Międzylesie
Herb Herb Międzylesia
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kłodzki
Gmina • rodzaj	Międzylesie miejsko-wiejska
Burmistrz	Tomasz Korczak
Powierzchnia	14,37 km²
Ludność (2007) •  liczba •  gęstość	2766 192 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 74
Kod pocztowy	57-530
Położenie na mapie Polski Międzylesie
50°08'58″N 16°39'59″E / 50.14944, 16.66639 Na mapach: 50°08'58″N 16°39'59″E / 50.14944, 16.66639
TERC ( TERYT )	5020108104
Urząd miejski pl. Wolności 1 57-530 Międzylesie
Strona internetowa miasta

Międzylesie ( niem. Mittelwalde, czes. Mezilesí, dawniej Středolesí) – miasto w woj. dolnośląskim , w powiecie kłodzkim , siedziba gminy miejsko-wiejskiej Międzylesie nad Nysą Kłodzką . W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. wałbrzyskiego .

Według danych z 31 grudnia 2004 miasto miało 2776 mieszkańców.

Ośrodek obsługujący ruch tranzytowy między Polską , a Czechami , przy międzynarodowej linii kolejowej Wrocław – Praga . Miasto jest ośrodkiem turystyczno-krajoznawczym. Zlokalizowany tu jest drobny przemysł.

Położenie

Międzylesie leży w południowej części krainy geograficznej o nazwie Rów Górnej Nysy , a dokładniej w centrum Wysoczyzny Międzylesia . Od zachodu wznoszą się Góry Bystrzyckie a od wschodu Masyw Śnieżnika . Historycznie jest to część ziemi kłodzkiej .

Historia

Prawa miejskie przed 1249 r. W 1428 r. miasto zostało prawie całkowicie zniszczone przez husytów . W 1643 r. miasto spalone, ocalało jedynie dziesięć domów. Po wojnie trzydziestoletniej dzięki położeniu przy trakcie morawskim nastąpił wzrost zamożności i rozwój miasta. Do pomyślnego rozwoju Międzylesia przyczynił się również rozwój tkactwa lnianego. W okresie wojen śląskich Międzylesie przechodziło z rąk do rąk, co przyniosło miastu duże straty. Po 1807 r. miasto przeżywało złoty okres rozwoju, nabierała znaczenia firma handlowo-tkacka. W 1827 r. wielka powódź zniszczyła 100 domów, zginęło 61 osób. W 1846 r. powstała szkoła, w 1889 r. drugi szpital {pierwszy w XV w.). W 1877 r. została doprowadzona linia kolejowa z Bystrzycy . Pod koniec XIX w. powstała główna siedziba komory celnej w hrabstwie kłodzkim . W 1890 r. powstał urząd pocztowy, miasto posiadało też tartak, siedem wytwórni tabaki, fabrykę betonów, dachówek i firanek – obiekty te zostały zniszczone w czasie II wojny światowej .

W 1945 r. miasto zostało włączone do Polski. Dotychczasową ludność Międzylesia wysiedlono do Niemiec.

Zabytki

Zamek w Międzylesiu

Kościół cmentarny św. Barbary w Międzylesiu

• Barokowy zamek z XVII wieku
• Kościół barokowy pw. Bożego Ciała z XVII w.
• Kolumna Maryjna z 1698 r.
• Kościół cmentarny św. Barbary
• Sukiennice z XVIII w.
• Kościół neogotycki z 1900 r.
• Domy tkaczy z końca XIII wieku
• Dawna szkoła ewangelicka

Transport

Przez miasto przebiega droga krajowa 33 i linia kolejowa Kłodzko – Boboszów . Komunikację autobusową zapewnia lokalny oddział PKS Kłodzko. Możliwy dojazd autobusem do Bystrzycy Kłodzkiej , Jodłowa , Boboszowa i Kłodzka.

Komunikacja kolejowa zapewnia dojazd m.in. do Wrocławia i miejscowości położonych po drodze, a więc m.in. do Bystrzycy Kłodzkiej , Kłodzka , Barda , Kamieńca Ząbkowickiego , Ziębic i Strzelina .

Ludzie urodzeni i zmarli w Międzylesiu

Ratusz w Międzylesiu

Lista osób urodzonych w Międzylesiu, które mają biogram na stronach Wikipedii

• Edwin Dutton (1890-1970) – piłkarz niemiecko-brytyjski, trener i działacz piłkarski
• Paul Elsner (1865-1933) – nauczyciel, muzyk i kompozytor
• Małgorzata Filipek – slawistka, nauczyciel akademicki, specjalistka od literatury serbskiej, autorka licznych prac naukowych
• Krystyna Gabryjelska (ur. 1941) – filolog romański, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego
• Paul Heimann (1901-1967) – nauczyciel szkół średnich i wyższych, slawista, wybitny pedagog, redaktor czasopisma „Pädagogik”, twórca berlińskiego modelu nauczania teoretycznego zwanego popularnie „Berliner Schule der Didaktik” lub „Lehrtheoretische Didaktik”
• Otto Kalina (1893-1982) – niemiecki malarz i grafik
• Krzysztof Kralka (ur. 1960) – muzyk saksofonista, kompozytor, aranżer
• Jerzy Klempel (1953-2004) – polski piłkarz ręczny, dwukrotny olimpijczyk, trener i działacz sportowy
• Maria Maj (ur. 1948) – polska aktorka teatralna, filmowa
• Franz Monse (1882-1962) – duchowny rzymskokatolicki, wielki dziekan kłodzki, wikariusz generalny archidiecezji praskiej
• Bruno Plaschke (ur. 1929), autor wspomnień z dziewięcioletniego pobytu w gułagu na Syberii
• August Walzel – wydawca kalendarzy, książek regionalnych i pocztówek, właściciel drukarni w Międzylesiu

Lista osób zmarłych i pochowanych w Międzylesiu, które mają biogram na stronach Wikipedii

• Franz Dittert (1857-1937) – duchowny rzymskokatolicki, wielki dziekan kłodzki, wikariusz generalny archidiecezji praskiej, antynazista
• Christoph Joseph Exner (1703-1763) – niemiecki duchowny katolicki, dziekan kłodzki, wikariusz arcybiskupi
• Anton Rathsmann (1717-1767) – duchowny rzymskokatolicki, dziekan kłodzki, wikariusz arcybiskupi
• Franz Schönig (1760–1828) – poeta ludowy piszący w dialekcie kłodzkim języka niemieckiego

Lista osób związanych z Międzylesiem

• Michał Wenzel von Althann (1630-1686) – ambasador Austrii, tajny radca dworu, właściciel majoratu Międzylesie, komendant twierdzy kłodzkiej, starosta Hrabstwa Kłodzkiego, założyciel śląskiej linii Althannów.
• Antoni Kij (1916-1984) – ksiądz katolicki, nauczyciel, kapelan i oficer Wojska Polskiego, długoletni proboszcz w Międzylesiu, aktywista opozycji antykomunistycznej, męczennik, prawdopodobna ofiara służb specjalnych PRL
• Tomasz Korczak (ur. 1962) – prawnik, nauczyciel, samorządowiec, burmistrz miasta i gminy Międzylesie
• Max Tschitschke – ksiądz, historyk regionalista
• Clara Viebig (1860-1952) – znana powieściopisarka niemiecka, dziennikarka
• Krzysztof Tomasz Witczak (ur. 1960) – filolog klasyczny, językoznawca, profesor Uniwersytetu Łódzkiego

Bibliografia

• Max Tschitschke,Geschichte der Stadt und Pfarrei Mitellwalde, Mittelwalde 1921.
• Władysława Dziewulska, Międzylesie, jego przeszłość i przyszłość, "Rocznik Kłodzki" 1949, Rok 2, Tom 2, s. 98-122.
• Monika Kulbaka, Z przeszłości Międzylesia, w: Dzieje Samorządowej Szkoły Podstawowej w Międzylesiu 1945-2005, red. Antonina Leśniak-Osadkowska, Krystyna Korczak i inni, Międzylesie 2005, , s. 5-10.
• Bogusław Stecki, Międzylesie i okolice, wyd. 4, Wrocław 2006, Wyd. I-Bis, .
• Arno Herzig , Małgorzata Ruchniewicz , Dzieje Ziemi Kłodzkiej, wyd. 2, Hamburg – Wrocław 2008, Oficyna Wydawnicza ATUT, , wg indeksu.
• Beata Burtowska-Procak, Międzylesie, w: Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, tom 2 (K-M), red. Janusz Laska, Mieczysław Kowalcze, Kłodzko 2009, Wydawnictwo "Maria", , s. 249-251.

Linki zewnętrzne

• Miasto i Gmina Międzylesie
• Międzylesie opis miejscowości