Mauretania (
arab.
موريتانيا Muritanija, nazwa oficjalna Islamska Republika Mauretańska
arab.
الجمهورية الإسلامية الموريتانية Al-Dżumhurija al-Islamija al-Muritanija) – państwo w północno-zachodniej
Afryce
, nad
Atlantykiem
. Graniczy z
Senegalem
,
Mali
,
Algierią
i
Saharą Zachodnią
, znaczną część kraju stanowią pustynne terytoria
saharyjskie
.
Ustrój polityczny
Mauretania jest republiką parlamentarną, z prawem stanowiącym kombinację prawa islamu i francuskiego prawa cywilnego.
[1]
Według konstytucji uchwalonej w roku
1991
głową państwa i szefem rządu jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 6-letnią kadencję. Władza ustawodawcza należy do 2-izbowego parlamentu: Zgromadzenia Narodowego (81 deputowanych z wyborów powszechnych na 5-letnią kadencję) i Senatu (56 senatorów z wyborów pośrednich na 6-letnią kadencję). Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem powoływanym przez prezydenta. Partie polityczne to: Demokratyczno-Społeczna Partia Republikańska (założona w 1991), Mauretańska Partia na rzecz Odnowy (założona w 1991), Zgromadzenie na rzecz Demokracji i Jedności Narodowej (założona w 1991).
Do marca
2007
r.
prezydentem
kraju był
pułkownik
Ili uld Muhammad Fal
, który został prezydentem po obaleniu swojego poprzednika
Maawija uld Sid'Ahmad Taja
, przebywającego wówczas na pogrzebie
króla
Arabii Saudyjskiej
.
Wybory prezydenckie w marcu 2007 roku wygrał startujący jako niezależny, ale postrzegany zwykle jako popierany przez
Wojskową Radę Sprawiedliwości i Demokracji
polityk
Sidi uld Szajch Abdallahi
.
6 sierpnia 2008 r. w Mauretanii doszło do przewrotu wojskowego, w wyniku którego zbuntowani oficerowie - kierowani przez szefa gwardii prezydenckiej
Muhammada uld Abd al-Aziza
obalili prezydenta kraju. Prezydent
Sidi uld Szajch Abdallahi
, premier
Jahja uld Ahmad al-Waghaf
oraz minister spraw wewnętrznych Muhammad uld Arzizim zostali zatrzymani przez grupę generałów, a następnie aresztowani. Przyczyną zamachu było zdymisjonowanie przez prezydenta szefa gwardii prezydenckiej - Muhammada uld Abd al-Aziza. Zbuntowani oficerowie poinformowali, że utworzyli Radę Państwa. Abd al-Aziz stanął na jej czele.
W lipcu 2009 w kraju odbyły się wybory prezydenckie. Wziął w nich udział również Muhammad uld Abd al-Aziz, który w kwietniu 2009 zrezygnował z tego względu ze stanowiska przewodniczącego Rady Państwa. Odniósł zwycięstwo już pierwszej turze wyborów, co zostało zakwestionowane przez opozycję i na początku sierpnia został zaprzysiężony jako prezydent Mauretanii.
System partyjny i związkowy
Partie
polityczne
: Demokratyczno-Społeczna Partia Republikańska (zał.
1991
), Mauretańska Partia na Rzecz Odnowy (zał. 1991), Zgromadzenie na Rzecz Demokracji i Jedności Narodowej (zał. 1991). Wszystkie partie zostały założone w
1991
roku.
Geografia
Mauretania ma dostęp do
Oceanu Atlantyckiego
(linia brzegowa to 1200 km). Większa część kraju to
pustynia
Sahara
. Jedyną dużą rzeką, która nie wysycha jest
Senegal
(graniczna). Najwyższe wzniesienie:
Kidjat Idżdżil
- 915 m n.p.m.
Na południu kraju, w strefie
Sahelu
, częstym elementem krajobrazu są sawanny porośnięte akacjami (
guma arabska
). Ku północy stają się coraz suchsze, przechodząc stopniowo w pustynie.
Podział administracyjny
Mauretania podzielona jest na 12 regionów administracyjnych i 1 dystrykt stołeczny. Regiony dzielą się dalej na 44 departamenty, noszące nazwy swoich stolic.
Historia
W starożytności tereny współczesnej Mauretanii zamieszkiwane były przez plemiona
Bafour
- przodków współczesnej
czarnej ludności
z grup etnicznych
Soninke
i
Imraguen
. W średniowieczu Bafour zostali w znacznej części wyparci przez koczownicze plemiona
berberyjskie
. W
XI
-
XII wieku
Mauretania, rządzona przez dynastię arabskich
Almorawidów
, była znaczącym państwem, potem podległa sułtanowi
Maroka
. W
XV wieku
na wybrzeżach powstały faktorie handlowe
Portugalczyków
, później także
Holendrów
,
Francuzów
i
Brytyjczyków
, którzy wzajemnie rywalizowali o wpływy w regionie. Od
1903
protektorat
, a następnie
kolonia
francuska, od
1960
niepodległa republika. W latach 1978 i 1979 doszło do wojskowych zamachów stanu, w wyniku których władzę przejął Wojskowy Komitet Odrodzenia Narodowego. W roku 1984 do władzy, w wyniku zamachu stanu doszedł
Maawija uld Sid'Ahmad Taja
[1].
Ludność
Około 30% ludności Mauretanii stanowią biali
Maurowie
, zwani Beydanami, są Arabo-Berberami. Kolejne 30% stanowi grupa etniczna -
Haratyni
. Są czarnoskórymi potomkami niewolników i prawdopodobnie dawnej ludności Sahary. Haratyni są niewolnikami Beydanów[]. Do innych grup etnicznych należą czarnoskórzy Mauretańczycy (Halpularzy,
Soninke
,
Wolofowie
), stanowią około 30% populacji Mauretanii. Religie(2000):
Gospodarka
Mauretania jest ubogim krajem rolniczym. Państwo to jest bardzo słabo rozwinięte (do końca lat 60. — koczownicze
pasterstwo
), silnie uzależnione od pomocy zagranicznej (gł. kapitał
francuski
). Podstawą
gospodarki
jest
rybołówstwo
(w latach 70. i 80. —
górnictwo
rud żelaza i miedzi). Roczne połowy morskie to ponad 90 tys. ton (głównie sardynki i
tuńczyk
).
- Wskaźniki gospodarcze: (2007)
-
PKB
: 1,6 mld
USD
-
PKB
na 1 mieszkańca: 492 USD
- Tempo wzrostu gospodarczego: 3%
- Inflacja: 7,0%
- Stopa bezrobocia: 20,2%
Przemysł i górnictwo
W
2006
roku Mauretania dołącza do państw eksportujących
ropę naftową
. Państwo z podmorskich złóż na swoim terytorium ma wydobywać 27 mln baryłek ropy rocznie. Dochody z eksportu będą sięgać 1,7 mld USD.
Poza tym Mauretania posiada złoża
rud żelaza
,
rud miedzi
,
złota
i
gipsu
.
Rolnictwo
Uprawy
proso
,
sorgo
,
ryż
,
kukurydza
Hodowla
bydło
,
owce
,
kozy
Handel
Mauretania głównie importuje maszyny i materiały budowlane. Eksportuje ryby, ropę naftową i złoto.
Transport
- Sieć dróg liczy ok. 8900 km
- długość dróg utwardzonych: 901 km (2002)
- główne porty lotnicze:
Nawakszut
,
Nawazibu
- główne porty morskie:
Rosso
, Gouraye
- Mauretania ma tylko jedną linię kolejową (zob.
kolej mauretańska
), którą przewozi rudę żelaza z
Zuwiratu
do nadmorskiego
Nawazibu
(675km)
Demografia
Dane można znaleźć na w CIA Factbook
[2]
Ponad 80% ludności to
Maurowie
(ludność pochodzenia arabskiego-berberskiego). Nad rzeką
Senegal
mieszkają ludy murzyńskie (
Wolofowie
,
Tukulerzy
,
Soninke
,
Fulanie
). Główną religią państwa jest
islam
.
Przyrost naturalny
32,1‰ (2003), przy bardzo wysokim wskaźniku urodzeń 49,6‰ (1991); w
północnej
i wschodniej części
kraju
ludność
skupiona w nielicznych
oazach
. W dolinie rzeki Senegal średnia gęstość zaludnienia ponad 10 mieszkańców na km², średnia
gęstość zaludnienia
kraju 2 mieszkańców na km2 (1992).
Susza
lat 70. i 80. spowodowała masową wędrówkę ludności koczowniczej do miast (1963 Nomadowie stanowili 83% ogółu ludności). Ludność
miejska
39%; gł. m. poza stolicą to
Nawazibu
i
Kajhajdi
, z rolnictwa utrzymuje się ok. 60% ludności.
Przypisy
- ↑ Kontynenty i państwa : Afryka. Kraków: Fogra, 2000, s. 288. .
Linki zewnętrzne