Liber Linteus (znana też jako Liber Zagrabiensis, czyli Lniana księga lub Księga z
Zagrzebia
– jedyna zachowana do naszych czasów księga napisana w
języku etruskim
.
Opis
Księga pierwotnie składała się z 12 kolumn tekstu, pisanych od prawej do lewej; obecnie brak większości tekstu pierwszych 3 kolumn (zachowało się 1200 wyrazów). Napisana jest na
płótnie
przeważnie czarnym i częściowo czerwonym
tuszem
. Nie była zwijana w rulon, tylko składana, podobnie jak współczesne książki.
Treść księgi jest nieznana (z powodu nieznajomości znaczenia większości słów etruskich), jednak najprawdopodobniej księga jest rytualnym
kalendarzem
obrzędów ku czci bóstw.
Historia księgi
Księgę napisali najprawdopodobniej kapłani etruscy w jednej ze świątyń w okolicach
jeziora Trazymeńskiego
około
250 p.n.e.
(wskazują na to nazwy lokalnych bóstw oraz styl pisma).
Wraz z wymarciem języka etruskiego, księga straciła praktyczne znaczenie. W
I wieku
n.e. księgę najprawdopodobniej sprzedano do
Egiptu
, jako tkaninę do owijania
mumii
(istniało duże zapotrzebowanie na taki towar).
Księgę pocięto na wąskie paski i owinięto nimi zwłoki żony krawca z
Teb
- Nesi-hensu.
W
1848
podróżnik z
Austro-Węgier
kupił tę mumię jako pamiątkę z podróży po Egipcie; 19 lat później mumia została podarowana muzeum w
Zagrzebiu
. Dopiero w
1877
zauważono, że pismo, pokrywające bandaże mumii, nie jest
hieroglificzne
, a w
1891
w
Wiedniu
zidentyfikowano to pismo jako etruskie.
Obecnie księga jest przechowywana w specjalnie chłodzonym pomieszczeniu w Muzeum Archeologicznym w Zagrzebiu.
Linki zewnętrzne