Dzień Edukacji Narodowej –
polskie święto państwowe
,
święto
oświaty i szkolnictwa wyższego. Ustanowione 27 kwietnia
1972
na mocy ustawy - Karta praw i obowiązków nauczyciela jako Dzień Nauczyciela[1]. Od
1982
, na mocy ustawy - Karta Nauczyciela, obchodzone jako Dzień Edukacji Narodowej[2]. Upamiętnia rocznicę powstania
Komisji Edukacji Narodowej
(KEN), utworzonej z inicjatywy króla
Stanisława Augusta Poniatowskiego
, na mocy uchwały
Sejmu Rozbiorowego
z dnia
14 października
1773
. Popularnie nadal zwane jest Dniem Nauczyciela.
Rys historyczny
Historia Dnia Nauczyciela w Polsce ma swoje początki w
1957
r. Podczas Światowej Konferencji Nauczycielskiej w
Warszawie
ustalono, że 20 listopada będzie Międzynarodowym Dniem Karty Nauczyciela i świętem nauczycieli. Konferencja została zorganizowana przez
Związek Nauczycielstwa Polskiego
(ZNP)[3][4]. Ustawa z dnia 27 kwietnia
1972
r. zwana Kartą praw i obowiązków nauczyciela, wprowadziła Dzień Nauczyciela[5], obchodzony w rocznicę powołania Komisji Edukacji Narodowej. W
1982
r. Kartę praw i obowiązków nauczyciela zastępuje
Karta Nauczyciela
zmieniając nazwę święta na Dzień Edukacji Narodowej oraz wprowadzając zapis Dzień ten uznaje się za święto wszystkich pracowników oświaty i jest wolny od zajęć lekcyjnych[6].
Obchody święta w Polsce
Dzień Edukacji Narodowej jest uroczyście obchodzony w instytucjach związanych z edukacją, jest okazją do nagradzania wyróżniających się dla edukacji osób.
Minister Edukacji Narodowej
wręcza nauczycielom złote, srebrne, brązowe
Krzyże Zasługi
,
medale Komisji Edukacji Narodowej
oraz nagrody Ministra Edukacji Narodowej za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze[7]. Także odznaczenia i wyróżnienia dla nauczycieli przez
kuratorów oświaty
władze samorządowe oraz dyrektorów szkół wręczane są na uroczystościach organizowanych z tej okazji.
Dzień Nauczyciela na świecie
Dzień Nauczyciela w chińskiej szkole (
Singapur
)
Dzień Nauczyciela obchodzi większość państw na świecie m.in.:
W jednych państwach ma on charakter oficjalny, w innych zwyczajowy. Dzień ten, podobnie jak w Polsce, związany jest z lokalnymi wydarzeniami[9].
Światowy Dzień Nauczyciela
Światowy Dzień Nauczyciela (
ang.
World Teacher's Day) pod patronatem
UNESCO
obchodzony jest w dniu 5 października. Dzień ten proklamowany został w
1994
roku, na pamiątkę podpisania w
1966
r. „Rekomendacji w sprawie statusu nauczyciela”, opracowanej przez UNESCO i
Międzynarodową Organizację Pracy
. Jest okazją do podkreślenia wiodącej roli nauczycieli w zapewnieniu najwyższej jakości edukacji na wszystkich poziomach
nauczania
[10].
W
Polsce
, od
1997
roku, 5 października również jest obchodzony Światowy Dzień Nauczyciela, przez nauczycieli reprezentujących sektor nauki i szkolnictwo wyższe.
Przypisy
- ↑
Dz. U. z 1972 r. Nr 16, poz. 114
- ↑
Dz. U. z 1982 r. Nr 3, poz. 19
z poźn. zm.
- ↑ Związek od chwili powstania po dzień dzisiejszy bierze aktywny udział w nauczycielskim międzynarodowym ruchu związkowym. W 1952 r. przystąpił do Światowej Federacji Pracowników Nauki. Jako pierwszy sformułował na konferencji w Paryżu w 1946 r. ideę Karty Nauczyciela, przyczynił się do powołania Międzynarodowego Dnia Karty Nauczyciela w 1957 r. KKTiS w Toruniu: Projekt Komisji Kultury, Turystyki i Sportu, z dnia 3.11.2004 r., druk 811, w sprawie nadania nazwy: Plac Związku Nauczycielstwa Polskiego. Toruń: 2004, s. 3.
- ↑ ZNP:
Jubileusz 100-lecia Związku Nauczycielstwa Polskiego
. [dostęp 2009-10-06].
- ↑ Karta praw i obowiązków nauczyciela (
Dz. U. z 1972 r. Nr 16, poz. 114
)
- ↑ Art. 74 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. -
Karta Nauczyciela
(
Dz. U. z 1982 r. Nr 3, poz. 19
z poźn. zm.)
- ↑
MEN świętuje Dzień Edukacji Narodowej
. [dostęp 2009-10-12].
- ↑
Albański Dzień Nauczyciela
. na gazeta.pl
- ↑ 9,0 9,1
(05. 10) Dziś obchodzimy Międzynarodowy Dzień Nauczyciela
. - Głos Nauczycielski
- ↑ Polski Komitet ds UNESCO:
Budujmy przyszłość inwestując w nauczycieli
. [dostęp 2010-03-03]. (kopia informacji: 2010-06-25)
Bibliografia
Linki zewnętrzne