Kamień nad Jaśliskami - wzniesienie o wysokości 857
m n.p.m.
, w południowo-wschodniej
Polsce
w
Beskidzie Niskim
w
Paśmie granicznym
.
Wzniesienie położone jest na terenie
Rezerwatu przyrody
Kamień nad Jaśliskami
, w południowo-wschodniej części
Beskidu Niskiego
, pomiędzy
przeł. Dukielską
a
przeł. Łupkowską
. około 6,0 km na południowy wschód od miejscowości
Jaśliska
w
województwie podkarpackimkim
.
Wzniesienie Kamień nad Jaśliskami (nazywane kiedyś Bieszczad) jest najwyższym w całym wschodnim i środkowym Beskidzie Niskim, jest to rozłożyste, dwuwierzchołkowe spłaszczone wzniesienie, o mało wyraźnie zaznaczonych wierzchołkach i stromo opadających zboczach, górujące nad Jaśliskami. Jego dwuwierzchołkowy spłaszczony szczyt, stanowi wyraźną kulminacją pomiędzy dolinami rzek:
Jasiołka
na wschodzie i
Bielcza
na zachodzie. Szczyt połóżony jest na północ od
polsko-słowackiej
granicy państwowej
i w całości należy do Polski. Zbocza są rozczłonkowane, porozcinane z obu stron dolinkami niewielkich górskich potoków.
Wzniesienie zbudowane jest ze
skał osadowych
zwanych
fliszem karpackim
. Są to najczęściej naprzemiennie ułożone ławice
zlepieńców
,
piaskowców
i
łupków
ilastych
. W górnej części wzniesienia występują na zboczach formy skalne w postaci
wychodni
piaskowca serii dukielskiej, ścian i okazałych bloków skalnych. Rzeźbę wzniesienia urozmaicają zarośnięte lasem duże wyrobiska po dawnych
kamieniołomach
położone na południowym, północnym i zachodnim zboczu.
Szczyt i zbocza Kamienia pokrywają naturalne
lasy
bukowo-jodłowe
regla dolnego
,
zespołu
żyznej buczyny karpackiej
w dwóch podzespołach: typowym i wilgotnym oraz
kwaśnej buczyny górskiej
. Ciekawostką przyrodniczą są wysoko położone
torfowiska niskie
i
przejściowe
zwane „berezedniami”, na których rośnie m.in. owadożerna
rosiczka okrągłolistna
. Spotkamy tu także storczyki:
kruszczyk rdzawoczerwony
i
błotny
,
storczyk szerokolistny
i
plamisty
oraz
podkolan biały
. Najwyższą część masywu objęto w 2000 r. ochroną rezerwatową.
Na zboczach wzniesienia znajdują się liczne
źródła
potoków stanowiących dopływy rzek Jasiołka i Bielcza.
Na południowo wschodnim zboczu przy słupku granicznym 134/2 znajduje się
cmentarz wojenny
z okresu
I wojny światowej
.
Piesze szlaki turystyczne
Południowo wschodnim zboczem poniżej szczytu, granicą państwową i granicą rezerwat przyrody "Kamień nad Jaśliskami" prowadzą szlaki:
Bibliografia
- Krzysztof Radwański i Marcin Szymczak Atlas gór Polski. Sudety. Karpaty. Góry Świętokrzyskie ,Express Map 2008r Warszawa .
- Wojciech Krukar , Paweł Luboński i in., Beskid Niski: Przewodnik dla prawdziwego turysty, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2007,
- Beskid Niski (mapa cyfrowa) wydawca Compass Kraków rok 2005.