Gliceryna
GlicerynaGliceryna | | | Ogólne informacje | Nomenklatura systematyczna (
IUPAC
): | propano-1,2,3-triol | Inne nazwy | glicerol, propanotriol | Wzór sumaryczny | C3H5(OH)3 |
SMILES
| OCC(O)CO |
Masa molowa
| 92,09
g
/
mol
| Wygląd | bezbarwna, oleista ciecz | Identyfikacja |
Numer CAS
| 56-81-5 |
PubChem
| 753[1] |
DrugBank
| DB04077[2] | | | Niebezpieczeństwa |
MSDS
|
Zewnętrzne dane MSDS
| Zagrożenia wg
Dyrektywy 67/548/EWG
, zał. I[6] oraz MSDS[5][4] | |
NFPA 704
| |
Temperatura zapłonu
| 160
°C
([5]/ 199 °C (tygiel zamknięty)[4]) |
Temperatura samozapłonu
| 370
°C
|
Zwroty ryzyka
| brak zwrotów R |
Zwroty bezpieczeństwa
| brak zwrotów S |
Numer RTECS
| MA8050000 | Podobne związki | Podobne związki |
glikol
,
aldehyd glicerynowy
,
dihydroksyaceton
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków standardowych (25 °C, 1000 hPa)
|
Gliceryna (glicerol;
ATC
:
A 06 AX 01
) –
organiczny
związek chemiczny
z grupy
cukroli
; najprostszy trwały
alkohol trójwodorotlenowy
(triol). Gliceryna, jako dobry rozpuszczalnik
tłuszczów
i innych
lipidów
, jest stosowana przy produkcji kremów, pomadek i innych produktów kosmetycznych. Stanowi ważny surowiec do
syntezy
wielu różnorodnych
związków chemicznych
, m.in. niektórych gatunków
mydeł
. Oprócz zdolności do homogenizowania składników produktów kosmetycznych ma też własności nawilżające skórę. Prócz tego gliceryny używa się do produkcji
materiałów wybuchowych
(w procesie
estryfikacji
powstaje
triazotan(V) glicerolu
), a także w
garbarstwie
(wysusza skórę dzięki silnym właściwościom higroskopijnym). Głównym źródłem gliceryny w przemyśle są tłuszcze roślinne i zwierzęce, które w reakcji z roztworami
zasad
ulegają reakcji
hydrolizy
do gliceryny i mydeł. Także reakcja
transestryfikacji
wykorzystywana do produkcji
biodiesla
dostarcza dużych jej ilości jako produktu ubocznego. Gliceryna znajduje się też w niektórych
owocach
i
warzywach
. Glicerol odgrywa ważną rolę w fizjologii zwierząt np. u owadów ze względu na obniżanie punktu zamarzania i przechłodzenia ich płynów ustrojowych. Pozwala więc zwiększyć tolerancję na zamarzanie, czyli odporność na powstawanie lodu w organizmie i przebywanie w zimnym klimacie. Dzięki niemu galasówka wierzbowa może przetrwać w temperaturze -60*C na
Alasce
. Chroni też plemniki ssaków przed zamrożeniem, dlatego stosuje się go w przechowywaniu ludzkiej lub byczej spermy[7]. Właściwości Zastosowanie- w przemyśle farmaceutycznym, spożywczym, kosmetycznym i skórzanym;
- wykorzystywana jest do produkcji: materiałów wybuchowych,
barwników
,
płynów hamulcowych
i chłodniczych.
- gliceryna znalazła zastosowanie jako dodatek do
melasy
przy paleniu
shishy
(fajki wodnej) oraz do słodzenia
likierów
[8].
Zobacz teżPrzypisy- ↑
Gliceryna – podsumowanie
(
ang.
). PubChem Public Chemical Database.
- ↑
Gliceryna – karta leku (DB04077)
(
ang.
). DrugBank.
- ↑ Qun-Sheng Li, Ming-Gao Su, Shui Wang. Densities and Excess Molar Volumes for Binary Glycerol + 1-Propanol, + 2-Propanol, + 1,2-Propanediol, and + 1,3-Propanediol Mixtures at Different Temperatures. „J. Chem. Eng. Data”. 52 (3), ss. 1141–1145 (2007).
doi:10.1021/je060496l
(
ang.
).
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3
MSDS z katalogu J.T. Baker
- ↑ 5,0 5,1 5,2
Katalog Sigma-Aldrich
- ↑
Gliceryna
(
pol.
)
European chemical Substances Information System
.
IHCP
. [dostęp 2010-10-12].
- ↑ Schmidt-Nielsen K., Fizjologia zwierząt - adaptacja do środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
- ↑
Gliceryna :: Zgapa.pl
Inne hasła zawierające informacje o "Gliceryna":
Oddychanie komórkowe
...
Aldehyd glicerynowy
...
Spektrometria mas
...
Historia nauki
...
Błona komórkowa
...
Mumifikacja
...
Mydła
...
Stearyna
...
Fermentacja alkoholowa
...
Chlorek sodu
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Gliceryna":
Węglowodany (cukry) - część 2 (plansza 3)
również reagują z innymi związkami chemicznymi w charakterystyczny dla siebie sposób.
Gliceryna
propano-1,2,3-triol2-pentanonaldehyd masłowy
butanal
...
Alkohole (plansza 18)
więcej niż jedną grupę wodorotlenową – noszą
nazwę alkoholi wielowodorotlenowych (np. glikol, Gliceryna)
Alkohole są cieczami, nie dysocjują w środowisku wodnym, dobrze rozpuszczają się w ...
102. Nieorganiczne i organiczne składniki komórki cz.3 (plansza 21)
...
|