na planie prostokąta (bardziej popularny). Świątynie tego typu, budowane często przy placach, widoczną miały fasadę i ewentualnie elewacje boczne. Portyki nie otaczały ich ze wszystkich stron, jak w świątyniach greckich lecz podpierały wysunięty dach. Były to budowle typowo fasadowe.
oraz mieszany – np. świątynia, w której cella była na planie koła a
pronaos
na planie prostokąta (
Panteon
z
II
w.).
Zastosowanie na szerszą skalę przez Rzymian łuków i łączenie linii prostych oraz krzywizn było możliwe przez przejęcie z kultury etruskiej pomysłu na zastosowanie
łuku
nad otworami w ścianach,
sklepienia
oraz udoskonalenie samej techniki budowania (wynalezienie pierwszego
cementu
złożonego z
wapna
i
popiołów wulkanicznych
, wypalanie
cegły
–
II wiek p.n.e.
). Świątynie rzymskie ściany miały murowane, licowane płytami kamiennymi. Stosowane
porządki architektoniczne
pełniły przede wszystkim funkcję ozdobną.