Rdest ostrogorzki
Rdest ostrogorzki | Gatunek leczniczy |
| Gatunek trujący |
Rdest ostrogorzki (Polygonum hydropiper
L.
) –
gatunek
rośliny należący do rodziny
rdestowatych
. Zwyczajowe nazwy: rdest wodny, pieprz wodny. Rośnie dziko w
Europie
, Azji, Afryce Północnej i Australii, rozprzestrzenił się również w innych rejonach świata[2]. W
Polsce
pospolity. Według nowszych ujęć taksonomicznych gatunek ten zaliczony został do rodzaju Persicaria i jego nazwa to Persicaria hydropiper (L.) Delarbre Fl. Auvergne ed. 2:518. 1800 (É. Spach, Hist. nat. vég. 10:536. 1841[2]. Morfologia-
Łodyga
- Wzniesiona lub podnosząca się, często korzeniąca się w węzłach, zwykle purpurowa, słabo rozgałęziona. Wysokość rośliny 30–50 cm.
-
Liście
- Pochwiaste, lancetowate, długo zaostrzone, krótkoogonkowe, długości do 6 cm, często faliste. Liście nagie, a tylko
pochwy liściowe
orzęsione na brzegach.
-
Kwiaty
- O
okwiecie
zielonawym, górą białawym lub czerwonawym. Kwiaty zebrane w cienkie, luźne, często zwisłe
kłosy
pozorne o długości do 6 cm. Okwiat 4–5-listkowy, ogruczolony, o długości 3–4 mm, 6 pręcików.
Biologia i ekologia
Roślina jednoroczna
. Kwitnie od lipca do października. Zasiedla zbiorowiska ruderalne, zarośla,
łęgi
, rowy, brzegi wód i polach uprawne jako
chwast segetalny
[3].
Roślina wskaźnikowa
gleb bogatych w azot. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych
gatunek charakterystyczny
dla
Ass.
Polygono-Bidentetum (regionalnie) i Ass. Catabroso-Polygonetum[4]. -
Roślina trująca
- Związki toksyczne są składnikami
olejku eterycznego
. W zielu stwierdzono
flawonoidy
(hiperozyd, kwercytynę,
rutynę
, persykarynę, izoramnetynę i ramnazynę),
garbniki
,
seskwiterpeny
,
saponiny
,
kwas elagowy
. Roślina ma ostry, gorzki, piekący
smak
podobny do smaku pieprzu powodowany przez poligodial[5]. Mleko krów karmionych tym rdestem także jest trujące, ma niebieskawy kolor i nieprzyjemny smak[6]. Spożycie rdestu ostrogorzkiego przez
świnie
powoduje u zwierząt zapalenie przewodu pokarmowego i
krwiomocz
, po spożyciu przez konie zwierzęta są silnie osłabione, obserwowano także bóle żołądka, biegunki[5].
ZmiennośćTworzy
mieszańce
z rdestem łagodnym, r. mniejszym i
r. plamistym
(P. ×intercedens G.Beck)[7]. Zastosowanie-
Roślina lecznicza
i trująca
-
Surowiec zielarski
: ziele rdestu ostrogorzkiego (Herba Polygoni hydropiperis). Zawiera m.in.
olejki eteryczne
,
rutynę
,
garbniki
,
kwasy organiczne
[8]..
- Działanie: przeciwkrwotoczne, moczopędne i przeciwzapalne. Wyciąg z ziela hamuje niezbyt obfite krwawienia wewnętrzne. Rutyna tamuje drobne krwawienia poprzez uszczelnianie włośniczek. Stosowany pomocniczo przy zbyt długotrwałym i obfitym miesiączkowaniu, leczeniu skazy krwotocznej i żylaków nóg[8]. Ze względu na trujące właściwości leczenie tylko za wiedzą i pod kontrolą lekarza
- Zbiór i suszenie: zbiór w okresie kwitnienia (lipiec, sierpień), ścina się górną połowę rośliny, łącznie z kwiatostanami. Suszenie w temperaturze 30 °C, w cieniu.
- Dawniej otrzymywano z niego cztery barwniki: żółty, khaki, zielony i szary[8].
Przypisy- ↑ Stevens P.F.:
Caryophyllales
(
ang.
). Angiosperm Phylogeny Website, 2001–. [dostęp 2009-10-07].
- ↑ 2,0 2,1
Germplasm Resources Information Network (GRIN)
. [dostęp 2010-02-05].
- ↑ Włodzimierz Tymrakiewicz: Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976, s. 54.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
- ↑ 5,0 5,1 Jakub Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania krajowych roślin trujących i szkodliwych. Warszawa: Państ. Wydaw. Rolnicze i Leśne, 1982. .
- ↑ Maria Henneberg, Elżbieta Skrzydlewska (red.): Zatrucia roślinami wyższymi i grzybami. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1984, s. 22. .
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Anna Mazerant: Mała księga ziół. Warszawa: Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990. .
Bibliografia-
Jakub Mowszowicz
: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. .
Inne hasła zawierające informacje o "Rdest ostrogorzki":
Roślinność alpejska
...
Rak szlachetny
...
Zwalczanie chwastów
...
Biomasa
...
Łęg rozlewiskowy
...
Łęg wierzbowo-topolowy
...
Kłodzko
...
Rdestowiec sachaliński
...
Rdestówka bucharska
...
Rdestówka Auberta
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Rdest ostrogorzki":
124. Rozprzestrzenianie się roślin i hormony roślinne (plansza 3)
...
|