Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Polska operacja NKWD

Polska operacja NKWD

Polska operacja NKWD - antypolska akcja NKWD wynikająca z rozkazu 00485 , przeprowadzona w latach 1937 i 1938 . Według dokumentów NKWD zamordowano bezpośrednio 111 091 Polaków - obywateli ZSRR, a 28 744 skazano na pobyt w obozach koncentracyjnych struktury GUŁAGu . Masowo deportowano Polaków zamieszkujących USRR i BSRR m.in. do Kazachstanu , na Syberię , w rejony Charkowa i Dniepropietrowska , łączna liczba deportowanych Polaków wyniosła ponad 100 tysięcy.

Spis treści

Przebieg

Polska operacja NKWD była jedną z zaplanowanych operacji NKWD przeprowadzonych w czasie Wielkiego terroru , którego ofiarą padło w latach 1936 - 1938 co najmniej 8 milionów ludzi.[1]. Była to jednocześnie największa liczebnie operacja NKWD dotycząca zbiorowo (w formie oficjalnej) członków konkretnej narodowości, w tym wypadku polskiej. Akcja objęła wszystkich Polaków, bez względu na przynależność klasowo-społeczną, decydowało pochodzenie. Wśród zamordowanych i deportowanych byli:

Miejsca zbrodni w granicach współczesnych państw

Białoruś

Wiele z pomordowanych osób narodowości polskiej spoczęło w zbiorowych mogiłach w Kuropatach na peryferiach stolicy Białorusi - Mińska .

Ukraina

Ofiary tej operacji stanowią prawdopodobnie znaczną część osób pochowanych przed rokiem 1939 w Bykowni pod Kijowem . Po inwazji na Polskę dołączyli do nich także polscy oficerowie.

Zasięg operacji był tak powszechny, że np. w Berdyczowie do czerwca 1938 aresztowano do 60% zamieszkujących miasto Polaków. Ważną jej częścią był także Mord w Winnicy . Mord w polskiej dzielnicy Płoskirowa , Greczanach , znamy dzięki świadectwie Zofii Pawłowskiej.

Azja Środkowa i Syberia

Masowe deportacje bardzo często miały charakter świadomego ludobójstwa. Ofiary pozostawiano samym sobie w miejscach pozbawionych jakiejkolwiek możliwości wyżywienia. Osoby, którym udało się przetrwać założyły sporą liczbę miejscowości, np. Tajynszę oraz Żanaszar , potomkami tych osób jest znaczna część Polaków w Kazachstanie .

Upamiętnienie

14 lipca 2009 Sejm RP przyjął uchwałę o upamiętnieniu 150 tysięcy Polaków zamordowanych przez NKWD w latach 1937-1939 w ramach tzw. operacji polskiej w czasie Wielkiego Terroru . Sejm wyraził wdzięczność działaczom rosyjskiego stowarzyszenia Memoriał oraz tym historykom rosyjskim i ukraińskim, którzy podtrzymują pamięć o dokonanym przez NKWD ludobójstwie [3].

Zobacz też

Przypisy

  1. Robert Conquest Great Terror (1968), wydanie uzupełnione: The Great Terror: A Reassessment (1990) ; wydanie polskie: Wielki Terror (1997),
  2. Tomasz Sommer , Rozstrzelać Polaków! Najwyższy CZAS! , nr 23, rok XXI
  3. UCHWAŁA Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 lipca 2009 r. upamiętniająca ofiary zbrodni dokonanych w latach 1937-1939 na Polakach zamieszkałych w ZSRR. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje cześć pamięci 150 tysięcy Polaków zamordowanych przez NKWD w latach 1937-1939 w ramach tzw. operacji polskiej w czasie „Wielkiego Terroru". Sejm wyraża wdzięczność działaczom rosyjskiego stowarzyszenia „Memoriał" oraz tym historykom rosyjskim i ukraińskim, którzy podtrzymują pamięć o ludobójstwie dokonanym na naszych niewinnych rodakach. Oficjalny tekst uchwały na stronie Sejmu RP.

Źródła, bibliografia, literatura

  • Приказ НКВД СССР № 00485 опубликован с небольшой купюрой в кн.: Ленинградский мартиролог, 1937–1938. Т. 2. СПб., 1996. С. 454–456. Полностью на польском языке в историческом журнале «Karta», издающемся в Варшаве (1993. N 11. S. 27–29). Закрытое письмо ГУГБ НКВД от 11 августа 1937 г. см. : ЦХСД. Ф. 6. Оп. 13. Т. 6. Л. 8–51.
  • Приказ НКВД СССР № 00447 см.: Книга памяти жертв политических репрессий. Ульяновск, 1996. С. 766–780. Впервые со значительными купюрами: Труд. 1992. 4 июня; Московские новости. 1992. 21 июня.
  • Архив УФСБ по Москве и Московской области. Следственное дело А.О.Постеля № 52668. Допрос от 11 декабря 1939 г.
  • Фрагменты «закрытого письма» см. в приложении к статье В.Н.Хаустова в наст. сборнике. В той же статье см. подробней о ПОВ.
  • Данные об обменах заключенными, известные нам, крайне разрозненны. Как любезно сообщила нам И.С.Заикина, в материалах Польского Красного Креста (ГАРФ. Ф. 8406) ею обнаружены сведения о шести таких акциях в 1923–1932 гг., в результате которых советской стороной было передано 425 человек (польской стороной почти вдвое меньше).
  • Всесоюзная перепись населения 1937 года: Краткие итоги. М., 1991. С.83, 85, 94.
  • См. Постановление СНК СССР от 28 апреля 1936 г. в кн.: Бугай Н.Ф. Л.Берия — И.Сталину: «Согласно Вашему указанию...». М., 1995. С. 9–11. Кроме поляков выселение должно было коснуться и немцев.
  • Приказ НКВД СССР № 00486 см.: Сборник законодательных и нормативных актов о репрессиях и реабилитации жертв политических репрессий / Сост. Е.А.Зайцев. М., 1993. С. 86–93. Впервые: Мемориал-Аспект. 1993. № 2/3 / Публ. Н. Г. Охотина. Пользуемся случаем, чтобы поблагодарить Н. Г. Охотина, высказавшего ряд существенных замечаний при обсуждении настоящей работы.
  • «Харбинская операция» (иногда ее называли «харбино-японской») была направлена в первую очередь против вернувшихся в СССР бывших служащих Китайско-Восточной железной дороги. В основном их обвиняли в шпионаже в пользу Японии. «Харбинский приказ» НКВД СССР № 00593 от 20 сентября 1937 г. см.: Мемориал-аспект. 1993. № 1(3) / Публ. Н. Г. Охотина.
  • См., напр., директиву А.Я.Вышинского № 1/001532 от 17 апреля 1938 г. // ГАРФ. Ф. 8131. Оп. 28. Д. 33. Л. 2.
  • АПРФ. Ф. 3. Оп. 58. Д. 254. Л. 156–157.
  • Решение Политбюро от 15 сентября 1938 г. впервые опубликовано в «Московских новостях» (1992. 21 июня).
  • Постановление от 17 ноября 1938 г. см. в кн.: Органы государственной безопасности СССР в Великой Отечественной войне: Сб. документов. Т. 1. Кн. 1. М., 1995. С. 3–8. Там же на с. 16–20 опубликован с небольшими купюрами приказ НКВД СССР № 00762 от 26 ноября 1938 г. «О порядке осуществления Постановления СНК СССР и ЦК ВКП(б) от 17 ноября 1938 года».
  • О ликвидации «пятой колонны» как о цели массовых репрессий 1937–1938 гг. подробно и обоснованно говорится в кн.: Хлевнюк О. В. Политбюро: Механизмы политической власти в 1930-е гг. М., 1996. С. 196–198.
  • Ср. сталинские рассуждения 3 марта 1937 г. на Пленуме ЦК ВКП(б) о «буржуазных странах», «которые окружают Советский Союз, выжидая случая для того, чтобы напасть на него, разбить его или, во всяком случае, подорвать его мощь и ослабить его», а также о «буржуазных государствах», непрерывно засылающих «друг к другу в тыл своих шпионов, вредителей, диверсантов, а иногда и убийц» с целью «создать там свою сеть и "в случае необходимости" взорвать их тылы, чтобы ослабить их и подорвать их мощь» («таков закон взаимоотношений между буржуазными государствами»), и его вывод, что, «с точки зрения марксизма», «в тылы Советского Союза буржуазные государства должны засылать вдвое и втрое больше вредителей, шпионов, диверсантов и убийц» (Вопросы истории. 1995. № 3. С. 5–6).
  • АПРФ. Ф. 3. Оп. 58. Д. 6. Л. 53.
  • Формально немецкая операция началась раньше польской. По сути же это не так. Приказ НКВД СССР № 00439 от 25 июля 1937 г. (опубликован в кн.: Ленинградский мартиролог. Т. 2. С. 452–453) касался лишь «германских подданных», работающих или работавших на определенных оборонных заводах или на транспорте. Осуждать по нему предлагалось через Военную коллегию Верховного суда или ОСО. Расширение категорий, подлежащих аресту, до рамок национальной операции и установление «альбомного порядка» осуждения произошли в октябре 1937 г.
  • Разъясняющее указание Отдела актов гражданского состояния НКВД СССР № 1486178 от 29 апреля 1938 г. см.: Мемориал-аспект. 1994. № 10.

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Polska operacja NKWD":

Podróżnik ...

Dziady (zwyczaj) ...

Pęcice ...

Biskup ...

Wag ...

Cava de' Tirreni ...

Rak języka ...

Mieszko II Lambert ...

Nadciśnienie tętnicze ...

Guwernantka ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Polska operacja NKWD":

Procenty i promile (plansza 7) ...

218a Sprawa polska podczas II wojny światowej (plansza 1) ...

218a Sprawa polska podczas II wojny światowej (plansza 11) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie