Bolesław II Pobożny
Bolesław II Pobożny
Książę Czech
Okres panowania	od 15 czerwca 972 (ewentualnie 967 ) do 7 lutego 999
Poprzednik	Bolesław I Okrutny
Następca	Bolesław III Rudy
Dane biograficzne
Dynastia	Przemyślidzi
Zmarł	7 lutego 999
Ojciec	Bolesław I Okrutny
Matka	nieznana
Żona	Emma
Dzieci	Wacław Bolesław III Rudy Jaromir Oldrzych

Bolesław II Pobożny (ur. przed 935 , zm. 7 lutego 999 ) – książę czeski od 972 (ewentualnie od 967 ) z dynastii Przemyślidów .

Syn i następca Bolesława I Okrutnego . W 973 doprowadził do utworzenia biskupstwa w Pradze . Zakończył proces jednoczenia Czech, niszcząc w 995 libickie państwo Sławnikowiców . Dwukrotnie brał udział w walkach o tron niemiecki po śmierci cesarzy Ottona I Wielkiego ( 973 ) i Ottona II ( 983 ), stojąc po stronie Henryka II Kłótnika , księcia bawarskiego. Przejściowo władał Miśnią . W 990 roku utracił Śląsk na rzecz polskiego księcia Mieszka I .

Pochodzenie i data urodzenia

Bolesław II był synem Bolesława I , księcia Czech; bratem Strachkwasa Chrystiana , Dobrawy i Mlady Marii .

Nie jest znana data jego narodzin. Wiadomo jedynie, że był starszy od Strachkwasa Chrystiana, który przyszedł na świat w dniu śmierci Wacława I Świętego . Ten ostatni zginął 28 września 935 roku (ewentualnie 28 września 929 ). Z tego powodu podaje się, że Bolesław II urodził się przed 935 rokiem.

Jak podaje kronikarz Widukind , w 950 roku w czasie wyprawy Ottona I Wielkiego na Czechy, przeciwko niemieckiemu królowi wystąpił Bolesław I Srogi z synem. Nie wiadomo, czy ów syn był identyczny z Bolesławem II. Zdaniem większości czeskich badaczy wymieniony pod rokiem 950 syn Bolesława I to nieznany z imienia starszy brat Bolesława II, zmarły jeszcze za życia ojca^[1].

Objęcie rządów

Bolesław II objął rządy po śmierci swojego ojca Bolesława I Okrutnego , jednak w źródłach panują rozbieżności co do daty śmierci tego ostatniego. Kronikarz Kosmas z Pragi podał, że zmarł 15 lipca 967 roku^[2]. Datę roczną kwestionuje się z następujących powodów:

• współczesny Bolesławowi I kronikarz Widukind podaje, że ten we wrześniu 967 roku wspomagał swojego szwagra Mieszka I w bitwie z Wolinianami i Wichmanem ,
• Kosmas mógł chcieć "uśmiercić" wcześniej Bolesława I, aby przypisać założenie biskupstwa praskiego wyłącznie jego synowi Bolesławowi II,
• w sazawskiej redakcji rękopisu Kosmasa (rękopis drezdeński) z przełomu XII i XIII wieku jako rok śmierci Bolesława I podany jest 972,
• Rocznik czeski z drugiej połowy XIII wieku, zdaniem badaczy czerpiący informację pośrednio z zaginionego najstarszego rocznika praskiego z końca X wieku, podaje, że Bolesław I zmarł w 972 roku.

Z tego powodu badacze uznają zasadniczo, że datą śmierci Bolesława I i początkiem panowania Bolesława II jego 972 rok^[3].

Stosunki z Rzeszą

W marcu 973 Bolesław II wziął udział w zjeździe dworskim (hoftag) w Kwedlinburgu zorganizowanym przez cesarza Ottona I Wielkiego . Źródła nie podają dokładnej przyczyny przybycia czeskiego księcia. Pojawiają się przypuszczenia, że miał złożyć hołd (Ottona I miały zaniepokoić związki czesko-bawarskie), odnowić układy Czech z Cesarstwem (było to zapewne pierwsze spotkanie cesarza z nowym czeskim władcą), według innych na wspomnianym zjeździe zapadła ostateczna decyzja o utworzeniu diecezji praskiej, podporządkowanej metropolicie Moguncji .

W 974 roku Bolesław II wraz ze swoim szwagrem Mieszkiem I spotkał się z bawarskim księciem Henrykiem II Kłótnikiem , celem stworzenia wspólnego frontu przeciwko cesarzowi Ottonowi II . Cesarz, dzięki Bertoldowi ze Schweinfurtu , dowiedział się o planowanym spisku; Henryk II Kłótnik został zmuszony do proszenia o łaskę, a i tak został uwięziony w Ingelheim . Współpracujący z nim Abraham , biskup Fryzyngi, został zesłany do klasztoru w Korbei.

W 975 - po uspokojeniu sytuacji na zachodzie i północy - Otto II najechał Czechy, nie odnosząc sukcesów. W odpowiedzi Bolesław II spustoszył tereny biskupstwa passawskiego.

W styczniu 976 roku Henryk II Kłótnik wyszedł z więzienia i wzniecił bunt przeciwko Ottonowi II. Bawarski został pokonany i zmuszony do ucieczki; schronił się w Czechach. Na przełomie lipca i sierpnia Otto II najechał Czechy; poniósł jednak klęskę pod Pilznem, grodem leżącym na szlaku łączącym Ratyzbonę z Pragą . W efekcie cesarz wycofał się do grodu Camma.

W październiku 977 Henryk Kłótnik został ostatecznie pokonany i cesarz mógł spokojnie zaatakować Bolesława II. Ten ostatni, nie chcąc ryzykować dalszego konfliktu z cesarzem, w towarzystwie niewielkiego orszaku udał się do Ottona II i ukorzył się przed nim.

Sąd nad Henrykiem Kłótnikiem i jego stronnikami odbył się Wielkanocą 978 roku; właśnie wtedy Bolesław II przybył do Kwedlinburga, gdzie został przyjęty z honorami przez zebranych tam dostojników, złożył Ottonowi II przysięgę wierności, a następnie bogato obdarowany powrócił do domu.

Po śmierci Ottona II w Niemczech doszło do ostrej rywalizacji między stronnikami małoletniego syna zmarłego, Ottona III, a wypuszczonym z więzienia Henrykiem Kłótnika. 24 marca 984 Henryk Kłótnik obchodził uroczyście Wielkanoc w Kwedlinburgu; został tam obwołany królem. Wśród uczestników zjazdu znajdował się m.in. Bolesław II.

Jednak potem znowu występując po stronie Henryka do 987 zajmował Miśnię . Wkrótce jednak utracił Śląsk na rzecz swego szwagra Mieszka ( 990 ). W miejsce dotychczasowego sojuszu z Piastami, który zapoczątkowało małżeństwo siostry Bolesława, Dobrawy z Mieszkiem - zawarł krótkotrwały układ z najeżdżającymi na ziemię lubuską od zachodu Wieletami . Wobec przegranej porzucił sojusz z pogańskimi Wieletami, którzy wkrótce stali się jego wrogami - gdy wraz z Mieszkiem stanął po stronie cesarstwa.

Likwidacja państwa Sławnikowiców

W 995 doprowadził do upadku konkurujący z Przemyślidami ród Sławnikowiców na Libicach . Z jego inicjatywy lub za przyzwoleniem ród Wrszowców najechał i zdobył gród, wymordowując wraz z rodzinami 4 z 7 braci. Ocaleli jedynie nieobecni: najstarszy Sobiesław , biskup praski Wojciech oraz najmłodszy Radzim .

Małżeństwo i potomstwo

Żoną Bolesława II miała na imię Emma . Jej pochodzenie nie jest znane; najbardziej popularne hipotezy mówią o jej burgundzkim, bawarskim lub anglosaskim pochodzeniu.

Znane są następujące dzieci Bolesława II:

• Wacław, zm. młodo,
• Bolesław III Rudy , książę Czech,
• Jaromir , zm. 4 listopada 1035 , książę Czech,
• Oldrzych , zm. 9 listopada 1034 , książę Czech.

Przypisy

Bibliografia

• Sobiesiak J. A., Bolesław II Przemyślida (+999). Dynasta i jego państwo, Kraków 2006.

Poprzednik Bolesław I Okrutny

Książę Czech 972 – 999

Następca Bolesław III Rudy