Rafał (
hebr.
רפאל,
ara.
Israfil, اسرافيل,
scs.
Archangieł Rafaił) - jeden z
archaniołów
w tradycji
żydowskiej
i
chrześcijańskiej
; jego imię oznacza "Bóg uzdrawia". Należy do grona
aniołów
stworzonych przez Boga w pierwszym dniu tworzenia.
Archanioł Rafał występuje w
Piśmie Świętym
tylko w deuterokanonicznej
Księdze Tobiasza
, gdzie pod ludzką postacią, przybierając pospolite imię
Azariasz
ofiarowuje młodemu
Tobiaszowi
wędrującemu z
Niniwy
do Raga w
Medii
swoje towarzystwo i opiekę, chroniąc go przed
demonami
, a po powrocie uzdrawiając jego ojca. Przeprowadza go szczęśliwie wśród różnych przygód aż do
Persji
, gdzie mieszka krewny rodziny, który od starego
Tobiasza
(ojca) pożyczył niegdyś znaczną sumę pieniędzy. Archanioł nie tylko doprowadza Tobiasza do celu podróży, ale też nakłania krewnego by oddał dług, a Tobiaszowi własną córkę
Sarę
za żonę. Uwalnia również od złych mocy przyszłą żonę Tobiasza - Sarę. Po szczęśliwym zakończeniu podróży Rafał wyjawił młodzieńcowi i jego ojcu, kim jest: Ja jestem Rafał, jeden z siedmiu aniołów, którzy stoją w pogotowiu i wchodzą przed majestat Pański (Tb 12,15).
Liturgia
W
Kościele prawosławnym
archanioł Rafał wspominany jest
8 listopada
(Sobór Arcystratega Michała i Niebieskich Sił Bezcielesnych).
Kościół katolicki
wspomina Rafała wraz z archaniołami
Michałem
i
Gabrielem
29 września
nadając temu dniu rangę
święta
. Przed reformą
kalendarza liturgicznego
(
14 lutego
1969
) wspomienie Archanioła Rafała przypadało
24 października
.
Patronat
Kościół rzymskokatolicki
czci go jako patrona aptekarzy, chorych, lekarzy, emigrantów, pielgrzymów, podróżujących, uciekinierów, wędrowców, żeglarzy, policjantów i terapeutów.
Ikonografia
W sztuce wschodniej archanioł przedstawiany jest jako typowy
anioł
. Jest młodzieńcem bez zarostu, w tunice i chlamidzie lub przeważnie białej szacie. W dłoniach zazwyczaj trzyma berło i glob. W ikonografii rzadko występuje sam. Zwykle wraz z archaniołami
Gabrielem
i
Michałem
w okresie wczesnochrześcijańskim i wczesnośredniowiecznym występuje jako postać asystująca przy tronie
Chrystusa
lub towarzysząca Mu oraz jako obrońca i stróż przeciwko demonom i innym nieszczęściom. Przeważnie archaniołowie przedstawiani są w takich scenach jak Narodzenie Chrystusa oraz Sąd Ostateczny.
W sztuce zachodniej jako atrybuty Rafał otrzymuje krzyż, laskę pielgrzyma, niekiedy rybę i naczynie. Wiara ludu widzi w nim prawzór Anioła Stróża i adresuje do niego modlitwy o zdrowie duszy.
Bibliografia
- Ksiega Tobiasza [w:] Pismo Święte
- Pseudo-Dionizy Aeropagita, Corpus Dionysiacum
Linki zewnętrzne