Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Żywioły

Żywioły


Żywioły






Cztery żywioły

Żywioły, elementy, pierwiastkiredukcjonistyczna koncepcja filozoficzna , według której świat materialny ( wszechświat ) składa się z kilku podstawowych pierwiastków. Różne proporcje w jakich występują one w różnych obiektach i substancjach ma odpowiadać za złożoność świata materialnego, a sposoby, w jaki reagują one ze sobą, mają wyjaśniać przemiany w tym świecie. Teorie elementów były popularne w wielu starożytnych kulturach.

  • W helleńskiej wyróżniano cztery żywioły: powietrze, ogień, wodę i ziemię. Z czasem zaczęto do nich dodawać tzw. piąty żywioł ( kwintesencja ) – nieobecny na Ziemi eter , z którego zbudowane miały być ciała niebieskie oraz sfera gwiazd stałych w antycznej kosmologii do żywiołów dodano także metal .
  • Chińczycy już w II tysiącleciu p.n.e. wyróżniali pięć żywiołów: wodę , ogień , drewno , metal i ziemię . Chiński podział przyjął się w innych kulturach Dalekiego Wschodu.
  • Japończycy także uznają pięć żywiołów, ale są to: powietrze (żywioł powietrza - Fuuton [フウトン] , ogień (żywioł ognia - Katon [カトン], woda (żywioł wody - Suiton [スイトン], ziemia (żywioł ziemi - Doton [ドトン] i piorun (żywioł piorunu - Raiton [ライトン] . W Japonii nie przyjęły się żywioły z Chin.

Spis treści

Żywioły w kulturze europejskiej

Europejskie pojęcie żywiołu (elementu, pierwiastka ) powstało bardzo wcześnie, w wyniku dokonanej przez Empedoklesa pluralizacji pojęcia arche . Mimo że przekształcone przez późniejszych filozofów, nie przestało odgrywać ważnej roli, szczególnie w rozważaniach przyrodniczych. Wraz z rozwojem nauki odrzucone, przetrwało w rozmaitych koncepcjach ezoterycznych.

Spośród czterech żywiołów ogień i powietrze to aktywne zasady męskie, a ziemia i woda to pasywne zasady żeńskie. Z czterema żywiołami kojarzone są cztery fazy życia człowieka : dzieciństwo, młodość, wiek dojrzały, starość.

Według wolnomularzy żywioły symbolicznie wiążą się także z etapami rozwoju duchowego : człowiek rodzi się z ziemi i stopniowo jest oczyszczany przechodząc przez wodę, powietrze i ogień.

Żywioły wiązano również z temperamentami (" humorami "): powietrze z sangwinicznością , ogień z cholerycznością , wodę z flegmatycznością , ziemię z melancholicznością .

Według niektórych poglądów odrębnym, piątym żywiołem był eter kosmiczny/kwintesencja , a szóstym metal [].

Powietrze

nieskończoność, bóstwo:

  • powietrze oddziela ziemię od nieba – siedziby bogów,
  • królestwo duchów i demonów – niewidzialnych, ale odczuwalnie oddziałujących,
  • oddech: kosmiczne siły życia;

natchnienie, dążenie do wolności:

  • nośnik głosu, zapachu, wibracji kosmicznych,
  • wiatr, unoszące się w powietrzu ptaki: marzenie o swobodnym, nieskrępowanym przemieszczaniu się, nieograniczonych możliwościach;

zodiak:

przysłowia

  • "być dla kogoś jak powietrze": być niezbędnym do życia,
  • "traktować kogoś jak powietrze": nie zauważać go, lekceważyć,
  • "od powietrza, głodu ognia i wojny...": w dawnej polszczyźnie "powietrze" oznaczało zarazę ,
  • "morowe powietrze": podobnie jak wyżej ("morowe" od mór, pomór, umór – śmierć).

Ogień

dobroczynny, a zarazem niebezpieczny

bóstwo:

  • Bóg zstępuje do ludzi w ogniu, jako słup ognisty, w krzaku gorejącym,
  • wieczny, święty ogień: ogień ofiarny stale podtrzymywany w świątyniach,
  • ogień świątynny rozpalano od ognia niebiańskiego – Słońca – za pomocą soczewki;

oczyszczenie:

  • w noc świętojańską skacze się przez ogień i przepędza przezeń bydło, aby było zdrowe,
  • przyżeganie ran: dawny sposób zapobiegania infekcji;

światło, ciepło:

  • ziemski odpowiednik słońca,
  • ognisko domowe: rodzina, gościnność,
  • oświecenie: od wykradzenia ognia bogom rozpoczął się rozwój ludzkości;

sąd, kara:

  • próba ognia: niewinny wychodzi z ognia cało (kantyk trzech młodzieńców),
  • spalenie Sodomy i Gomory ,
  • ognie piekielne (zob. piekło );

śmierć, zmartwychwstanie:

  • ogień jest siłą niszczycielską,
  • znicze, lampki pali się na grobach,
  • feniks spala się i powstaje na nowo z popiołów;

zodiak:

przysłowia:

  • "słomiany ogień": krótkotrwały zapał do czegoś,
  • "igrać z ogniem": narażać się na niebezpieczeństwo,
  • "wpaść jak po ogień": na chwilkę (aby otrzymane zarzewie nie wygasło),
  • "chrzest ognia": pierwszy udział w bitwie;

Woda

prapoczątek:

  • Genesis : na początku Duch Boży unosił się na wodami,
  • kosmiczne jajo unoszące się na wodzie,
  • Okeanos : morze unoszące dysk ziemi

źródło życia, zmartwychwstanie:

  • wszystko co żywe potrzebuje wody,
  • wszystkie zarodki są mokre,
  • źródła cudownej wody życia, wody lecznicze,
  • woda na pustyni oznaczająca ocalenie życia,

chaos, bezmiar, ruch:

  • woda zawsze w ruchu, nie do zmierzenia, nie do opanowania, parująca i powracająca ożywczym deszczem lub niszczącym gradem;

oczyszczenie, obmycie:

niebezpieczeństwo, śmierć:

  • gradobicie, oberwanie chmury, powódź, potop, fale w czasie burzy, tsunami,
  • utonięcie,
  • mityczne potwory morskie ( lewiatan );

zodiak:

przysłowia:

  • "Nie można wejść dwa razy do tej samej wody": nic nie zdarza się dwa razy,
  • "o chlebie i wodzie": wikt więzienny,
  • "końce w wodę" (zaplątanego węzła): ukryć prawdę,
  • "rzucić kogoś na głęboką wodę": postawić trudne zadanie, wyzwanie, nie oferując pomocy,
  • "mącić wodę": wprowadzać zamieszanie, intrygować,
  • "w mętnej wodzie ryby łowić": korzystać z zamieszania,
  • "na wodzie pisane": natychmiast znika bez śladu,
  • "cicha woda (brzegi rwie)": pozory mylą, groźba pod pozorem spokoju.

Ziemia

ostoja:

  • oparcie,
  • schronienie, azyl,
  • ojcowizna;

życie:

  • stworzenie człowieka,
  • płodność,
  • orka, siew i żniwa;

śmierć:

  • miejsce pochówku,
  • podziemne królestwo cieni (por. hades , szeol );

zodiak:

przysłowia

  • "niech ci ziemia lekką będzie": pożegnanie zmarłego,
  • "ziemia wszystko wyciągnie": w grobie nic już nie będzie dolegać,
  • "z prochu powstałeś i w proch się obrócisz": nikłość życia ludzkiego.
  • "mocno stąpasz po ziemi": nie poddajesz się, nie dajesz pokonać się trudnościom

Żywioły w kulturze chińskiej

Chińczycy już w II tysiącleciu p.n.e. wyróżniali pięć żywiołów: wodę , ogień , drewno, metal i ziemię . Powiązane są one szeregiem cykli, takich jak cykl tworzenia, nierównowagi, zwyciężania, zniewagi.

Cykl tworzenia:

  • Woda tworzy drewno
  • Drewno tworzy ogień
  • Ogień tworzy ziemię
  • Ziemia tworzy metal
  • Metal tworzy wodę

Cykl zwyciężania:

  • Metal przecina drewno
  • Drewno zapuszcza się w ziemię
  • Ziemia pochłania wodę
  • Woda gasi ogień
  • Ogień topi metal

Żywioły w kulturze japońskiej

W Japonii także uznawanych jest pięć żywiołów, są one jednak inne niż w kulturze chińskiej. Są to : żywioł powietrza, żywioł ognia, żywioł wody, żywioł ziemi i żywioł piorunu. Zależności między tymi żywiołami:

  • woda gasi ogień (woda pokonuje ogień)
  • ogień jest podsycany przez powietrze (ogień pokonuje powietrze)
  • powietrze stanowi barierę dla pioruna (powietrze pokonuje pioruna)
  • piorun wnika w ziemię (piorun pokonuje ziemię)
  • ziemia robi z wody błoto (ziemia pokonuje wodę)

W Japonii jest rozróżnienie na żywioły, a konkretne zjawiska bezpośrednio z nimi związane, np jest powietrze i żywioł powietrza:

  • Powietrze -->Kaze[カゼ]** żywioł powietrza -->Fuuton*
  • Woda -->Mizu [ミズ]** żywioł wody -->Suiton*
  • Ziemia -->Tsuchi [ツチ]** żywioł ziemi -->Doton*
  • Piorun -->Kaminari [カミナリ]** żywioł piorunu -->Raiton*
  • Ogień -->Ho [カ]** żywioł ognia -->Katon*

(*) -> Nazwy podane w sylabariuszu Romaji. Nazwy w sylabariuszu Katakana podane są na górze strony.

(**) -> Nazwy podane w sylabariuszu Romaji oraz Katakana w nawiasie kwadratowym. Nazwy w Kanji umieszczone są w tabelce na górze strony.

Żywioły w hinduizmie

Hinduistyczne podania o żywiołach ukształtowały się w okresie okol 500 p.n.e. [1]. Zaliczano do nich (wyliczając od najbardziej subtelnych ) następujące kategotie :

Ich badaniami zajmowały się szczególnie joga i tantra , wraz z adeptami praktykującymi oczyszczanie ćakr .

Przypisy

  1. Alchemia indyjska. W: Roman Bugaj: Hermetyzm. Wyd. 1. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Orion, 1998, s. 165. . 


Inne hasła zawierające informacje o "Żywioły":

Ludwik Gumplowicz ...

Pierwiastek chemiczny ...

Wojna domowa w Rosji ...

Filozofia przedsokratejska ...

Cywilizacja doliny Indusu ...

Historia nauki ...

Astrologia ...

Wszechświat ...

Żywioły Żywiołyżywioły greckie Powietrze Woda Eter Ogień Ziemia żywioły w hinduizmie i buddyzmie ( Tattwa , Mahābhūta) Waju/Pawan (Powietrze/Wiatr)Apas/Dźala (Woda) Akaśa (Eter) Agni/Tedźas (Ogień) Prythiwi /Bhumi (Ziemia)żywioły ...

Wicca ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Żywioły":

018. Morfologia wybrzeży morskich (plansza 2) ...

47. Wybrane religie świata (plansza 4) ...

Opowieść o tułaczce, tęsknocie i poszukiwaniu własnego miejsca - H. Sienkiewicz ˝Latarnik˝ (plansza 6) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie