Marc-Antoine Charpentier
Marc-Antoine CharpentierMarc-Antoine Charpentier (ur.
1643
w
Paryżu
, zm.
24 lutego
1704
tamże) –
francuski
kompozytor epoki
baroku
. ŻycieCharpentier urodził się w
Paryżu
, jako syn urzędnika dworskiego mającego bardzo dobre kontakty z paryskim
parlamentem
. Marc-Antoine otrzymał bardzo dobre wykształcenie, prawdopodobnie u
jezuitów
, i w wieku 18 lat został wpisany na listę uczniów w szkole prawniczej w Paryżu. Między 1667 i 1669 rokiem prawdopodobnie był w
Rzymie
, gdzie studiował u
Giacomo Carissimiego
. Według legendy przybył do Rzymu by studiować
malarstwo
, a Carissimi miał namówić go do poświęcenia życia muzyce. Dokładnie zapoznał się wówczas ze współczesną mu muzyką włoską. Pracował dla dwóch obdarzonych władzą kobiet, początkowo dla Marie-Louise de Lorraine "Mademoiselle de Guise" (do jej śmierci w
1688
), później dla Isabelle d’Orléans, nazywanej "Madame de Guise". Skomponował w tym czasie wiele
hymnów
i
psalmów
,
mszy
i
motetów
a także
magnificat
. Od około
1672
roku rozpoczął pracę z
Molierem
, który zakończył współpracę z
Jean'em-Baptiste Lully'm
. W latach osiemdziesiątych Charpentier służył jako maître de musique w jeziuckim paryskim kościele Św. Ludwika, był też nauczycielem muzyki Filipa, księcia Chartres. W
1698
roku został mianowany maître de musique w Sainte Chapelle (Kaplicy Św. Ludwika) i pozostał na tym stanowisku do r. 1704. DorobekCharpentier był kompozytorem bardzo cenionym przez współczesnych. Zajmował się wieloma gatunkami muzycznymi, jednak największe osiągnięcia miał w muzyce wokalnej. Komponował muzykę religijną w stylu francuskim: 18
oratoriów
,
motety
,
magnificat
, 8 mszy,
psalmy
. Tworzył też kompozycje sceniczne: 2
opery
, kompozycje baletowe, tragedie i inne. Napisał muzykę w stylu włoskim do komedii
Moliera
Chory z urojenia
(
1673
). Łączył tradycje włoskie i francuskie, napisał pierwszą francuską sonatę "Sonate à huit", rozwinął narzędzia dramaturgiczne w dramacie lirycznym "Médée", jednak problemy z cenzurą i odejście z Wersalu zamknęło mu drogę do pisania utworów scenicznych. Spośród wielu dzieł Charpentiera najbardziej znane jest preludium do utworu Te Deum, które stało się oficjalnym sygnałem
Europejskiej Unii Nadawców
. Fragment emitowany jest na początku każdego
Konkursu Piosenki Eurowizji
, a także przy okazji
koncertu noworocznego filharmoników wiedeńskich
. Dzieła Charpentiera zostały skatalogowane przez Hugh Wileya Hitchcocka (katalog wydany w Paryżu w 1982 r.). Opery- Les Amours d'Acis et Galatée, zaginęła, 1678?
- Les Arts florissants, H. 487, 1685-6
- La Descente d'Orphée aux Enfers, H. 488; 1686-7
- Le Jugement de Paris, 1690
- Philomele, zaginęła, 1690
- Médée, H. 491; 1693
Tragedie biblijne- Celse Martyr, muzyka zaginęła; libretto opublikowane w 1687
- David et Jonathas, H. 490, 1688 (libretto autorstwa P. Bretonneau)
Pastorałki- Petite Pastorale Eglogue de Bergers, H. 479; 1670?
- Actéon, H. 481; 1684
- Il faut rire et chanter: Dispute de Bergers, H. 484; 1685
- La Fête de Ruel, H. 485; 1685
- La Couronne de Fleurs, H. 486; 1685
- Le Retour de Printemps, zaginęła
- Cupido Perfido Dentr'al Mio Cor
Pastoraletta- Amor Vince Ogni Cosa, H. 492
Muzyka sceniczna- Les Facheux, 1672, na podst. komedii
Moliera
; muzyka zaginęła
- La Comtesee de'Escarbagnas, H. 494; na podst. komedii Moliera, 1672
- Le Médecin malgré lui, na podst. komedii Moliera; muzyka zaginęła
- L'Inconnu, 1675, ; na podst. sztuki
Thomasa Corneille'a
i Donneau de Visé; muzyka zaginęła
- Circé, H. 496; 1675; na podst. tragedii Thomasa Corneille'a
- Andromède, H. 504; na podst. tragedii
Pierre'a Corneille'a
, 1682
- Vénus et Adonis, H. 507; na podst. sztuki Donneau de Visé, 1685
Balety- Le Mariage forcé, 1672
- Le Malade imaginaire, 1672
- Le Sicilien, 1679
Wszystkie trzy dzieła na podstawie komedii Moliera Divertissements- Les Plaisirs de Versailles, H. 480; 1682
- Idylle sur le Retour de la Sante du Roi, H. 489; 1686-7
Interludia (Intermèdes)- Le Triomphe des Dames, 1676
- La Pierre Philosophale, 1681
- Endymion, 1681
- Dialogues d'Angélique et de Médor (1685)
Sonaty Muzyka kościelna- Extremum Dei Judicium, H. 401
- Messe de Minuit pour Noël, H. 9; ok. 1690
- Missa Assumpta est Maria, H. 11; 1698-1702
- Litanies de la vierge, H. 83; 1683-1685
- Te Deum, H. 146; ok. 1690
- Dixit Dominus, H. 204
- In nativitatem Domini canticum, H. 416
- Noëls (3), H. 531; ok. 1680
- Noëls pour les instruments, H. 534; ok. 1690
Posłuchaj | (audio) |
| () | | Problem ze ściągnięciem pliku? Zobacz . |
|
Źródła (anglojęzyczne) Biografie- Cessac, Catherine. Marc-Antoine Charpentier. Translated from the French ed. (Paris 1988) by E. Thomas Glasow. Portland (Oregon): Amadeus Press, 1995.
- Ranum, Patricia. Portraits Around Marc-Antoine Charpentier
[1]
. Baltimore: Dux Femina Facti, 2004. .
Historia i teoria muzyki- Anthony, James R. French Baroque Music: From Beaujoyeulx to Rameau. Revised and expanded edition. Portland (Oregon): Amadeus Press, 1997.
- Hitchcock, H.W. Les Oeuvres de Marc-Antoine Charpentier: Catalogue Raisonné. Paris: Picard, 1982.
- Thomas, Downing A. Aesthetics of Opera in the Ancien Régime, 1647-1785. Cambridge (UK): Cambridge University Press, 2002.
- Tunley, David. The Eighteenth-Century French Cantata. 2nd edition. Oxford (UK): Clarendon Press Oxford University Press, 199
Inne hasła zawierające informacje o "Marc-Antoine Charpentier":
Oddychanie komórkowe
...
1777
...
Herodot
...
XXI wiek
...
Order Orła Białego
...
1686
...
1758
...
1929
...
Maria Kazimiera d'Arquien
...
1745
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Marc-Antoine Charpentier":
201 Rozwój historiografii w okresie międzywojennym (plansza 5)
...
222 Historiografia po II wojnie światowej (plansza 2)
...
201 Rozwój historiografii w okresie międzywojennym (plansza 4)
...
|