Kadencja (z wł. cadenza co w dosłownym tłumaczeniu znaczy upadek) to pochód akordów mający charakter zakończenia, a w harmonii klasycznej połączenie trójdźwięków : Toniki , Subdominanty i Dominanty (T, S i D). Kończą one utwór muzyczny lub jego część.

Kadencje są nieraz bardzo rozbudowane, zwłaszcza w większych formach, jak symfonia , koncert .

Rodzaje prostych kadencji:

• kadencja wielka doskonała: S - D - T. Daje zakończenie definitywne, uroczyste.
• kadencja mocna (inaczej nazywana małą kadencją doskonałą): D - T. Daje zakończenie w sposób mocny i zdecydowany.

• kadencja plagalna (zwana też kadencją kościelną: S - T lub °D - T. Daje zakończenie słabe.

• kadencja niepełna (nazywana kadencją zawieszoną lub półkadencją): S - D lub T - D. Daje efekt zawieszenia, oddziela dwa zdania muzyczne.

• kadencja zwodnicza: D - T_VI, w której dominanta rozwiązuje się na tonikę szóstego stopnia. Jak na to wskazuje nazwa, po dominancie naturalnie oczekiwana jest tonika, natomiast następstwo toniki szóstego stopnia daje efekt zaskoczenia.

Kadencją nazywany jest też fragment koncertu na instrument solowy z orkiestrą stanowiący popis solisty-wirtuoza, dawniej improwizowany, później najczęściej stanowiący integralną część kompozycji.

Zobacz też:

• forma sonatowa
• harmonika (muzyka)