Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Anioł

Anioł

Gustave Doré Walka Jakuba z Aniołem

Anioł – według większości religii , w których to pojęcie występuje, byt duchowy , który służy i na różne sposoby wspiera działania Boga .

Spis treści

Powstanie nazwy

Anioł, Fra Angelico

Wyraz anioł przeniknął do polszczyzny z języka czeskiego , który zawdzięcza go misji Cyryla i Metodego . Pierwotnie pochodzi on od greckiego słowa ἄγγελος (ángelos, według wymowy bizantyjskiej ánhielos), oznaczającego oryginalnie "posłaniec". W biblijnym Starym Testamencie analogiczne byty duchowe są nazywane w języku hebrajskim מלאך, mal'ach – co również znaczy "posłaniec".

Historia Aniołów

Starożytność

Pierwsze wyobrażenia aniołów istniały w starożytnym Egipcie i Babilonii . W religiach tych cywilizacji były całe zastępy duchów i istot, będących pośrednikami między bogami a człowiekiem. Często przedstawiano je jako uskrzydlone zwierzęta z ludzkimi twarzami. Starożytnym aniołom przypisywano pewien rodzaj cielesności, co znajduje potwierdzenie w apokryficznej Księdze Henocha . Anioły tam występujące płodziły dzieci, odczuwały głód i pragnienie. W czasach nowożytnych do tej koncepcji aniołów powrócił Emanuel Swedenborg .

Chrześcijaństwo i Judaizm

Aniołowie często występują w Starym Testamencie (np. Rdz 3, 24; księgi prorockie). Biblia nie mówi jednak wiele o naturze i rodzajach tych bytów. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w pismach kabalistycznych oraz w apokryfach . Chrześcijaństwo przejęło wiarę w anioły z judaizmu . W pierwszych wiekach wśród Ojców Kościoła istniały pewne spory co do natury tych bytów. Np. Grzegorz z Nazjanzu , Jan z Damaszku czy Bazyli Wielki wyobrażali anioły jako istoty eteryczno-ogniste. Jeszcze na Soborze Nicejskim II w 787 przypisywano im subtelne ciała. Ostatecznie kwestię tę rozstrzygnął św. Augustyn:

Anioł oznacza funkcję, nie naturę. Pytasz jak się nazywa ta natura? – Duch. Pytasz o funkcję? – Anioł. Przez to czym jest, jest duchem, a przez to co wypełnia, jest aniołem.
— św. Augustyn, Enarratio in Psalmos

Anioły w Biblii

  • Są istotami duchowymi nadrzędnymi względem ludzi – Ps 8, 6; Hbr 2, 7,
  • Stworzeni przed człowiekiem – Hi 38, 4-7,
  • Nie żenią się, ani za mąż nie wychodzą – Mk 12, 25,
  • Jest ich ogromna liczba – Ps 68, 18; Mt 24, 31; Hbr 12, 22; Ap 5, 11,
  • Nie należy ich wielbić – Kol 2, 18-19; Ap 19, 10; 22, 8-9; (zasada: co masz, czego nie otrzymałeś?),
  • Służą ludziom Hbr 1, 14; i ich ochraniają Ps 34, 8,
  • Służyli Jezusowi Mt 4, 11; Mk 1, 13; Łk 22, 43,
  • Część z nich upadła Jud 6; 2P 2, 4; i służy szatanowi Ap 12, 9; Mt 25, 41.

Islam

Anioły pełnią również ważną rolę w islamie . Wiara w nie stanowi element dogmatyki tej religii. W islamie twierdzi się, że anioły zostały stworzone przez Boga z ognia, przebywają w niebie i głównym ich zadaniem jest służba dla swego stwórcy. Pełnią także funkcję posłańców, chronią ludzi oraz spisują wszystkie ich uczynki. Koran został podyktowany Mahometowi przez anioła Dżibrila . W teologii islamu wymienia się przede wszystkim Dżibrila, Malika (strażnika ogni piekielnych), Izra'ila (anioła śmierci), Nakira i Munkara, Haruta i Maruta, Mika'ila i Azrafaela. Jedyny anioł, który odmówił Bogu posłuszeństwa to Iblis , zwany też szatanem .

