13 listopada jest 317. (w latach przestępnych 318.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 48 dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Alojzy , Antonin , Arkadia , Arkadiusz , Arkady , Augustyna , Benedykt , Brykcjusz , Dydak , Eugeniusz , Eutychian , German , Izaak , Jan , Kalikst , Krystyn , Liwia , Mateusz , Mikołaj , Nicefor , Paschazy , Probus , Stanisław , Stanisława , Walenty , Walentyn , Wiktor i Włodzisław .
• międzynarodowe – Międzynarodowy Dzień Niewidomych^[1] (od 1946 roku, w rocznicę urodzin Valentina Haüya, założyciela pierwszej szkoły dla niewidomych)^[2]
• Polska – Święto Służby Uzbrojenia i Elektroniki^[3] (od 2009 r.)
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim ^[4][5],, obchodzą:
  • Pięciu Braci Męczenników (Pierwsi Polscy Męczennicy – św.św. Benedykt , Jan , Izaak i Mateusz , Krystyn )
  • św. Abbo z Fleury ( opat )
  • św. Eugeniusz z Toledo ( biskup )
  • św. Kalikst Caravario ( salezjanin , jeden ze 120 męczenników chińskich )
  • św. Mikołaj I ( papież )
  • św. Stanisław Kostka (w Kościele katolickim w Polsce , od reformy Soboru II , obchodzone 18 września )

Wydarzenia w Polsce

• 1308 – Krzyżacy zajęli Gdańsk i dokonali rzezi jego mieszkańców (tzw. rzeź Gdańska ).
• 1521 – powstało II Księstwo opolsko-raciborskie .
• 1817 – Lwów : powstał Zakład Narodowy im. Ossolińskich (Ossolineum) .
• 1918 – PPS zorganizowała w Warszawie wielką demonstrację przeciwko rządom Rady Regencyjnej .
• 1924 – Władysław Reymont otrzymał Nagrodę Nobla za powieść Chłopi .
• 1939 – Służbę Zwycięstwu Polski przemianowano na Związek Walki Zbrojnej , późniejszą Armię Krajową .
• 1945 – Władysław Gomułka został ministrem nowo utworzonego Ministerstwa Ziem Odzyskanych w Tymczasowym Rządzie Jedności Narodowej .
• 1953 – powstał Olsztyński Teatr Lalek .
• 1954 – dwanaście miejscowości zaliczono w poczet miast. Były to: Brzeg Dolny , Dęblin , Jaworzyna Śląska , Luboń , Niedobczyce , Pionki , Pszów , Radlin , Rumia , Strzemieszyce Wielkie , Świdnik oraz Żarów .
• 1962 – powstała Liga Obrony Kraju .
• 1974 – zakończono budowę Obserwatorium Wysokogórskiego na Śnieżce .
• 1976 – Studio 2 : wyemitowano recital szwedzkiego zespołu ABBA .
• 1998 – odbyła się premiera filmu U Pana Boga za piecem .
• 2000 – Radom : upadły Zakłady Metalowe Łucznik .

Wydarzenia na świecie

Wolontariusze oczyszczający wybrzeże Galicji po katastrofie tankowca MT Prestige – 2002

