Biegun niebieski – punkt przebicia
sfery niebieskiej
przez jej
oś obrotu
, zwaną też
osią świata
. Oś świata jest zawsze równoległa do osi rotacji
planety
lub
księżyca
, co powoduje że bieguny niebieskie na innych ciałach mają inne położenie względem gwiazd.
Ziemia
Północny biegun niebieski
Ziemi
znajduje się obecnie w okolicy
Gwiazdy Polarnej
gwiazdozbioru
Małej Niedźwiedzicy
. Natomiast biegun południowy w okolicy
gwiazdy
σ Octantis
gwiazdozbioru
Oktanta
.
Precesja
Na skutek
precesji
osi Ziemi bieguny niebieskie zmieniają swoje położenie, poruszając się po okręgach o środkach w biegunach ekliptyki i promieniu około 23,5°. Pełny cykl ruchu (zakreślenie pełnego okręgu) trwa około 26 tys. lat. Krąg precesji Ziemi nie jest "gładki" wykazuje
nutację
o okresie 18,6 roku i kącie 9,21 sekundy kątowej.