Chóry anielskie

Według biblii liczba chórów anielskich (porządków niebiańskich) waha się od 7 do 11. Zostały one uporządkowane w trzech triadach (podział św. Ambrożego).

SurowośćRównowagaTolerancja
Kontemplacji
najbliżej Boga.
Chór I
Serafiny
Górują miłością nad innymi chórami
Chór III
Trony
Wyróżniają się posłuszeństwem
Chór II
Cherubiny
Pełne wiedzy bożej
Kosmosu
posiadające władze
nad ciałami niebieskimi.
Chór V
Moce (Władze)
Powstrzymujące wysiłki demonów
Chór IV
Dominacje
Regulujące anielskie obowiązki
Chór VI
Cnoty
Przypisuje się im moc czynienia cudów
Świata
opiekujące się
światem oraz ludzmi.
Chór VIII
Archaniołowie
Spełniają najważniejsze zadania
Chór VII
Zwierzchność (Księstwa)
Kierujące państwami i narodami
Chór IX
Aniołowie
Opiekunowie
Ludzie

Upadłe Anioły

Tradycja chrześcijańska głosi iż boski nakaz wywołał sprzeciw u jednego z Aniołów - Satanaela który popadł w pychę twierdząc, że nie będzie służył ludziom, gdyż są istotami niższymi od aniołów - doprowadził do buntu 1/3 aniołów.

Funkcje aniołów

W chrześcijaństwie aniołowie pełnią dwie główne funkcje:

  • gloryfikującą – wysławiają chwałę i wspaniałość Boga
  • pośredniczącą – są posłańcami Boga, opiekunami powierzonych im osób, zanoszą ludzkie modlitwy przed oblicze Boga, oznajmiają ludziom Jego wolę, pomagają podjąć właściwą decyzję.

W Księdze Rodzaju cheruby strzegą wejścia do ogrodu Eden a w Apokalipsie św. Jana anioły wymierzają kary spadające na ludzkość.

Miłość anielska w angelologii chrześcijańskiej

Zdaniem Sergiusza Bułgakowa jednym z najoczywistszych wniosków angelologii chrześcijańskiej na temat natury i życia aniołów jest wskazanie na wzajemną jedność i miłość łączącą anielski sobór[1].

Jezus Chrystus w rozmowie z saduceuszami stwierdził, iż "przy zmartwychwstaniu ani się żenić będą, ani za mąż wychodzić, ale będą jak aniołowie Boży w niebie" [Mt 22, 30], tym samym obiecując człowiekowi zmartwychwstałemu uczestnictwo w doskonałej miłości oczyszczonej z niewoli płciowości, która obca jest światowi anielskiemu[2]. Obiecane zostało również zjednoczenie wszystkich ludzi w Ciele Chrystusa, a więc doskonała jedność na wzór soboru anielskiego[3]. Anioły nie są istotami płciowymi; jako byty kompletne, wolne są od potrzeby dopełniania się poprzez "bycie jednym ciałem", dlatego ich wzajemna miłość jest w pełni wyzwolona, ofiarna, dobrowolna i bezinteresowna, zarówno osobowa i indywidualna dla każdego, jak i wszechogarniająca całą anielską wspólnotę[4].

Choć w świecie anielskim, a zatem i w życiu człowieka zmartwychwstałego, nie istnieją rodzinne więzi z racji pełnej jedności wszystkich, to "aniołowie powiązani są ze sobą więzami osobistej miłości", osadzonej w Miłości Bożej[4]. Na tę eschatologiczną prawdę człowieka w zmartwychwstaniu wskazywał Chrystus w słowach: "Kto jest matką moją i którzy są braćmi moimi? I wyciągnąwszy rękę ku uczniom swoim rzekł: Oto matka moja i bracia moi" [Mt 12, 48-49][3].

Anioły w sztuce

Anioł śmierci, detal z obrazu Śmierć i grabarz Carlosa Schwabego

Wizja anioła w Młodej Polsce : Aniele pójdę za Tobą – obraz Jacka Malczewskiego , olej na desce, z 1901 roku. Obraz ten nawiązuje bezpośrednio do fragmentu utworu Teofila Lenartowicza Za aniołem.

Wstąpienie do Raju H. Boscha – przedstawia wniebowzięcie zbawionych do raju. Światło na końcu tunelu to światło niebios, symbolizujące życie po śmierci, u ich progu wniebowzięci unoszą ramiona w podziwie nad pięknem nieba (gdzie jest on ukryty, co pozwala na poruszenie wyobraźni). W tunelu anioł popycha ocaloną duszę w stronę jasności.

Zwiastowanie Fra Angelico – na pierwszym planie występuje Gabriel zwiastujący dziewicy Maryi, że urodzi syna Bożego. A na drugim planie wygnanie Adama i Ewy z raju . Zostało to przedstawione tak, ponieważ Maria była znana też jako „druga Ewa ”, przez którą ludzkość będzie oczyszczona z „grzechu Ewy”.

Zwiastowanie, fresk Fra Angelico w dominikańskim klasztorze św. Marka we Florencji

Zwiastowanie to częsty motyw malarski w twórczości Fra Angelico. Anioł i Maria najczęściej ukazani są na krużganku, przywodzącym na myśl świątynię raczej niż dom, otoczonym arkadami o cechach renesansowych, wypełniającym niemal całą kompozycję. Po lewej stronie artysta zostawia sobie zazwyczaj miejsce na ukazanie w tle ogrodu, gdzie każdy kwiat i listek oddane są z dokładnością. Maria siedzi ze skromnie pochyloną głową, pobożnie krzyżując ręce na piersi. Anioł na jego obrazach wygląda, jakby dopiero co zstąpił z niebios i jeszcze nie zdążył złożyć barwnych skrzydeł. Pochyla się ku dziewicy jakby zamierzał przyklęknąć. Fra Angelico dzieli scenę na dwie części: rozdziela przestrzeń archanioła Gabriela od przestrzeni przeznaczonej dla Najświętszej Marii Panny za pomocą jednej z kolumn dziedzińca, znajdujących się na pierwszym planie. Pozostaje tu wierny tradycji, w której podobne rozdzielenie postaci Zwiastowania było powszechne. Kolorystyka jest dobrana z wyczuciem: delikatna, stonowana, pełna harmonii, oddająca nastrój wydarzenia. W tle, w rajskim ogrodzie ukazane jest wygnanie z Edenu pierwszych ludzi, np. w Zwiastowaniu znajdującym się w Muzeum Prado. Żywa soczysta zieleń roślinności kontrastuje ze sceną główną, utrzymaną w jasnych barwach różu, błękitu, złota i bieli. Sklepienie nad Marią i aniołem przypomina niebo usiane gwiazdami. Stroje postaci, aureole i złote skrzydła Gabriela są namalowane z ogromną precyzją i dbałością o szczegóły. Na różowej sukni anioła widać liczne plisy i złote hafty, a na jego skrzydłach można liczyć błyszczące piórka, zaś okrągłe aureole przypominają wytłoczone w bogate ornamenty złote tarcze. W obrazie tym obecność Boga została zaznaczona w sposób wyraźny i nie pozostawiający wątpliwości. Boska ręka z nieba kieruje między swego posłańca i Panienkę złocisty snop światła, a w nim maleńkiego gołębia – symbol Ducha Świętego . Oprócz tego, wizerunek Boga pojawia się jako płaskorzeźba na zewnętrznej ścianie dziedzińca, ponad sceną zwiastowania, tuż nad kolumną rozdzielającą postaci. Wygląda to tak, jakby przyglądał się objawieniu i sprawował nad nim pieczę. Cała scena tchnie ciszą, skupieniem, świętością. Twarze i dłonie archanioła i Marii wyrażają uroczyste natchnienie, mają w sobie coś nieziemskiego, a ich oczy spotykają się w milczącym porozumieniu.

Zobacz też

Bibliografia

  • Davidson G., ( 2003 ), SŁOWNIK ANIOŁÓW w tym aniołów upadłych. Wyd. Zysk i S-ka.

