Jezioro Nezyderskie (
niem.
Neusiedler See,
węg.
Fertő-tó) - jezioro na granicy
Austrii
(kraju związkowego
Burgenland
) i
Węgier
(
komitat
Győr-Moson-Sopron
).
Geografia
Jezioro Nezyderskie leży na Nizinie Nezyderskiej, w północno-zachodniej części
Małej Niziny Węgierskiej
, na południe od
Gór Litawskich
. Jego maksymalna zanotowana powierzchnia wynosi 315 km2, długość - 36 km, szerokość od 6 do 12 km, przeciętna głębokość - 0,7 m, maksymalna głębokość - 2 m. Lustro wody leży na wysokości 116 m n.p.m. Powierzchnia jeziora i jego głębokość ulegają ciągłym zmianom w zależności od poziomu wody. Okresowo jezioro wysycha całkowicie (ostatnio zimą z
1867
na
1868
). Ze względu na małą głębokość zimą jezioro zamarza po samo dno. Wody jeziora zawierają sól i muł pochodzące z osadów na jego dnie.
Jezioro Nezyderskie jest pochodzenia polodowcowego - stanowi pozostałość lodowca dunajskiego. Zasilają je wody opadowe, podpowierzchniowe źródła i niewielka rzeczka Wulka. Jest bezodpływowe.
Zlewnia
Jeziora Nezyderskiego, licząca 1.120 km2 powierzchni, jest największym w Europie środkowej obszarem bezodpływowym.
Jezioro dzieli się na trzy części: północną zwaną Zatoką Nezyderską (Neusiedler Bucht), węższą środkową Illmitzer Seeenge i południową Silbersee, najbardziej porośniętą trzciną.
Brzegi Jeziora Nezyderskiego są porośnięte trzciną, której pas koło wsi Donnerskirchen osiąga 8 km szerokości. Jedyny pas wybrzeża nie porośnięty trzciną, długości 2 km, znajduje się w Podersdorf. Trzcina jest eksploatowana przemysłowo. Latem zdarzają się gwałtowne, rozległe pożary trzciny.
Dzisiejszy układ stosunków wodnych Jeziora Nezyderskiego jest efektem melioracji, przeprowadzonej pod koniec XIX wieku. Do czasu tej melioracji jezioro na południowym wschodzie przechodziło w rozległy obszar bagien zwany Hanság. W latach
1895
-
1909
połączono je
Kanałem Einser
(niem. Einserkanal, węg. Hansági-főcsatorna) z rzeką Rábca - dopływem
Dunaju Moszońskiego
. Od tego czasu poziom wody w jeziorze jest regulowany za pomocą śluzy na kanale koło wsi Mekszikópuszta.
Od
1920
Jezioro Nezyderskie jest podzielone granicą państwową. Około trzech czwartych powierzchni Jeziora Nezyderskiego należy do Austrii, tworząc jej największy zbiornik wodny. Około jednej czwartej jeziora należy do Węgier. Oba państwa utworzyły wspólną komisję do wspólnej gospodarki na jeziorze.
Jezioro Nezyderskie - okresowo wysychające, płytkie, bezodpływowe, zasolone i zarastające roślinnością - jest typowym jeziorem stepowym, unikalnym dla tej części Europy. Podobny charakter mają liczne (około 80) małe jeziorka krainy Seewinkel na wschód od Jeziora Nezyderskiego.
Południowa część jeziora oraz przyległe obszary Seewinkel i Hanság są chronione przez parki narodowe: austriacki Nationalpark Neusiedler See - Seewinkel i węgierski Fertő-Hanság Nemzeti Park. Jezioro stanowi atrakcję turystyczną, uprawia się tu żeglarstwo i windsurfing. Bywa czasem zwane "Wiedeńskim Morzem".
Największym miastem w okolicy Jeziora Nezyderskiego jest węgierski
Sopron
. Nad jeziorem lub w jego bezpośredniej bliskości leżą
Fertőrákos
,
Fertőboz
,
Fertőd
,
Balf
i Mekszikópuszta po stronie węgierskiej oraz Illmitz, Podersdorf, Weiden am See,
Neusiedl am See
, Jois, Winden, Breitenbrunn, Purbach am Neusiedlersee, Donnerskirchen, Oggau am Neusiedler See,
Rust
i Mörbisch am See po stronie austriackiej.
W
2001
r. krajobraz kulturowy jeziora Fertő/Neusiedler został zapisany na
liście światowego dziedzictwa UNESCO
(wcześniej, w 1977 roku, został wpisany na listę
rezerwatów biosfery
).
Linki zewnętrzne
Pogoda:
