Windykacja ( łac. vindicatio) dosłownie oznacza dochodzenie roszczeń, obronę konieczną, a nawet zemstę. Od czasów Cesarstwa Rzymskiego funkcjonowała instytucja prawna rei vindicatio , której zadaniem było dążenie do odzyskania rzeczy znajdującej się w posiadaniu osoby nieuprawnionej.

Współcześnie windykacja to dochodzenie własności za pomocą środków określonych w obowiązujących przepisach prawnych.

Rozróżniamy:

• windykację polubowną polegającą na monitowaniu dłużnika, które ma doprowadzić do spłaty należności.
• windykację sądową dotyczącą przypadków, gdzie brak chęci współpracy ze strony dłużnika - sprowadza się ona do uzyskania sądowego wyroku lub nakazu zapłaty, który uzupełniony w klauzulę wykonalności jest podstawą do egzekucji komorniczej .

Większość dużych przedsiębiorstw posiada własne działy zajmujące się odzyskiwaniem należności. Są one często wspomagane lub zastępowane przez szereg wyspecjalizowanych, zewnętrznych firm windykacyjnych.

W praktyce w Polsce odzyskiwanie wierzytelności drobnych kończy się na windykacji polubownej, która polega na wysyłaniu do dłużników różnego rodzaju, różnie formułowanych pism w których nakłania się go do spłacenia powstałego zadłużenia. Poza pismami wyspecjalizowane firmy korzystają również z call center , którego odpowiednio wyszkoleni pracownicy kontaktują się z dłużnikiem celem nakłonienia dłużnika do polubownej spłaty zadłużenia np. w formie ugody. Takie postępowanie jest tańsze i w pewnej ilości wypadków szybsze od masowego wytaczania spraw sądowych (za każdą sprawę trzeba zapłacić bez względu na to czy wierzytelność jest ściągalna).

Miękka windykacja

Miękka windykacja jest standardowym procesem windykacyjnym z tym, że windykatorzy są bardziej wyrozumiali i ulegli wobec dłużników. Miękka windykacja to także metoda stosowana przez biura informacji gospodarczej, która rozpoczyna się od wysłania wezwania do zapłaty z ostrzeżeniem o zamiarze wpisania do BIG. Jeśli dłużnik nie spłaci należności, kolejnym krokiem jest wpis do BIG.

Z miękką windykacją spotykają się najczęściej dłużnicy, których zadłużenie powstało stosunkowo niedawno. Nie ma więc potrzeby wykorzystywania większej presji na dłużniku niż zwykłe upomnienie i prośba o przyspieszenie terminów płatności. W przypadku twardej windykacji, windykatorzy stosują ostrzejsze sankcje windykacyjne jak np. skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego, wpis do BIG, wywiad detektywistyczny i gospodarczy, wizyty windykatorów terenowych.

Twarda windykacja

W przypadku "twardej windykacji" windykatorzy posługują się o wiele bardziej poważnymi sankcjami prawnymi i moralnymi niż w przypadku "miękkiej windykacji" np. postępowanie sądowe, egzekucyjne a nawet karne. Twarda windykacja dotyczy jedynie tzw. dłużników trudnych, którzy od dłuższego czasu opóźniają się z zapłatą. Niektórzy windykatorzy nie podzielają rozdziału na miękką i twardą windykację.

Narzędzia windykacyjne

• wpis do Biur Informacji Gospodarczej
• wywiad gospodarczy
• Giełdy wierzytelności

Zobacz też

• Polecenie zapłaty
• roszczenie windykacyjne