• 1002 – Anglosaski król Ethelred II wydał rozkaz wymordowania duńskich osadników, którzy przebywali wtedy w królestwach Anglów.
• 1474 – wojna szwajcarsko-burgundzka : zwycięstwo Szwajcarów w bitwie pod Hericourt .
• 1493 – Krzysztof Kolumb odkrył wyspę Saba .
• 1805 – Wojska Koalicji pod wodzą Napoleona zdobywają bez walki Wiedeń .
• 1899 – odbyło się pierwsze publiczne wykonanie hymnu Litwy .
• 1907 – odbył się pierwszy lot helikopterem w Lisieux we Francji; dokonał tego Paul Cornu na zbudowanym przez siebie dwuwirnikowym śmigłowcu, wzniósł się na wysokość 30 cm i utrzymał w powietrzu 20 sekund.
• 1918 – Król Karol IV wygłosił na zamku Eckartsau deklarację, w której zrzekł się wszystkich swoich kompetencji i władztwa nad Węgrami. Dwa dni wcześniej to samo uczynił w parlamencie austriackim.
• 1942 – wojska brytyjskie zdobyły Tobruk .
• 1954 – Egipt : doszło do zamachu stanu .
• 1964 – rozpoczęła się arabsko-izraelska bitwa o wodę .
• 1966 – Japonia : 50 osób zginęło w katastrofie samolotu NAMC YS-11 linii All Nippon Airways .
• 1971 – premiera filmu Pojedynek na szosie .
• 1982 – Waszyngton : otwarto Vietnam Veterans Memorial .
• 1985 – tragedia w Armero : doszło do erupcji kolumbijskiego wulkanu Nevado del Ruiz . Zginęło 28 700 osób.
• 1990 – Nowa Zelandia : 13 osób zostało zastrzelonych przez szaleńca w mieście Aramoana.
• 1990 – pojawiła się pierwsza strona WWW .
• 1991 – premiera filmu Przylądek strachu .
• 1992 – premiera filmu Drakula .
• 1994 – w referendum Szwedzi zadecydowali o przystąpieniu do Unii Europejskiej .
• 1995 – premiera filmu GoldenEye .
• 2000 – Haga : rozpoczęła się 6. konferencja państw stron Konwencji Klimatycznej ONZ z Rio de Janeiro z 1992 r.
• 2001 – wojska Sojuszu Północnego zajęły Kabul .
• 2002 – u wybrzeży hiszpańskiej Galicji zatonął tankowiec MT Prestige z ładunkiem 70 tysięcy ton ropy naftowej.
• 2004 – Colin Powell złożył rezygnację z funkcji sekretarza stanu w gabinecie George'a W. Busha .

Urodzili się

•   354 – Augustyn z Hippony , święty , łaciński filozof , teolog , Doktor Kościoła , Ojciec Kościoła (zm. 430 )
• 1312 – Edward III , król Anglii (zm. 1377 )
• 1486 – Jan Mayer von Eck , niemiecki teolog (zm. 1543 )
• 1493 – Wilhelm IV Bawarski , książę Bawarii (zm. 1550 )
• 1595 – Jerzy Wilhelm Hohenzollern , elektor Brandenburgii , książę Prus (zm. 1640 )
• 1680 – Ondraszek , morawski zbójnik (zm. 1715 )
• 1715 – Dorothea Erxleben , niemiecka lekarka (zm. 1762 )
• 1743 – Hiacynt Casteñeda , hiszpański dominikanin, misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1773 )
• 1760 – Jiaqing , cesarz Chin (zm. 1820 )
• 1806 – Emilia Plater , polski żołnierz , uczestniczka powstania listopadowego (zm. 1831 )
• 1813 – Piotr II Petrowić-Niegosz , władca Czarnogóry (zm. 1851 )
• 1821 – Michał Pietraszewski , rosyjski filozof , działacz społeczny (zm. 1866 )
• 1826 – Charles Worth , angielski projektant mody (zm. 1895 )
• 1836 – Jarosław Dąbrowski , polski dowódca wojskowy , generał , uczestnik Komuny Paryskiej (zm. 1871 )
• 1848 – Albert I Grimaldi , książę Monako (zm. 1922 )
• 1850 – Robert Louis Stevenson , brytyjski pisarz (zm. 1894 )
• 1870 – Stanisław Dnistrianski , ukraiński prawnik , polityk , profesor Uniwersytetu Lwowskiego (zm. 1935 )
• 1881 – Klemens Matusiak , polski działacz narodowy, pedagog (zm. 1969 )
• 1886 – Mary Wigman , niemiecka tancerka (zm. 1973 )
• 1887 – Wilhelm Kube , niemiecki działacz nazistowski , gauleiter Marchii Wschodniej (zm. 1943 )
• 1889
  • Jadwiga Falkowska , polska harcmistrzyni , żołnierz AK , uczestniczka powstania warszawskiego (zm. 1944 )
  • Ostap Wysznia , ukraiński pisarz (zm. 1956 )
• 1891 – Edward Kozikowski , polski pisarz (zm. 1980 )
• 1893 – Stanisław Antoni Ratold, polski aktor , piosenkarz (zm. 1926 )
• 1896 – Nobusuke Kishi , japoński polityk , premier Japonii (zm. 1987 )
• 1897 – Stanisław Czajka , polski duchowny katolicki , biskup częstochowski (zm. 1965 )
• 1898 – Aleksander Marten , polski aktor filmowy i teatralny oraz reżyser filmowy (zm. 1942 )
• 1899
  • Stanisław Brucz, polski poeta , tłumacz
  • Tadeusz Kulisiewicz , polski grafik , rysownik (zm. 1988 )
  • Iskander Mirza , pakistański polityk , prezydent Pakistanu (zm. 1969 )
• 1900 – Edward Buzzell, amerykański reżyser filmowy (zm. 1985 )
• 1903 – Janina Dziarnowska , polska pisarka , tłumaczka (zm. 1992 )
• 1904 – Zofia Morawska , polska działaczka społeczna (zm. 2010 )
• 1905 – Romuald Nałęcz-Tymiński , polski kontradmirał , dowódca ORP Conrad (zm. 2003 )
• 1906 – Stefan Staszewski , polski polityk, działacz partyjny (zm. 1989 )
• 1912 – Claude Pompidou , pierwsza dama Francji , żona Georges'a Pompidou (zm. 2007 )
• 1913 – Lon Nol , kambodżański generał , polityk , premier i prezydent Kambodży (zm. 1985 )
• 1914
  • William Gibson , amerykański pisarz (zm. 2008 )
  • Alberto Lattuada, włoski reżyser filmowy (zm. 2005 )
• 1919 – Werner Weber , szwajcarski dziennikarz , literaturoznawca (zm. 2005 )
• 1920
  • Jack Elam , amerykański aktor (zm. 2003 )
  • Eugeniusz Grasberg , polski ekonomista
• 1922 – Oskar Werner, austriacki aktor (zm. 1984 )
• 1924 – Motoo Kimura , japoński genetyk , biolog (zm. 1994 )
• 1925 – Janusz Osęka , polski pisarz , satyryk
• 1929
  • Zofia Komedowa , polska miłośniczka jazzu , promotorka , manager (zm. 2009 )
  • Bogdan Tranda, polski duchowny ewangelicki , redaktor naczelny pisma Jednota (zm. 1996 )
• 1933
  • Buchuti Gurgenidze , gruziński szachista , arcymistrz (zm. 2008 )
  • Janusz Kamiński , polski polityk , minister komunikacji , minister transportu, żeglugi i łączności
• 1934 – Garry Marshall , amerykański reżyser filmowy , aktor
• 1937 – Adam Holender , polski operator i reżyser filmowy
• 1938
  • Roma Ligocka , polska malarka , pisarka
  • Jean Seberg , amerykańska aktorka (zm. 1979 )
• 1939
  • Karel Brückner , czeski piłkarz , trener piłkarski , selekcjoner reprezentancji Czech i Austrii
  • Jerzy Siemasz , polski pisarz , autor tekstów piosenek , tłumacz
• 1940
  • Saul Kripke , amerykański filozof , logik
  • Stanisław Moszuk, polski operator i reżyser filmowy (zm. 1995 )
• 1943 – Włodzimierz Korcz , polski kompozytor
• 1945 – Pierre Pelot, francuski pisarz
• 1946
  • Stanisław Barańczak , polski pisarz , tłumacz
  • Wiesław Nowicki, polski aktor
• 1947
  • Joe Mantegna , amerykański aktor
  • Janusz Strobel , polski gitarzysta jazzowy
  • Zbigniew Wichłacz, polski operator filmowy
• 1949
  • Barbara Dohnalik, polska pisarka , tłumaczka
  • Stanisław Wielanek , polski wokalista zespołu Kapela Czerniakowska
• 1951 – Zbigniew Janusz, polski poeta
• 1952
  • Art Malik, brytyjski aktor pochodzenia hinduskiego
  • Elżbieta Tosza , polska dziennikarka , publicystka
• 1953 – Tracy Scoggins , amerykańska aktorka , modelka
• 1954 – Chris Noth , amerykański aktor
• 1955 – Whoopi Goldberg , amerykańska aktorka
• 1957 – Stephen Baxter , brytyjski pisarz science fiction
• 1958 – Izabela Kłosińska, polska śpiewaczka operowa ( sopran )
• 1959 – José Carlos Somoza , hiszpański pisarz pochodzenia kubańskiego
• 1961
  • Anita Amirrezvani, irańska pisarka
  • Lech Piasecki , polski kolarz szosowy , zwycięzca Wyścigu Pokoju , mistrz świata
• 1964
  • Ronald Agenor , haitański tenisista
  • Małgorzata Saramonowicz , polska pisarka , dziennikarka
• 1965 – Robert Moskwa , polski aktor
• 1968 – Janusz Wituch , polski aktor
• 1969
  • Ayaan Hirsi Ali , holenderska polityk pochodzenia somalijskiego, publicystka
  • Edyta Bach, polska aktorka
  • Gerard Butler , szkocki aktor
• 1972 – Arkadiusz Kaliszan , polski piłkarz , reprezentant Polski
• 1974
  • Arkadiusz Protasiuk , polski lotnik , kapitan pilot Wojska Polskiego (zm. 2010 )
  • Indrek Zelinski , estoński piłkarz , reprezentant Estonii
• 1975
  • Sarah Pitkowski , francuska tenisistka
  • Quim , portugalski piłkarz , bramkarz , reprezentant Portugalii , wicemistrz Europy
• 1976
  • Albina Achatowa , rosyjska biathlonistka , wicemistrzyni olimpijska
  • Kelly Sotherton , brytyjska lekkoatletka , siedmioboistka , medalistka olimpijska
• 1978 – Nikolai Fraiture, amerykański basista zespołu The Strokes
• 1979 – Paweł Magdoń , polski piłkarz , reprezentant Polski
• 1980 – Monique Coleman , amerykańska aktorka
• 1982
  • Daniela Klemenschits , austriacka tenisistka (zm. 2008 )
  • Sandra Klemenschits , austriacka tenisistka
  • Kumi Kōda , japońska piosenkarka
  • Roksana Krzemińska , polska aktorka
• 1984 – Cory Lee , kanadyjska piosenkarka , aktorka
• 1987 – Julia Kamińska , polska aktorka
• 1995 – Stella Hudgens , amerykańska aktorka

