|
Czworolist pospolity
Czworolist pospolity | Gatunek trujący |
Czworolist pospolity (Paris quadrifolia
L.
) –
gatunek
byliny
zaliczany w różnych systemach klasyfikacyjnych do rodziny
trójlistowatych
lub
liliowatych
, ostatnio włączany do rodziny
melantkowatych
(
APG II
z 2003,
APweb
). Czworolist pospolity występuje na terenie
Europy
(z wyjątkiem Niziny Węgierskiej i północnych wysp), Małej Azji, oraz syberyjskiej części
Azji
. Jest to gatunek pospolity na terenie całej Polski[2]. Morfologia- Pokrój
- Bylina wysokości 10-40 cm.
-
Łodyga
- Prosto wzniesiona, naga,
ulistniona
tylko w górnej części.
Kłącze
długie, czołgające się, pokryte łuskami.
-
Liście
- U szczytu łodygi cztery bezogonkowe liście ułożone okółkowo. Blaszka liściowa eliptyczna do eliptycznie lancetowatej, zaostrzona, siatkowato unerwiona.
-
Kwiaty
- Osadzone pojedynczo na szczycie łodygi, długoszypułkowe, przeważnie czterokrotne. Działki
okwiatu
w liczbie 8-10 odstające, zewnętrzne jasnozielone i lancetowate, wewnętrzne żółtozielone, mniejsze, równowąskie.
Pręciki
o krótkich nitkach, po 6-10, otaczają 4-5komorowy, kulisty słupek z 4-5 szyjkami. Kwitnie w maju.
-
Owoce
- Wielonasienne, niebieskoczarne
jagody
o średnicy 1 cm.
Nasiona
brunatne, o prawie półkolistym kształcie, roznoszone przez ptaki (
ornitochoria
).
Biologia i ekologiaWystępuje od
niżu
po średnie położenia górskie. Jest
rośliną azotolubną
. Preferuje gleby głębokie i zasobne w składniki mineralne. Rośnie w podmokłych
lasach liścsiastych
i
mieszanych
. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych
gatunek charakterystyczny
dla O.
Fagetalia
[3]. - Roślina trująca
- Wszystkie części rośliny są trujące. Najwyższe stężenie substancji trujących jest w kłączu i owocach. Czworolist zawiera paridynę i parystyfninę, które podrażniają żołądek i jelita. Objawami zatrucia są bóle głowy, zaburzenia trawienia i zwężenie źrenic.
-
Zapylenie
- Kwiat czworolistu nie wytwarza nektaru, jednak dużym i barwnym słupkiem, który swoim wyglądem naśladuje kawałek mięsa lub duży miodnik, zwabia padlinożerne muchówki. Nie zapewnia im żadnych korzyści, ale zwabione muchówki dokonują jego zapylenia. Botanicy nazywają takie kwiaty zwodniczymi. Kwiat jest przy tym wybitnie
przedsłupny
, co zapewnia roślinie
zapylenie krzyżowe
[2].
Zastosowanie- W niektórych krajach stosowana jako
roślina lecznicza
. Odwary używane były do przemywania ran i przeciw stanom zapalnym.
Przypisy- ↑ Stevens P.F.:
Angiosperm Phylogeny Website
(
ang.
). 2001–. [dostęp 2009-06-09].
- ↑ 2,0 2,1 Tadeusz Traczyk: Rośliny lasu liściastego. Warszawa: PZWS, 1959.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
Inne hasła zawierające informacje o "Czworolist pospolity":
Gatunek chroniony
...
Jarząb pospolity
...
Chojnik (Karkonosze)
...
Bór świeży
...
Orzysz (jezioro)
...
Mazurski Park Krajobrazowy
...
Bóbr europejski
...
Polska Czerwona Księga Roślin
...
Szkocja
...
Hieronim ze Strydonu
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Czworolist pospolity":
Lasy i leśnictwo w Polsce (plansza 13)
...
Rośliny użytkowe (plansza 18)
...
Rośliny użytkowe (plansza 4)
...
|
|
|
|