Przypisy

  1. Natura aniołów. W: Sergiej Bułgakow : Drabina Jakubowa. Warszawa: Fronda-Apostolicum, 2005, s. 196. . 
  2. Natura aniołów. W: Sergiej Bułgakow : Drabina Jakubowa. Warszawa: Fronda-Apostolicum, 2005, s. 155. . 
  3. 3,0 3,1 Natura aniołów. W: Sergiej Bułgakow : Drabina Jakubowa. Warszawa: Fronda-Apostolicum, 2005, s. 171. . 
  4. 4,0 4,1 Natura aniołów. W: Sergiej Bułgakow : Drabina Jakubowa. Warszawa: Fronda-Apostolicum, 2005, s. 189. . 

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Anioł":

Władysław Komar "Sabina" 1993 : Tajemnica trzynastego wagonu (The Secret of Coach 13) jako Aleksander Galinimow 1994 : Anioł śmierci (Beyond Forgiveness) 1997 : Kiler jako "Uszat", współwięzień Kilera 1997 : Prostytutki jako "Szogun", ...

XVI wiek Machiavelli włoski pisarz polityczny. Christopher Marlowe - dramaturg angielski. Filip Melanchton - reformator luterański. Michał Anioł Buonarotti - włoski rzeźbiarz i malarz. Andrzej Frycz Modrzewski - polski pisarz ...

Ewangeliści i piszących księgę oraz za pomocą symboli, które są ich atrybutami :Mateusz – Anioł,Marek – lew,Łukasz – wół,Jan – orzeł. CiekawostkiAutorzy ewangelii kanonicznych – ewangelista ...

Włosi Włosi Galileusz  • Michał Anioł  • Leonardo da Vinci  • Alessandro Volta  • Guglielmo Marconi  • Maria Gaetana Agnesi  • Maria ...

Neoplatonizm ...

Słonecznik (Karkonosze) w swych niecnych poczynaniach, iż przegapił wschód słońca i kiedy dzwoniono na Anioł Pański skamieniał. Nazywano go "Diabelskim Kamieniem". Dawniej w jednej z legend ...

Pokolenie "Współczesności" i inne opowiadania Jerzego Krzysztonia , Dobrej drogi Mario. Kretowisko Włodzimierza Odojewskiego , Pijany Anioł Eugeniusza Kabatca , Ogrodnicy Mieczysława Piotrowskiego oraz reportaże Kocie łby Władysława Terleckiego . Wydawnictwo ...

Ambona (architektura) górę, z której nauczał Chrystus (Kazanie na Górze), i kamień, z którego Anioł głosił myroforom (niewiastom niosącym wonności) zmartwychwstanie Chrystusa. Z rzadka spotyka się ...

Cenotaf niemożliwe (np. osoby zmarłe i zamordowane w obozach koncentracyjnych ).Swoje cenotafy mają: Michał Anioł Buonarroti w Rzymie (właściwy grobowiec we Florencji ) oraz Dante Alighieri we ...

Grzegorz I aklamację Santo subitoWspomnienie 12 marca i 3 września (kat.) 25 marca (praw. wg kal. greg. )AtrybutyAnioł, krzyż papieski, budynek kościoła, otwarta księga, parasol, zwój, gołębicaPatronAnglii, uczniów, studentów, ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Anioł":

104 Renesansowa Europa (plansza 5) „trzech tytanów”, czyli grona największych twórców ówczesnej epoki. Dwaj pozostali to Michał Anioł- twórca kopuły Bazyliki św. Piotra, fresków w Kaplicy Sykstyńskiej i znanych ...

Sekretny obrzęd, ludowa moralność i przestrogi gości z zaświatów - czyli tematyka ˝Dziadów cz. II˝ A. Mickiewicza (plansza 7) włókien lnianych lub konopnych). Spod sklepienia kaplicy spływają dwie uskrzydlone zjawy, przypominające Aniołków – Józio i Rózia. Duchy były kiedyś dziećmi jednej z wieśniaczek. ...

024 Arabowie w czasach wczesnego średniowiecza (plansza 6) nazywamy muzułmanami. Podstawą religii islamskiej jest wiara w Boga Allacha i jego Aniołów. Wyznawcy islamu wierzą, że człowiek ma nieśmiertelną duszę i wolna wolę, ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie