Prefektura Saga (
jap.
佐賀県, Saga-ken) –
prefektura
znajdująca się na wyspie
Kiusiu
w
Japonii
. Jej stolicą jest miasto
Saga
.
Geografia
Saga, najmniejsza prefektura na Kiusiu, jest położona w północno-zachodniej części wyspy, granicząc z morzem Genkai (
jap.
玄界灘, Genkai-nada) i cieśniną Tsushima (
jap.
対馬海峡, Tsushima Kaikyō) na północy oraz morzem Ariake (
jap.
有明海, Ariake-kai) na południu. Saga, znajdująca się blisko
kontynentu azjatyckiego
, odgrywała istotną rolę w handlu i kulturze w
historii Japonii
. Prefekturę cechują rozległe obszary wiejskie skupione wokół dwóch największych miast: Saga i Karatsu. Obszary rolnicze i lasy zajmują 68% powierzchni całej prefektury.
Współrzędne geograficzne skrajnych punktów Sagi:
Miasta
- Imari
- Kanzaki
- Karatsu
-
Kashima
- Ogi
-
Saga
- Takeo
- Taku
- Tosu
- Ureshino
Góry
- Pasma górskie: Sefuri, Tara
- Szczyty: Kyōga (1076 m n.p.m., najwyższy punkt Sagi), Sefuri (1056 m), Tenzan (1046 m), Taradake (996 m), Ihara (962 m), Kinzan (957 m), Raizan (955 m), Hagane (900 m).
Rzeki
- Chikugo (długość 15,5 km na terenie prefektury), Kase (57,5 km), Matsu'ura (45,3 km), Rokkaku (43,6 km).
Zapory
Morza
Półwyspy
- Higashimatsu'ura, część półwyspu Kitamatsu'ura.
Wyspy
- na morzu Genkai: Taka, Kashiwa, Ogawa, Kakara, Matsu, Madara, Kabe, Muku.
- na morzu Ariake: Okino.
Wykorzystanie ziemi
Powierzchnia całkowita: 2439,31 km².
- Lasy i wzgórza: 49,2%.
- Obszary zalesione: 1096,9 km².
- Grunty orne: 39,1%.
- Obszary zamieszkane: 6,8%.
- Inne: 4,9%.
Historia
W czasach starożytnych obszar prefektur Saga i Nagasaki był nazywany prowincją Hizen. Aktualna nazwa obowiązuje od czasu reformy administracyjnej Meiji.
Rekonstrukcja z okresu Yayoi w kompleksie Yoshinogari.
Okres feudalny
Od okresu
Kamakura
do okresu
Muromachi
istniało tu ponad 100 klanów feudalnych. Dużą rolę odegrał klan Matsuratō. Podczas okresu Sengoku, klan Ryūzōji rozszerzył swe wpływy na całe Hizen, prowincje Chikugo oraz część Higo i Chikuzen. Po śmierci daimyō Takanobu Ryūzōji, Naoshige Nabeshima przejął kontrolę polityczną i do 1607 cały klan Ryūzōji znalazł się pod władzą klanu Nabeshima.
W okresie
Edo
ziemie te nosiły nazwę lenna Sagi (
jap.
佐賀藩, Saga-han) i zawierała ziemie Hasunoike, Kashima i Ogi. Na terenach dzisiejszej prefektury znalazły się tereny lenna Karatsu (
jap.
唐津藩, Karatsu-han) i ziemie lenna Tsushima-Fuchū (
jap.
対馬府中藩, Tsushimafuchū-han). Ziemie Sagi były wciąż w rękach klanu Nabeshima i mimo jego różnych nieprawnych związków z członkami byłego klanu Ryūzōji sytuacja polityczna była dość stabilna. Jakkolwiek, koszty obrony
Nagasaki
stale się zwiększały i finansową sytuację pogorszył wielki głód Kyōhō i tajfun Siebold w 1828 roku. Mimo to, dzięki dużym obszarom osuszonym z morza Ariake tereny zwiększały się wyraźnie i do lat 40. XIX w. ilość
koku
ryżu uzyskiwanego Sagę wzrosło do 670.000, dwukrotności plonów sprzed 200 lat.
W połowie XIX w. Naomasa Nabeshima usiłował uzdrowić system finansowy, zmniejszając udział instytucji rządowych przy jednoczesnym dążeniu do rozwoju lokalnego przemysłu: produkcji porcelany Arita, zwiększenia zbiorów
zielonej herbaty
i wydobycia
węgla
. Dzięki bliskości międzynarodowego portu morskiego w Nagasaki zza oceanu dotarły nowe technologie, jak np.
silnik parowy
.
Po wojnie Boshin (
jap.
戊辰戦争, Boshin Sensō) znaczna część ludności Sagi poparła restaurację cesarza Meiji. W czasach jego panowania dokonano gruntownych modernizacji kopalni węgla w dystryktach Kishima i Higashimatsu'ura oraz rozpoczęto budowę kolei.
Zamek Saga (brama Shachi).
Wydarzenia chronologiczne
- VI w. p.n.e. (koniec okresu Jomon) – Przypuszczalna data budowy dzisiejszych ruin Nabatake w Karatsu.
- 665 r. – Po przegranej bitwie Baekgang (na Półwyspie Koreańskim), zamek Kii (dziś Kiyama) umacnia defensywę w celu ochrony Dazaifu.
- 733 r. – Utworzenie prowincji Hizen.
- 1274 r. – Bitwa Bun'ei, pierwszy najazd mongolski na Japonię.
- 1281 r. – Bitwa Kōan, drugi najazd mongolski na Japonię.
- 1591 r. – Budowa
zamku w Nagoi
. Po japońskiej okupacji Korei (1592-1598) zamek upada w 1598 r.
- 1602 r. – Budowa zamków Karatsu i Saga.
- 1607 r. – Kontrola nad Sagą przechodzi z rąk klanu Ryūzōji w ręce klanu Nabeshima.
- 1771 r. – Powstanie Nijinomatsubara.
- 1781 r. – Założenie Kōdōkan, szkoły han (hankō) w prowincji Saga.
- 1828 r. – Duże zniszczenia na skutek tajfunu Siebold, 10.000 ofiar śmiertelnych.
- 14 Lipca 1871 r. – Likwidacja systemu Han. Wszystkie "Han" stają się "prefekturami".
- 14 Listopada 1871 r. – Prefektury: Saga, Hasuike, Ogi, Kashima, Karatsu i część Tsushimy zostają połączone w jedną prefekturę: Imari.
- 29 Maja 1872 r. – Prefektura Imari zmienia nazwę na Prefektura Saga.
- Luty 1874 r. – Bunt Sagi.
- 18 Kwietnia 1876 r. – Przyłączenie prefektury Mizuma.
- 1883 r. – Separacja
prefektury Nagasaki
.
- 1 kwietnia 1889 r. – Założono miasto Saga.
- 1891 r. – Koleje Kyushu otwierają linię Nagasaki, zaczynając od odcinka Tosu-Saga.
- 1895 – Otwarta zostaje linia Saga-Takeo.
- 1897 r. – Otwarcie linii Takeo-Haiki.
- 1903 r. – Otwarcie linii z Sagi do Nishi-Karatsu.
- 1 stycznia 1932 r. – Założono miasto Karatsu.
- 1935 r. – Japońskie koleje narodowe otwierają linię Saga.
- 1954 r. – Podczas "wielkiego połączenia" w epoce
Shōwa
zmieniają się struktury miast Tosu, Imari, Takeo, Kashima i Taku. W tym momencie jest 7 miast, 8 dystryktów, 18 miasteczek i 35 wiosek w całej prefekturze.
- 1972 r. – Wraz z zamknięciem kopalni węgla w Nishiki, wszystkie kopalnie węgla w prefekturze zostają zlikwidowane.
- 1975 r. –
Elektrownia atomowa
Genkai rozpoczyna pracę.
- 1987 r. – Linia Saga japońskich kolei narodowych zostaje zamknięta.
- 1992 r. – Historyczny park Yoshinogari zostaje otwarty dla wszystkich.
- 1998 r. – Powstaje lotnisko Saga.
- 2005 r. – Na skutek "Wielkiego połączenia Heisei" działanie władz samorządowych ulega zmianie.
- 1 stycznia – Karatsu i Shiroishi.
- 1 marca – Ogi i Miyaki.
- 1 października – Saga.
- 2006 r. – "Wielkie połączenie Heisei" trwa nadal.
- 1 stycznia – Karatsu i Ureshino.
- 1 marca – Takeo, Yoshinogari, i Arita.
- 20 marca – Kanzaki.
- 1 października 2007 r.- Miasta Higashiyoka, Kawasoe i Kubota łączą się z miastem Saga.
Ekonomia
Rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo przybrzeżne stanowią ważną gałąź gospodarki. Lokalnymi specjalnościami są: wołowina, cebula i truskawki. Prefektura jest największym w Japonii producentem klejącego ryżu (
jap.
もち米, mochigome) i szklarniowych mandarynek.
Według danych z 2002 r. regionalny
eksport
jest skierowany do: Ameryki Północnej (29,3%), Europy Zachodniej (26,1%) oraz łącznie do
Korei Płd.
,
Tajwanu
,
Hongkongu
i
Singapuru
(19,9%).
Import
pochodzi z: Ameryki Północnej (40,6%), Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej
ASEAN
(23,3%) i
ChRL
(12,2%).
Banki
Edukacja
Uniwersytety
- Uniwersytet Saga
- Uniwersytet Nishikyushu
- Żeńska prywatna uczelnia (
jap.
玄界灘, Saga tanki daigaku)
- Prefekturalna Uczelnia Rolnicza
Demografia
W 2002 roku
spis powszechny
wykazał 873.885 osób zamieszkujących prefekturę. 15,9% w wieku 0-14 lat, 62,7% w wieku 15-64 i 21,4% osób starszych niż 65 lat. 3.596 osób (0,4%) było z zagranicy, a 307 osób (0,03%) to studenci zagraniczni przebywający akurat w prefekturze.
