Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Wielkie Księstwo Litewskie

Wielkie Księstwo Litewskie - państwo litewskie istniejące od XIII w. do rozbiorów Rzeczypospolitej Polskiej, w której skład terytorialny i ustrojowy wchodziło od czasów unii z Polską w 1569 Powstało na przełomie XII i XIII w. na terenach Auksztoty, rdzennej prowincji litewskiej. Początkowo rządzone wspólnie przez książąt z kilku rodów litewskich, z czasem władza książęca ograniczyła się do rodu Ryngoldowiczów, skąd pochodził Mendog, który od 1238 prowadził wojny z koalicjami antylitewskimi; ingerencjom zewnętrznym miało zapobiec m.in. przyjęcie przez niego w 1251 chrztu. Polityczne zbliżenie z Zakonem Krzyżackim przyniosło Mendogowi tytuł królewski, który po jego śmierci (1263) nie został utrzymany. Następcy Mendoga, sukcesywnie umacniali władzę swego rodu, realizując dwa główne cele polityki zewnętrznej: obronę przed ekspansją chrześcijańską prowadzoną pod auspicjami Zakonu Krzyżackiego i własną ekspansję na ziemie ruskie. Taki program polityczny realizowali zwłaszcza Giedymin oraz jego synowie: Olgierd i Kiejstut. Jego efektem było opanowanie przez pogańskich Litwinów obszarów chrześcijańskiej Rusi Czarnej (jeszcze w XIII w.), ziemi połockiej, Podlasia, Polesia, Wołynia, ziemi witebskiej, Rusi Kijowskiej, ziemi siewierskiej i czernihowskiej, Podola i ziemi smoleńskiej. W 1385 księstwo litewskie zawarło unię z Polską w Krewie, na mocy której miało zostać inkorporowane do Polski. 1401 zgodnie z zawartą unią wileńsko-radomską zmieniono status Litwy, wprowadzając tymczasowo dożywotnią godność wielkiego księcia dla Witolda. W 1413 unia w Horodle zniosła warunek tymczasowości, tym samym Litwa uzyskała niezależność w związku politycznym z Polską. Tron wielkoksiążęcy pozostawał jako dziedziczny w dynastii jagiellońskiej, wpływając na decyzje o powierzeniu korony polskiej kolejnym Jagiellonom i utrzymaniu unii. 1447 wielki książę litewski Kazimierz IV Jagiellończyk przejmując władzę w Polsce, zjednoczył oba państwa w faktycznej unii personalnej. Stan ten utrzymał się do 1492. Związek polityczny z Polską pozwolił Wielkiemu Księstwu Litewskiemu uporać się z zagrożeniem krzyżackim i umożliwił pozyskanie pomocy w zmaganiach zbrojnych z Wielkim Księstwem Moskiewskim. W XVI w. nastąpiła unifikacja Wielkiego Księstwa Litewskiego pod względem ustrojowym, administracyjnym, gospodarczym i prawnym z Polską. 1564 Zygmunt II August dokonał symbolicznego przekazania praw dziedzicznych do Wielkiego Księstwa Litewskiego Koronie Polskiej. W 1569, w wyniku unii lubelskiej, ukonstytuowała się Rzeczpospolita Obojga Narodów, państwo federacyjne, ze wspólnym sejmem, wspólną elekcją władcy i wspólną polityką zagraniczną.


Inne hasła zawierające informacje o "Wielkie Księstwo Litewskie":

Wszystkich Świętych ...

Mieszko II Lambert ...

Adwentyzm ...

Odense ...

Kauen ...

Dwudziestolecie międzywojenne na świecie ...

Wittenberga ...

Szlezwik ...

Klemens Maria Hofbauer ...

Strzebielino ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Wielkie Księstwo Litewskie":

Pochwała przyjaźni i hartu ducha w opowiadaniu ˝Stary człowiek i morze˝ (plansza 14) ...

203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 6) ...

010c. Rzym (plansza 12) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie