zadanie,
- dziecko w relacji do samego siebie.
Dzieci z takimi sądami starają się bronić przed tym co złe, reagując często złością czy agresją.
- Podsumowując swe rozważania na temat agresji wśród dzieci i przyczyn takich zachowań należy raz jeszcze zwrócić uwagę na to, że to właśnie dom rodzinny jest tą komórką , z której dziecko rusza w szeroki świat i to głównie od rodziców zależy jakim człowiekiem będzie nasz syn czy córka.
Napisał:
Wojciech Krawczyk
|