Zmarli

•   565 – Justynian I Wielki , cesarz bizantyjski (ur. 483 )
•   657 – Eugeniusz z Toledo , święty , łaciński duchowny , arcybiskup Toledo , pisarz , Ojciec Kościoła (ur. ?)
•   867 – Mikołaj I Wielki , święty , papież (ur. ?)
• 1004 – Abbo z Fleury , święty , francuski duchowny , opat Fleury (ur. ok. 945 / 950 )
• 1093 – Malcolm III , król Szkocji (ur. ok. 1031 )
• 1319 – Eryk Menved , król Danii (ur. 1274 )
• 1359 – Iwan II Piękny , wielki książę moskiewski i włodzimierski (ur. 1326 )
• 1460 – Henryk Żeglarz , portugalski infant , wielki mistrz Zakonu Chrystusowego (ur. 1394 )
• 1533 – Challcuchima , inkaski dowódca wojskowy (ur. ?)
• 1619 – Lodovico Carracci , włoski malarz (ur. 1555 )
• 1726 – Zofia Dorota , królowa Wielkiej Brytanii , żona Jerzego I (ur. 1666 )
• 1770 – George Grenville , brytyjski polityk , premier Wielkiej Brytanii (ur. 1712 )
• 1771 – Konrad Ernst Ackermann , niemiecki aktor (ur. 1712 )
• 1862 – Ludwig Uhland , niemiecki pisarz , literaturoznawca , prawnik , polityk (ur. 1787 )
• 1868 – Gioacchino Rossini , włoski kompozytor (ur. 1792 )
• 1891 – Paweł Stalmach , polski dziennikarz , publicysta (ur. 1824 )
• 1903 – Camille Pissarro , francuski malarz (ur. 1830 )
• 1912 – William Ogilvie , kanadyjski geodeta , polityk , komisarz Yukonu (ur. 1846 )
• 1943 – Maurice Denis , francuski malarz , grafik (ur. 1870 )
• 1945 – Tadeusz Koniewicz, polski malarz (ur. 1891 )
• 1954 – Ewald von Kleist , niemiecki dowódca wojskowy , feldmarszałek III Rzeszy , dowódca 1 Armii Pancernej i Grupy Armii A (ur. 1881 )
• 1957 – Antonín Zápotocký , czeski polityk , premier i prezydent Czechosłowacji (ur. 1884 )
• 1961 – Anthony Joseph Drexel Biddle , ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce (ur. 1897 )
• 1964 – Franciszek Barda , polski duchowny katolicki , biskup przemyski (ur. 1880 )
• 1967 – Wojciech Kajder , polski pisarz (ur. 1930 )
• 1974 – Vittorio De Sica , włoski reżyser filmowy , aktor (ur. 1901 )
• 1976 – Konrad Eberhardt , polski pisarz , krytyk literacki , tłumacz (ur. 1931 )
• 1976 – Stanisław Malatyński, polski aktor , reżyser teatralny (ur. 1906 )
• 1977 – Shiro Toyota, japoński reżyser filmowy (ur. 1906 )
• 1979 – Jerzy Peters, polski aktor (ur. 1918 )
• 1982 – Marian Godlewski, polski aktor , reżyser teatralny (ur. 1895 )
• 1982 – Włodzimierz Trzebiatowski , polski chemik , profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Wrocławskiego (ur. 1906 )
• 1983 – Marian Rułka, polski aktor (ur. 1929 )
• 1984 – Teodor Goździkiewicz , polski pisarz (ur. 1903 )
• 1985 – Jan Orsza-Łukaszewicz, polski aktor (ur. 1907 )
• 1987 – Hanna Kula, polska aktorka (ur. 1954 )
• 1988 – Jaromír Vejvoda , czeski kompozytor , autor polki Škoda lásky (zm. 1902 )
• 1989 – Franciszek Józef II , książę Liechtensteinu (ur. 1906 )
• 1990 – Don Chaffey, brytyjski reżyser filmowy (ur. 1917 )
• 1991 – Henryk Borowski , polski aktor (ur. 1910 )
• 1992 – Karin Brandauer, austriacka reżyserka filmowa (ur. 1945 )
• 1992 – Waldemar Malak , polski sztangista , medalista olimpijski (ur. 1970 )
• 1994 – Władimir Iwaszko , rosyjski polityk, działacz komunistyczny , przewodniczący Rady Najwyższej Ukraińskiej SRR , sekretarz generalny KC KPZR (ur. 1932 )
• 1994 – Motoo Kimura , japoński genetyk , biolog (ur. 1924 )
• 1997 – Adil Çarçani , albański polityk , premier Albanii (ur. 1922 )
• 1997 – John Elwyn, brytyjski malarz (ur. 1916 )
• 1997 – Enrique Molina, argentyński poeta (ur. 1910 )
• 2002 – Juan Schiaffino , urugwajski piłkarz , reprezentant Urugwaju (ur. 1925 )
• 2003 – Stanisław Tkocz , polski duchowny katolicki , infułat , redaktor naczelny Gościa Niedzielnego (ur. 1931 )
• 2003 – Stanisław Wroński , polski polityk , minister kultury i sztuki , członek Rady Państwa , prezes ZBoWiD , prezes TPPR (ur. 1916 )
• 2004 – John Balance , brytyjski muzyk zespołu Coil (ur. 1962 )
• 2004 – Ol' Dirty Bastard , amerykański raper , członek zespołu Wu-Tang Clan (ur. 1968 )
• 2004 – Harry Lampert , amerykański rysownik , twórca komiksów (ur. 1916 )
• 2005 – Eddie Guerrero , amerykański wrestler (ur. 1967 )
• 2005 – Kazimierz Lipień , polski zapaśnik , mistrz olimpijski (ur. 1949 )
• 2005 – Stanisław Węglarz , polski polityk , działacz związkowy , poseł na Sejm RP (ur. 1948 )
• 2006 – Edward Zawada , polski chemik , polityk , minister przemysłu chemicznego (ur. 1922 )
• 2007 – John Doherty , angielski piłkarz (ur. 1935 )
• 2007 – Robert Taylor , amerykański lekkoatleta , sprinter , mistrz olimpijski (ur. 1948 )
• 2008 – Stanisława Grabska , polska teolog , publicystka , plastyk (ur. 1922 )
• 2008 – Ryszard Smożewski , polski dziennikarz , reżyser , scenarzysta , publicysta (ur. 1930 )
• 2009 – Michał Gajownik , polski kajakarz , dwukrotny mistrz świata (ur. 1981 )
• 2009 – Mieczysław Wałęga , polski dowódca wojskowy , oficer , generał brygady , żołnierz AK , działacz emigracyjny (ur. 1914 )

Przypisy