Milet
Milet - (gr. Mílētos) - miasto jońskie na wybrzeżu Karii przy ujściu rzeki Meander (obecnie Menderes w Turcji), założone pod koniec drugiego tysiąclecia p.n.e. Ojczyzna filozofów: Talesa, Anaksymandra, Anaksymenesa oraz geografa i historyka Hekatajosa oraz pisarza Arystydesa, któremu przypisuje się autorstwo opowiadań erotycznych.
Od VIII do VI wieku p.n.e. Milet skolonizował kilka miast nad Propontydą (m.in. Abydos i Kyzikos), Morzem Czarnym (m.in. Olbia i Synope), a w połowie VI w. p.n.e. - nad Nilem (Naukratis). Był potęgą morską. Jego żeglarze docierali aż do Gibraltaru. Był centrum handlowym rywalizującym z Tyrem i Kartaginą. Słynął z wyrobu doskonałych tkanin z wełny frygijskiej i purpury milezyjskiej. Potęga gospodarcza Miletu i kontakty kulturowe z Azją przyczyniły się do powstania w tej polis jońskiej filozofii przyrody, zaczątków greckiej filozofii i nauki reprezentowanych przez Talesa, Anaksymenesa i Anaksymandra.
Podbity przez Persów, był jednym z organizatorów powstania państw jońskich w 499 p.n.e.. Zdobyty i spalony w 494 p.n.e., odbudowany na planie Hippodamosa z Miletu w 479 p.n.e., odgrywał już mniejszą rolę. Był członkiem Ateńskiego Związku Morskiego. Zburzony ponownie za panowania Aleksandra Macedońskiego, odzyskał dawne znaczenie w czasach rzymskich. Miasto upadło na skutek zamulenia portu.
Według 20 rozdziału Dziejów Apostolskich w Milecie w I wieku przebywał Św. Paweł wraz ze św. Łukaszem.
Obecnie ruiny Miletu znajdują się we wsi Balat w Turcji. Wykopaliska z 1899-1914 odsłoniły m.in. resztki wielu budowli hellenistycznych i rzymskich: teatru, buleuterionu, gimnazjonu, świątyni, term, dwóch agor i bramy.
W berlinskim Muzeum Pergamońskim znajduje się odnaleziona i zrekonstruowana przez Thomasa Wieganda miejska brama targowa zbudowana najprawdopodobniej w latach 120-130 p.n.e. Brama jest w formie dwupoziomowych propyleji. Na piętrze niższym znajdują trzy otwory podkreslone pilastrami podtrzymującymi półkoliste łuki. Na wyższym piętrze odpowiadają im trzy mniejsze łuki.
Inne hasła zawierające informacje o "Milet":
Okres archaiczny (starożytna Grecja)
...
Tales z Miletu
...
Teatr grecki
...
Polikrates
...
Kyzikos
...
Kościół św. Sergiusza i Bachusa
...
Hagia Sofia
...
Trabzon
...
Wojny perskie
...
494 p.n.e.
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Milet":
014. Historiografia starożytnej Grecji (plansza 3)
...
012 Macedonia Filipa II i Aleksandra Wielkiego (plansza 14)
...
011a Wojny Greków z Persami (plansza 4)
...
|