Transport
Lotniska
Koleje
Główne stacje w prefekturze to Saga, Tosu, Karatsu i Imari.
- Japońskie Koleje Kyushu
- Linia Chikuhi
- Główna linia Kagoshima
- Główna linia Nagasaki
- Linia Sasebo
- Koleje Matsuura
- Koleje Amagi
Drogi
Drogi płatne
- Autostrada Nagasaki
- Autostrada Kyūshū
- Autostrada Nishikyūshū
- Droga Nijō-Hamatama
- Droga Kyūragi-Taku
- Droga Tosu-Chikushino
- Droga Kunimi
- Tunel Mitsuse
Autostrady państwowe
- Numer 34
- Numer 35
- Numer 202
- Numer 203
- Numer 204
- Numer 207
- Numer 263
- Numer 264
- Numer 323
- Numer 385
- Numer 444
- Numer 498
Kultura
Arita, Imari i Karatsu słyną z pięknej
porcelany
. Główne zakłady znajdują się właśnie w tych miastach i można spośród nich wymienić takie jak Imaemon, Genemon i Fukagawa.
Język
Saga-ben to dialekt języka japońskiego powszechny w prefekturze.
Festiwale
Międzynarodowy festiwal balonowy Saga
Festiwal ten jest corocznie organizowany na początku listopada na obrzeżach miasta
Saga
wzdłuż rzeki Kase. Jest to popularny festiwal i przyciąga wielu uczestników z całego świata.
Karatsu Kunchi
Festiwal jest dorocznie organizowany w mieście Karatsu na początku listopada. Jest zarazem najbardziej popularnym festiwalem i przyciąga dorocznie ok. 500.000 uczestników.
Imari Ton-Ten-Ton
Festiwal Imari Ton-Ten-Ton odbywa się co roku między 22 a 24 października w mieście Imari. Jest to jeden z trzech wielkich festiwali walk w Japonii. Nazwa Ton-Ten-Ton odwołuje się do dźwięków bębnów towarzyszących festiwalowi, podczas którego dwie grupy mężczyzn krążą po ulicach z przenośnymi relikwiami (nazywanymi Aramikoshi i Danjiri, każda waży ok. 500 kg). Przy każdym spotkaniu drużyny zderzają je ze sobą, walcząc aż relikwia przeciwnej drużyny znajdzie się na ziemi (Kassen Emaki). Ostatnia bitwa, nazywana Kawaotoshi, rozgrywa się w rzece o zachodzie słońca 24 października. Wygrywa drużyna, która jako pierwsza wyniesie relikwię na brzeg.
Festiwal jest wyrażeniem wdzięczności za dobre zbiory dla miasta, skierowanej do bóstwa ze świątyni Imari. Jego „bojowy” charakter wywodzi się od bitwy, która miała miejsce na obszarze obecnego miasta w okresie
rozbicia dynastycznego
. Przenośne relikwie reprezentują historyczne obozy: Aramikoshi – ród Kusunoki, Danjiri – ród Ashikaga.
Turystyka
Karatsu wraz z pięknym zamkiem jest popularne wśród turystów. Pozostałości wioski Yayoi w Yoshinogari również mają wielu zwiedzających. Popularne jest również Yūtoku Inari wraz z dużym kompleksem religijnym.
Znani ludzie związani z prefekturą Saga
- Komik i śpiewak J-popu, Hanawa, stał się sławny poprzez komiczne teksty piosenek o prefekturze i jej osobliwościach.
- Komik Masashi Tashiro urodził się w Saga.
- As lotnictwa II wojny światowej,
Saburo Sakai
, urodził się w Saga.
Siedmiu Mędrców Sagi
"Siedmiu Mędrców Sagi" to określenie siedmiu osób, z których każda wniosła istotny wkład w modernizację Japonii. Ich wkład rozpoczął się już w ostatnich dniach szogunatu Tokugawy i trwała w okresie restauracji Meiji.
- Lord Naomasa Nabeshima, pan feudalny z klanu Nabeshima, pomógł w rozwoju Sagi poprzez wprowadzenie kultury i technologii europejskiej.
- Sano Tsunetami założył Japoński Czerwony Krzyż.
- Shima Yoshitake wniósł duży wkład w eksplorację Hokkaidō.
- Soejima Taneomi służył na wielu stanowiskach, jak minister spraw zagranicznych oraz minister spraw wewnętrznych i był znany ze swej Chińskiej Poezji.
- Ōki Takatō był ministrem spraw cywilnych, edukacji i sądownictwa, wniósł wiele w system nowoczesnej edukacji.
- Eto Shimpei stworzył podstawy władzy sądowniczej.
- Ōkuma Shigenobu był premierem Japonii, założył również Uniwersytet Waseda.