Karabin Springfield M1903 (
ang.
United States Rifle, Caliber .30, Model 1903) –
amerykański
karabin powtarzalny
opracowany w firmie Springfield Armoury.
Historia konstrukcji
7,62 mm karabin Springfield M1903 został opracowany i był produkowany przez rządowy arsenał Springfield Armoury w
Springfield
. Znajdował się na wyposażeniu armii amerykańskiej od
1903
roku. Był podstawowym karabinem amerykańskim podczas
I wojny światowej
. Od
1936
stopniowo był zastępowany przez karabin samopowtarzalny
M1 Garand
. Konstrukcja karabinu była wzorowana na 7,92 mm karabinie powtarzalnym
Mauser wz. 1898
.
Karabin M1903 posiada
zamek
czterotaktowy, ślizgowo-obrotowy. Trzon zamkowy wyposażony jest w rączkę zgięta do dołu. Kurek jest połączony na stałe z żerdzią sprężyny iglicy. Jest z tyłu zakończony gałką, umożliwiającą jego napięcie bez otwierania zamka. Zasilany jest magazynkiem o pojemności 5 nabojów. Lufa gwintowana, posiada 4 bruzdy lewoskrętne o skoku 254 mm.
Początkowo karabin posiadał celownik krzywkowy i przystosowany był do 0,30-calowych nabojów z pociskiem zaokrąglonym, oznaczonych .30-03 (.30 – kaliber, 03 – wzór naboju 1903). Od
1906
roku rozpoczęto produkcję karabinu M1903 z celownikiem ramkowym, który dostosowany był do naboju oznaczonego
.30-06
z pociskiem ostrołukowym. Karabin ten posiadał krótsze łoże o zmienionym kształcie w porównaniu do swojego poprzednika.
W
1929
roku wprowadzono kolejną zmodyfikowana wersję karabinu oznaczona jako M1903A1, w której ulepszono kształt kolby wyposażając ją w chwyt pistoletowy (w czasie
II wojny światowej
produkowano również karabin M1903A1 ze słabo zarysowanym chwytem pistoletowym).
W latach II wojny światowej opracowano kolejną zmodyfikowaną wersję karabinu M1903A3, którego lufa posiadała dwie bruzdy, celownik osadzono w pobliżu rączki zamkowej i kolbę bez chwytu pistoletowego. Na podstawie tej wersji opracowano również wersję M1903A4 przeznaczony dla
strzelców wyborowych
. Wersja ta była wyposażona w celownik optyczny i chwyt pistoletowy.
Istniała także jednostrzałowa wersja karabinu, dostosowana do amunicji bocznego zapłonu kalibru 0,22 cala. Broń ta była przeznaczona do szkolenia.
