Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling

Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling - (ur. 27 stycznia 1775 r. w Leonbergu, zm. 20 sierpnia 1854r. w Bad Ragaz) – niemiecki filozof, jeden z trzech głównych przedstawicieli klasycznego idealizmu niemieckiego (obok Hegla i Fichtego), inicjator romantyzmu.

Życie

Schelling urodził się jako drugie dziecko w rodzinie. Jego ojciec był pastorem, teologiem protestanckim i znawcą języków orientalnych, a pod koniec życia superintendentem Kościoła protestanckiego w Wirtembergii. Młody Schelling wychowywał się w intelektualnej i głęboko religijnej atmosferze pietyzmu szwabskiego. Mieszkał i pobierał pierwsze nauki w szkole klasztornej w Bebenhausen; wcześnie dojrzały umysłowo, już w wieku 15 lat rozpoczął studia uniwersyteckie w słynnym Instytucie Teologicznym w Tybindze (Tübinger Stift). W roku 1792 uzyskał tytuł magistra filozofii, a w 1795 magistra teologii (na podstawie tezy De Marcione Paullinarum epistolarum emendatore).

Podczas studiów przejął się ideami Oświecenia i rewolucji francuskiej, dzieląc te fascynacje z dużą grupą studentów niemieckich, którzy kontestowali w ten sposób konserwatywny porządek polityczny i duchowy ówczesnych Niemiec. Przetłumaczył Marsyliankę, za co groziło mu relegowanie z uczelni. Wraz z Heglem i Hölderlinem, z którymi mieszkał w jednym pokoju, zainteresował się filozofią krytyczną Kanta. To obcowanie z dwoma geniuszami niemieckiego romantyzmu uformowało podstawy myśli Schellinga, który jeszcze na studiach zaczął pisać pierwsze rozprawy filozoficzne. Widać w nich wyraźny wpływ twórczości Fichtego (Über die Möglichkeit einer Form der Philosophie überhaupt (1794), Vom Ich als Prinzip der Philospohie oder über das Unbedingte in menschlichen Wissen (1795)). Jednocześnie zgłębiał myśl Spinozy.

Po ukończeniu studiów został nauczycielem domowym u barona von Riedesela. Po krótkim pobycie w Stuttgarcie zamieszkał w Lipsku, gdzie studiował matematykę, medycynę i nauki przyrodnicze, co znalazło odbicie w jego filozofii przyrody (nieobecnej u Fichtego). Napisał w tym czasie wiele książek i artykułów filozoficznych (szczególnie dla Journalu Fichtego i Niethammera, które szybko przyniosły mu uznanie – np. Briefe über Dogmatismus und Kritizismus (1796), podkreślające dokonane przez Kanta rozdzielenie filozofii dogmatycznej i krytycznej i jednocześnie będące ostrzeżeniem przed dogmatycznym traktowaniem krytycyzmu, Neue Deduction des Naturrechts (1796) poprzedzający traktat Grundlage des Naturrechts Fichtego czy Ideen zu einer Philosophie der Natur (1797) i Von der Weltseele (1798) stanowiące owoc jego studiów przyrodniczych.

W roku 1798 dzięki poparciu Goethego został profesorem nadzwyczajnym uniwersytetu w Jenie, ważnym ośrodku kulturalnym. Wraz z tzw. kręgiem jenajskim, do którego należeli m.in. Novalis, bracia Friedrich i August Schleglowie, Karolina Schlegel, Dorothea Veit, Ludwik Tieck, Schelling był jednym z twórców romantyzmu. Członkowie kręgu jenajskiego, tworzący zamkniętą grupę przyjaciół połączonych wspólnymi ideami i myślami, widzieli w Schellingu typ człowieka romantycznego, dalekiego od kantowskich i fichteańskich abstrakcji. Prowadziło to do powolnego ochładzania kontaktów Schellinga z Fichtem.

Utrzymywał także stosunki z mieszkającymi w pobliskim Weimarze Goethem (który z zainteresowaniem przyjął jego poetycką filozofię natury) i Schillerem (którego nie polubił i zarzucał mu nadmierny idealizm w etyce). W okresie jenajskim Schelling odnosił sukcesy w życiu osobistym, zawodowym i intelektualnym, a odchodząc od filozofii Fichtego tworzył własny system filozoficzny, opracowując filozofię przyrody i filozofię sztuki. Powstał wtedy System idealizmu transcendentalnego (1800), Darstellung meines Systems der Philosophie (1801), dialog Bruno (1802), Vorlesungen über die Methode des akademischen Studiums (1803) i kilka studiów dotyczących filozofii przyrody. W 1802 roku Schelling uzyskał tytuł doktora medycyny na uniwersytecie w Landshut. Po przyjeździe Hegla do jeny wspólnie wydawali pismo filozoficzne (Kritische Journal der Philospohie). Po nieudanym związku z córką Karoliny Schlegel, 15letnią Augustą Böhmer i jej tragicznej śmierci (Schellinga oskarżano o dyletanckie próby ratowania jej życia), w atmosferze skandalu związał się z samą Karoliną, która opuściła dla niego męża i z którą się ożenił.

W następstwie konfliktów w kręgu jenajskim Schelling przeniósł się z Jeny do Würzburga, gdzie objął funkcję profesora filozofii. Coraz bardziej oddalał się od Fichtego i Hegla, a pod wpływem Spinozy tworzył tak zwany "system tożsamości". Wobec narastających sporów z kolegami, w 1806 r. opuścił Würzburg.

Przeniósł się do pozbawionego wówczas uniwersytetu Monachium, gdzie związał się z dworem bawarskim. Został prezesem Monachijskiej Akademii Nauk, sekretarzem generalnym Monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych, generalnym konserwatorem królewskich zbiorów naukowych i specjalnym preceptorem następcy tronu. Oprócz krótkiej przerwy na wykłady w Stuttgarcie (styczeń 1810) nie pełnił żadnych funkcji akademickich. Publikował coraz mniej, a jego popularność została przyćmiona przez rosnącą popularność Hegla. W 1807 roku umarła Karolina – wstrząs jakiego doznał w związku z tym zdarzeniem, odbił się na jego pracy. W 1812 ożenił się z przyjaciółką Pauliną Gotter.

W roku 1820 wyjechał z Monachium i podjął wykłady na uniwersytecie w Erlangen, nie odniósł jednak wielkich sukcesów. Po przeniesieniu tam uniwersytetu z Landshut powrócił w roku 1826 do Monachium jako wykładowca filozofii i preceptor następcy tronu bawarskiego, późniejszego króla Maksymiliana II. Na wiele lat właściwa aktywność filozoficzna Schellinga spadła, mimo że pisał wiele – zawarte w Jahrbucher der Medicin als Wissenschaft Aphorismen zur Einleitung in die Naturphilosophie powstały na podstawie wykładów würzburskich. Polemizował z Jacobim, współtworzył znaczące pismo Philosophische Untersuchungen uber das Wesen der menschlichen Freiheit (1809) rozwijające mistyczne tendencje wcześniejszej Philosophie und Religion (1804) i pisma historiozoficzne takie jak Über die Gottheiten zu Samothrace czy nieukończone Die Weltalter (1811-15). W pismach tych widać opozycję do negatywnej i spekulatywnej historiozofii Hegla – Schelling traktuje bowiem mitologię i religię jako pozytywne dopełnienia filozofii negatywnej i spekulatywnej.

W 1841 r. przeniósł się do Berlina, co początkowo wywołało sensację. Władze i duchowieństwo były jednak rozczarowane jego wystąpieniem. Oczekiwały po Schellingu raczej radykalnej rozprawy z lewicą heglowską (w tym okresie Schelling był konserwatystą), szczególnie wobec zapowiadanego przez niego pozytywnego podejścia do religii. Zawiedzeni byli również studenci, którzy pod wpływem Hegla oczekiwali filozofii nowej a nawet wywrotowej, gdy tymczasem późna filozofia Schellinga jest sucha i schematyczna. Czołowi studenci Schellinga, wśród których, obok Kierkegaarda, byli tacy myśliciele "lewicy" jak Michał Bakunin i Friedrich Engels, przestali uczęszczać na wykłady Schellinga, które ostatecznie zawieszono w roku 1846. Schelling pozostał jednak członkiem Pruskiej Akademii Nauk, do której przyjęto go w roku 1842. Kiedy po Wiośnie Ludów przeminęło zainteresowanie filozofią idealistyczną, Schelling został opuszczony i zapomniany. Nie zrozumiana przez studentów pozytywna filozofia objawienia została przedstawiona szerokiej publiczności dopiero po śmierci jej twórcy w wydaniu pism zebranych Schellinga (wśród których są 4 tomy wykładów berlińskich: I Philosophische Einleitung in die Philosophie der Mythologie oder Darstellung der reinrationalen Philosophie (1856), II Philosophie der Mythologie (1857), III i IV Philosophie der Offenbarung (1858)) przez jego synów.


Inne hasła zawierające informacje o "Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling":

Biegun północny ...

Adwentyzm ...

Oddychanie komórkowe ...

Grenoble ...

Tampere ...

Brno ...

Uznam ...

XVI wiek ...

1972 ...

Dwudziestolecie międzywojenne na świecie ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling":

056. Państwa Europy i ich mieszkańcy – część 1 (plansza 20) ...

056. Państwa Europy i ich mieszkańcy – część 1 (plansza 8) ...

056. Państwa Europy i ich mieszkańcy – część 1 (plansza 7) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie