Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Bazylika

Bazylika

Plan bazyliki

Bazylika – w architekturze typ kościoła wielonawowego (niezależnie od pełnionych funkcji kanonicznych), z nawą główną wyższą od naw bocznych, posiadającą okna ponad dachami naw bocznych (w odróżnieniu od kościoła halowego ). Kościół z nawą główną bez okien, to pseudobazylika .

Nazwa wywodzi się od greckiego słowa βασιλικός oznaczającego królewski lub stoa basilike - hala królewska.

Pierwotnie bazylika pełniła funkcję sali posiedzeń sądu i zebrań na rynku w starożytnych Atenach . Urzędowali w niej archontowie . W Rzymie bazylika stała na rynku głównym ( forum ) i pełniła rolę hali targowo-sądowej. Drogą naśladownictwa bazyliki rozpowszechniły się na całym terytorium starożytnego Rzymu . Z czasem bazyliką zaczęto też nazywać największą, reprezentacyjną salę w willach rzymskiej arystokracji.

Starożytne świeckie bazyliki budowano jako budynki jedno lub wielonawowe na planie prostokąta , odkryte lub kryte, parterowe lub piętrowe, często z apsydą . Ze względu na położenie wejścia dzieli się je na bazyliki:

  • orientalne z wejściem (lub wejściami) na dłuższych bokach i wnętrzem z nawą środkową i nawami bocznymi
  • greckie z wejściem na jednym z krótszych boków oraz z apsydą położoną naprzeciwko wejścia.

Chrześcijanie, nie chcąc korzystać ze świątyń pogańskich, ani budować budynków podobnych do nich, przyjęli za wzór swoich kościołów bazylikę grecką. System bazylikowy obowiązywał w całej architekturze chrześcijańskiej . Już w IV wieku wprowadzono drewnianą pochyłą więźbę dachową otwartą lub oddzieloną drewnianym stropem Innymi charakterystycznymi cechami chrześcijańskiego systemu bazylikowego są:

  • zasadniczo budynek ma układ podłużny, podzielony jest na część centralną ( nawa główna ), oraz nawy boczne, po jednej, dwie lub nawet trzy z każdej strony
  • nawy posiadają oddzielne dachy do przykrycia części centralnej oraz naw bocznych.
  • część centralna jest wyższa od naw bocznych, co umożliwia doświetlenie wnętrza przez pas górnych okien
  • wszystkie nawy są oddzielone od siebie ścianami, filarami lub słupami stanowiącymi elementy nośne .

Poprzez stulecia pierwotną bazylikę modyfikowano dodając krypty , nawę poprzeczną ( transept ), chór , sklepienia , wieże , przemienność podpór, empory , tryforium , westwerk , kaplice i inne elementy.

W średniowieczu, mimo że wszystkie świątynie budowano w układzie bazylikowym, bazylikami zaczęto nazywać tylko niektóre kościoły, przede wszystkim będące siedzibami dostojników kościelnych wysokiej rangi np. biskupa albo legata papieskiego. Pośród nich w szczególności można wyróżnić bazyliki większe (basilica maior) oraz bazyliki mniejsze (basilica minor).

Słynne bazyliki

Źródła

  • Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 22. . 

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Bazylika":

Brescia plac, który skupia wiele cennych zabytków między innymi pałac "la Loggia" (obecnie ratusz).Bazylika San Salvatore (VIII w.)Stara katedra (XI w.)Nowa katedra (XVIII w.), której ...

Brno náměstí Svobody, poza tym też budynki zajmowane obecnie przez administrację miejską i uniwersytet.Bazylika pw. Wniebowzięcia NMP i klasztor augustianów (do 1783 roku cysterek ) - ...

Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kownie Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w KownieBazylika archikatedralna Świętych Apostołów ...

Stanisław Hozjusz chełmiński Sakra biskupia 16 marca 1550 Kreacja kardynalska 26 lutego 1561 S. Lorenzo in Panispernaprzez Piusa IV Kościół tytularny Bazylika Najświętszej Maryi Panny na Zatybrzu Medal Hozjusza, z ok. 1561Stanisław Hozjusz herbu ...

1986 Glemp udał się z wizytą do Polonii Kanadyjskiej. 22 października – Gdańsk – Bazylika Mariacka została podniesiona do rangi konkatedry diecezji gdańskiej . 30 października – wizyta ...

Michał Rożek Albert ( 2005 )Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa ( 2006 )Alter Roma. Święte miejsca Krakowa ( 2007 )Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie. (wraz z Edwardem Stochem SJ, ...

Małopolska Droga św. Jakuba Jakuba Długość trasy: 31 km. Etap IVChotel Czerwony – kościół św. BartłomiejaWiślica – Bazylika kolegiacka Skotniki Duże Baranów Dobrowoda – nocleg kościół św. Marii Magdaleny Budzyń alternatywnie Wyspa, gdzie pielgrzymi mogą ...

Józef Kowalczyk Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia) Strona internetowa duchownego Sukcesja apostolskaData konsekracji 20 października 1989 Miejscowość Watykan Miejsce Bazylika watykańska Konsekrator Jan Paweł II Współkonsekratorzy Edward Idris Cassidy Francesco Colasuonno Konsekrowani biskupi Wacław Świerzawski 28 kwietnia 1992 Jan Chrapek 6 ...

Jacek Odrowąż lub puszka i figura Matki BoskiejPatron Litwy , archidiecezji katowickiej i opolskiej Szczególne miejsca kultuKraków, Bazylika Trójcy Świętej (grób Świętego) Jacek (Hiacynt) Odrowąż-Wojtkowicz herbu Odrowąż (ur. 1183 ...

Maria Kazimiera d'Arquien 1676 do 1696 Żonakróla Jana III Sobieskiego Poprzedniczka Eleonora Habsburżanka Następczyni Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna Dane biograficzneUrodzona 28 czerwca 1641 Koronowana 2 lutego 1676 Zmarła 1716 Pochowana Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie Ojciec Henryk Albert de la ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Bazylika":

011. Cesarstwo Bizantyjskie (plansza 12) wizerunkami świętych oraz scenami biblijnymi. Jedną z takich budowli była Hagia Sophia (Bazylika Mądrości Bożej zbudowana w VI w.), która przez kilka wieków stanowiła ...

017. Dorobek kultury Rzymu (plansza 4) ...

033b. Kultura wczesnego i pełnego średniowiecza. Czas kościołów i wielkich katedr (plansza 15) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie