Ciśnienie tętnicze (
ang.
blood pressure – BP) –
ciśnienie
wywierane przez
krew
na ścianki
tętnic
, przy czym rozumie się pod tą nazwą ciśnienie w największych tętnicach, np. w tętnicy w
ramieniu
. Jest ono wyższe niż ciśnienie krwi wywierane na ścianki
żył
.
Mierzenie ciśnienia krwi u pacjenta
Wynik pomiaru ciśnienia tętniczego na automatycznym mierniku nadgarstkowym: 126/70 mmHg
Sfingomanometr i słuchawki lekarskie do pomiaru ciśnienia tętniczego metodą Korotkowa
Ciśnienie krwi ulega ustawicznym zmianom zarówno długookresowym (co związane jest z wiekiem, stanem zdrowia itp.), średniookresowym (zależnie od pory doby, aktywności, stanu psychicznego, spożytych
używek
itp.) jak i krótkookresowym (w obrębie
cyklu pracy serca
). W momencie skurczu serca, kiedy porcja krwi wypychana jest z serca do
aorty
, w tętnicach panuje najwyższe ciśnienie wynoszące zazwyczaj u zdrowego dorosłego człowieka od ok. 90 do 135 mmHg (zazwyczaj 110–130); w chwili rozkurczu – jest najniższe, np. od ok. 50 do 90 mmHg (zazwyczaj 65–80). W praktyce
medycznej
, do oceny stanu zdrowia badanej osoby istotna jest wartość zarówno ciśnienia skurczowego, jak i rozkurczowego, toteż podawane są obie wartości, co zapisuje się np. 120/80 mmHg.
Systematyczne pomiary ciśnienia krwi są jedną z podstawowych metod kontrolowania stanu zaawansowania choroby osób cierpiących na
nadciśnienie tętnicze
jak również inne choroby układu krążenia. Pomiarów zazwyczaj dokonuje się
metodą Korotkowa
, przy użyciu
sfigmomanometru
i
słuchawek lekarskich
(wówczas wynik pomiaru zapisuje się też czasem: "
RR
120/80"), bądź metodami półautomatycznymi, np. miernikami nadgarstkowymi, wygodniejszymi do samobadania w domu.
Średnie ciśnienie tętnicze:
- Dorosły:
- 120 mmHg – ciśn. skurczowe (SYS – Systole)
- 80 mmHg – ciśn. rozkurczowe (DIA – Diastole)
- Noworodek (do 28 dnia życia)[]:
- 102 mmHg – ciśn. skurczowe (SYS – Systole)
- 55 mmHg – ciśn. rozkurczowe (DIA – Diastole)
- Dziecko (1–8 rok życia)[]:
- 110 mmHg – ciśn. skurczowe (SYS – Systole)
- 75 mmHg – ciśn. rozkurczowe (DIA – Diastole)
Ciśnienia krwi w aorcie u płodu wynosi około 30 mmHg w 20 tygodniu ciąży i wzrasta do ok. 45 mmHg w 40 tygodniu ciąży[1]. Średnie ciśnienie tętnicze krwi u donoszonych noworodków wynosi[2]:
- skurczowe 65–95 mm Hg
- rozkurczowe 30–60 mm Hg
Przypisy
- ↑ Struijk PC., Mathews VJ., Loupas T., Stewart PA., Clark EB., Steegers EA., Wladimiroff JW. Blood pressure estimation in the human fetal descending aorta.. „Ultrasound in obstetrics & gynecology : the official journal of the International Society of Ultrasound in Obstetrics and Gynecology”. 5 (32), ss. 673–81 (październik 2008).
doi:10.1002/uog.6137
.
PMID 18816497
.
- ↑ Sharon Smith Murray, Emily Slone McKinney: Clinical Handbook For Foundations Of Maternal-newborn Nursing. W.B. Saunders Company, s. 476. .
Zobacz też